0-6 yaş grubu çocuğa sahip sağlık çalışanı olan/olmayan annelerin ateş konusundaki bilgi, tutum ve davranışlarının karşılaştırılması

Abstract

Giriş-Amaç: AteĢ çocukluk çağında sık görülen bir durumdur. Vücudun doğal savunma mekanizmalarından biri olmasına rağmen, aileler tarafından genellikle bir hastalık olarak algılanmakta ve aileleri çok fazla tedirgin etmektedir.Bu çalıĢmayla, 0-6 yaĢ grubu çocuğa sahip annelerin ateĢ ile ilgili bilgilerini, ateĢli çocuğa yaklaĢımlarını ve evde uyguladıkları ateĢ tedavilerini karĢılaĢtırmak; sağlık çalıĢanı olan ve olmayan annelerin yanlıĢ/uygun olmayan yaklaĢımlarını belirlemek amaçlanmıĢtır.Materyal-Metod: . Bu çalıĢma gözlemsel analitik tipte kesitsel bir çalıĢma olup; ġubat 2016-Haziran 2017 yılları arasında Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği Anabilim Dalı polikliniğine baĢvuran ve 0-6 yaĢ grubu çocuğu olan 623 anne ile yapıldı. Literatür taranarak oluĢturulan çoktan seçmeli ve açık uçlu 57 sorudan oluĢan bir anket formu ve Ebeveyn AteĢ Yönetimi Ölçeği (PFMS-TR) ile veriler toplandı; IBM SPSS Statistics 22 programı kullandı. Verilerin istatistiksel açıdan anlamlılık düzeyi ki-kare testi ile değerlendirildi, p<0,05 istatistiksel olarak anlamlı kabul edildi.Bulgular: Annelerin çocukları ateşlendiğinde yaptıkları en sık uygulamalar sırasıyla giysilerini çıkartma, ateş düşürücü ilaç verme ve duş aldırma idi. Ancak %20,6 soğuk su, %6,1 alkol-sirkeli su ile kompres yapma gibi yanlış uygulamalar da yapıyordu. Ateş varlığında ilk ilaç tercihi sağlık çalışanı olan annelerde %65,4 oranıyla parasetamol iken sağlık çalışanı olmayan annelerde %40 oranıyla ibuprofen idi. En sık ateş nedenin solunum yolu enfeksiyonları olduğunu düşünüyorlardı. Yüksek ateşin %96,5 havale,%57,5 beyin hasarına neden olacağını belirtmişlerdi. Annelerin eğitim seviyesi, yaşı ve mesleği ile ateş bilinci arasında pozitif ilişki bulundu.Sonuç: Annelerde ateĢ korkusunun yaygın olduğu, ancak ateĢle ilgili bilgi ve uygulamalarının yanlıĢ/yetersiz olduğu gözlenmiĢtir. Özellikle sağlık çalıĢanları tarafından güncel bilgiler ile ebeveynlerin ateĢ konusunda bilgilendirilmesi, bu konuda doğru tutumun oluĢturulması gerekmektedir. Etkin eğitim çalıĢmaları yapılarak annelerin ateĢ korkuları azaltılabilir ve hatalı uygulamalar önlenebilir.Anahtar Kelimeler: Ateş, Korku, Anneler, Çocuk, Bilgi

Aim: Fever is one of the most common problems in childhood. Despite being one of the body's natural defence mechanisms, it‟s often perceived as a disease by the family and could be very disturbing for them.In this study, we aimed to compare knowledge about the fever of mothers with 0-6 years-old children, their approaches to febrile child and fever treatments applied at home. We also aimed to determine mothers wrong or inappropriate attitudes according being health care worker or not.Materials and Methods: This observational analytical type cross-sectional study conducted between February 2016 and June 2017. 623 mothers having children 0-6 years-old and applied to the family medicine outpatient clinics were selected for the study. Data were collected with a questionnaire consisting of 57 multiple-choice open-ended questions and with Parent Fever Management Scale (PFMS-TR). For the statistical analysis IBM SPSS Statistics V22.0 program used, statistical significance assessed by chi-square test and p <0.05 was considered statistically significant.Results: Parent‟s most common practices with febrile children were to take off clothes, give an antipyretic and take a shower. However, they also were doing wrong practices such as taking shower with cold water (20.6%) and compressing with alcohol-vinegar solutions (6.1%). In the presence of fever, the first drug used was paracetamol (65.4%) for health care worker mothers and non-healthcare worker mother‟s first choice was ibuprofen (40%). According to mother‟s opinion the most common cause of the fever was respiratory infections and they stated that high fever would cause convulsion (96.5%) and brain damage (57.5%). Mother‟s education level, age and occupation were found to be positively related to fever management.Conclusion: Although the parental fears of fever are common, their knowledge and practice are mostly wrong or inadequate. In particular, it is necessary that healthcare providers should be informed about the current management of fever correcting parent‟s fears and misconceptions.Key words: Fever, Fear, Mothers, Child, Knowledge