Greater palatinal kanal ve greater palatinal foramenin yaş,taraf ve cinsiyet değişkenine göre konik ışınlı bilgisayarlı tomografi yöntemiyle değerlendirilmesi

Abstract

Çalışmada greater palatinal kanalın uzunluğu ve anatomik seyri ile greater palatinal foramenin çapı, alveolar krete uzaklığı, maksilladaki molar dişlere göre konumu, median palatinal suture ile olan uzaklığının yaş, cinsiyet ve taraf değişkenine göre dişli ve dişsiz hastalardan konik ışınlı bilgisayarlı tomografi yöntemi ile elde edilen görüntülerde ölçülmesi hedeflenmiştir. Çalışmamızda Hacettepe Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Ağız Diş ve Çene Radyolojisi Anabilim Dalına Kasım 2014 ve Mart 2016 tarihleri arasında implant değerlendirilmesi, gömülü 20 yaş diş pozisyonu değerlendirilmesi, temporomandibular eklem disfonksiyonu inceleme istemiyle başvurmuş hastalara ait konik ışınlı bilgisayarlı tomografi cihazı ile elde edilmiş görüntüler retrospektif olarak değerlendirilmiştir. Bu çalışmada 18 yaş ve üstü 184 hasta verisi incelenmiştir. Hastaların 52'si dişsiz (maksilla) hasta grubu, 132'si ise üst çenede çift taraflı 5,6,7 numaralı dişleri mevcut veya tek taraflı 5,6,7 numaralı dişlerinden sadece bir tanesinde eksiklik bulunan dişli hasta grubudur. Travma, ortognatik cerrahi veya patolojik kemik hastalığı olan hasta görüntüleri çalışmaya dahil edilmemiştir. Ayrıca çalışmaya alınan görüntülerde ilgili anatomik yapıların incelenecek parametrelerin ölçümlerine engel olacak durumların tespit edildiği görüntüler de araştırmaya dahil edilmemiştir. Greater palatinal kanal uzunluğunun erkeklerde kadınlara göre ve sağ tarafta sol tarafa göre daha fazla olduğu, istatistiksel olarak anlamlı farklılık oluştuduğu tespit edilmiş ancak greater palatinal kanal uzunluk ölçümleri ve yaş arasında istatistiksel anlamlı farklılık olmadığı sonucuna varılmıştır. Greater palatinal kanal anatomik seyrinin kadın ve erkek hastalarda, sağ ve sol tarafta, dişli ve dişsiz hasta gruplarında sagital düzlemde önce inferior daha sonra anterior inferior yönde ilerleyerek sonlandığı, koronal düzlemde ise önce medial daha sonra inferior yönde ilerleyerek sonlandığı tespit edilmiş olup, yaş ile greater palatinal kanal anatomik seyri arasında istatistiksel anlamlı sonuç bulunamamıştır. Greater palatinal foramen çapının hem sağ hem sol tarafta erkeklerde kadınlara göre daha geniş olduğu, dişsizliğin greater palatinal foramen çapını arttırdığı ve istatistiksel olarak anlamlı olduğu sonucuna varılmıştır. Greater palatinal foramen ve median palatinal suture arasındaki mesafenin yaş, taraf, cinsiyet ve dişsizlik değişkenlerinden en az etkilenen ölçüm olduğu değerlendirilmiştir. Greater palatinal foramenin alveolar krete uzaklığının sadece yaş ile ilişkisi olduğu ve sol tarafta yaş arttıkça greater palatinal foramen ile alveolar kret mesafesinin arttığı tespit edilmiştir. Greater palatinal foramenin hem kadın hem erkek hastalarda sağ ve sol tarafta en çok 2. molar dişin distal yarısına denk gelen palatinal kemik bölgesinde lokalize olduğu sonucuna ulaşılmıştır.Anahtar kelimeler: konik ışınlı bilgisayarlı tomografi, greater palatinal kanal, greater palatinal foramen.

The aim of this study is to measure the length and anatomical route of greater palatine canal, and greater palatine foramen diameter, alveolar crest distance, position with respect to maxillary molar teeth, distance between the median palatine suture according to age, sex and side variables in the images obtained with cone beam computed tomography method from dentate and edentulous patients. We have evaluated retrospectively the images obtained by the cone beam computed tomography device for the patients seen at Hacettepe University, Faculty of Dentistry, Department of Oral and Maxillofacial Radiology for implant evaluation, 3th molar tooth implanted teeth position evaluation and temporomandibular joint dysfunction between November 2014 and March 2016. In this study, images for 184 patients over 18 years old were examined. 52 of the patients belong to the edentulous (maxilla) patients group; and 132 have upper teeth numbers 5, 6, 7 on each side, or only one of the tooth among numbers 5, 6, 7 is missing on either side. Patients with trauma, orthognathic surgery, or pathological bone disease were not included in the study. In addition, the images that prevent the measurement of the parameters to be analyzed for the related anatomical structures were not included in the research. It was found that there was a statistically significant difference in the length of the greater palatine canal in males compared to females and on the right side compared to the left side. However, it was concluded that there was no statistically significant difference in the measurements of greater palatine canal length based on the age. The anatomical route of the greater palatine canal in the sagittal plane for male and female, right and left side, with dentate and edentulous patients terminated initially by progressing on the inferior direction, and then on the anterior direction. In the coronal plane, it terminated initially by progressing on medial and then inferior directions. There was no statistically significant difference for the anatomical route of the greater palatine canal based on age. Greater palatine foramen diameter was found to be wider in both right and left sides in males compared to females; and that edentation increased the size of the greater palatine foramen and the difference was statistically significant. It was concluded that the distance between the greater palatine foramen and the median palatine suture measurement changed very little according to age, side, sex and edentation status. It was found that the distance between the alveolar crest and greater palatine foramen changed only with age, and as the age increased, the distance between the greater palatine foramen and alveolar crest increased on the left side. The greater palatine foramen has been localized both in the male and female patients on both sides, mostly on the palatine bone region corresponding to the distal half of the second molar tooth.Key words: cone beam computed tomograhy, greater palatine canal, greater palatine foramen