Fatsa`da kuaför salonlarında çalışanların kan yoluyla bulaşan hastalıklar konusundaki görüş ve uygulamaları

Abstract

Giriş-Amaç: Toplumsal yaşam içinde, birçok insan herkese ortak hizmet üreten yerlerden olan berber ve kuaför salonlarından hizmet almaktadır. Kuaför salonlarında çalışanlar kişisel hijyenlerine, çalışma aletlerinin dekontaminasyon, dezenfeksiyon ve sterilizasyonuna, atıkların doğru şekilde uzaklaştırılmasına ve çalışma ortamının temizliğine gereken önemi vermemeleri durumunda müşterileri ve kendileri için hastalık bulaştırma olasılıkları kaçınılmazdır. Bu çalışmanın amacı Ordu İli Fatsa İlçesi'ndeki kadın ve erkek kuaför çalışanlarının kanla bulaşan hastalıklarla ilgili bilgi düzeylerinin, bu hastalıklar hakkında bazı görüş ve uygulamalarının saptanması ile sağlığa ilişkin yakınmalarının değerlendirilmesidir.Gereç-Yöntem: Kesitsel tipteki araştırma Ordu İli Fatsa İlçesi'nde yapılmıştır. Araştırmanın evrenini ilçede bulunan 141 kadın ve erkek kuaför salonu ile bu salonlarda çalışanlar oluşturmaktadır. Örneklem seçilmemiş olup 15/07/2015-15/09/2015 tarihleri arasında araştırmaya katılmayı kabul eden 133 kuaför salonu ve burada çalışan 228 kişiyle yüz yüze görüşülerek anketler doldurulmuştur. İşyeri sahiplerinden ve çalışanlardan sözlü onamları alınarak işyeri soru formu ve çalışan soru formu doldurulmuştur. İstatistiksel analizlerde Ki-kare Testi ve Eğimde Ki-kare Testi kullanılmıştır. Bulgular: Araştırmaya katılan salonların %18,1'inde havlular, %14,3'ünde örtüler her kullanımdan sonra yıkanmaktadır. Kuaför salonlarında en sık kullanılan sterilizatör, %51,9 ile ultraviyole kabinlerdir. Kuaför salonu çalışanları günde ortalama 11,68±2,14 saat çalışmaktadırlar. Çalışanların yaptıkları işlem esnasında müşterilerinde yaralanma meydana geldiğinde kanı durdurmak için, tek kullanımlık kan taşı uyguladığını belirtenlerin oranı %73,3'tür. Kuaför çalışanlarının %68,9'u Hepatit B'ye karşı ya aşısız ya da eksik aşılıdır. Kuaför çalışanlarının %28,9'unun AIDS, %36,0'sının Hepatit B, %58,8'inin Hepatit C ile ilgili bilgi düzeyi yetersiz olup; 15-19 yaş grubunda olanlarda ve hijyen eğitimi almayanlarda bilgi düzeyi yetersiz olanların oranı istatistiksel olarak anlamlı düzeyde daha yüksektir (P<0,05). Kuaför çalışanlarında en sık görülen yakınmalar, bacaklarda ağrı (%50,9), bel ağrısı (%42,5) ve baş ağrısı (%40,4) olup; en çok kas iskelet sistemi ile ilgili yakınmaların işle bağlantı gösterdiği belirlenmiştirSonuç-Öneriler: Çalışma sonucunda hijyen eğitimi almanın Hepatit B, AIDS ve Hepatit C bilgi düzeyini artırdığı görülmüştür. Kuaför çalışanlarının zaten zorunlu olan hijyen eğitimini, denetim mekanizmaları devreye sokularak almaları sağlanmalı ve belirli aralıklarla yenilenmelidir. Hepatit B'ye karşı aşılanmamış olan çalışanlara aşılarını birinci basamak sağlık kuruluşlarında yaptırabilecekleri söylenmelidir. Kuaförlerde en çok kas iskelet sistemi ile ilgili yakınmaların işle bağlantı gösterdiği düşünüldüğünde, bütün çalışanlara, çıraklık eğitiminden başlayarak doğru çalışma duruşunun ve ayak dolaşımıyla ilgili dinlendirme uygulamalarının öğretilmesi gerekmektedir. Anahtar kelimeler: Kuaför, Hijyen Eğitimi, Hepatit B, AIDS, Hepatit C

Introduction-Aim: In social life, many people are served by public institutions such as barber shops and hairdressing salons. It is inevitable for hairdresser workers to transmit diseases to themselves and their customers, unless they pay attention to personal hygiene, decontamination, disinfection and sterilisation of their tools, waste disposal and hygiene of their work place. The aim of this study is to determine the knowledge, opinions and the practices about blood transmitted diseasaes and to evaluate the medical complaints of female and male hairdressers who work in the town Fatsa in Ordu Province.Material-Methods: The universe of this cross-sectional study includes whole men's/women's hairdressing salons and their workers. A sample selection has not made but in period of 15/07/2015-15/09/2015 dates; an interview has made with the 228 people amongst the employees of 133 hairdresser salons, who have accepted to join the study. A workplace questionnaire and an employee questionnaire were filled after obtaining employers' and employees' verbal consents. Pearson Chi-Square Test and Chi-Square Trend Test were used in statistical analyses.Results: Towels are being washed after every use in 18,1% of salons, and capes in 14,3% of them. The most commonly used sterilizator type in hairdressers is ultraviolet cabinet with a frequency of 51,9%. Hairdresser workers perform averagely 11,68±2,14 hours per day. In case of injury, 73,3% of the employees declared that they use bloodstone for only one time. Among the hairdresser workers, 68,9% of them lack vaccination or they are incomplete vaccinated against Hepatitis B. Hairdresser workers have inadequate knowledge about AIDS, Hepatitis B, and Hepatitis C with the frequency of 28,9%, 36,0% and 58,8%, respectively. The ratio of ones with inadequate knowledge is higher at 15-19 age group and those not trained in hygiene education than the others significantly (p<0,05). While the most common complaints amongst the hairdresser workers are leg pain(50,9%), backache(42,5%) and headache(40,4%); most job related complaints are determined as the musculo-skeletal ones.Conclusion-Recommendations: As a conclusion of the study, it is shown that the knowledge level about Hepatitis B, AIDS and Hepatitis C is increased by training hygiene education. The hygiene education -which is already compulsory- must be provided by means of control mechanisms and repeated in certain periods. The workers who are not being vaccined against Hepatitis B must be told that they can be vaccined at primary care units. As stated that the most job related complaints are the musculo-skeletal ones, whole workers should be trained about appropriate work position and resting practices about the foot blood circulation from the beginning of the apprenticeship.Key words: Hairdresser, Hygiene Education, Hepatitis B, AIDS, Hepatitis C