Gaziantep bölgesinde (Nizip, Karkamış, Yavuzeli, Oğuzeli ve Araban ilçeleri) coğrafi bilgi sistemi kullanımı ile erozyon sahalarının belirlenmesi

Abstract

Toprak erozyonu ülke toprakları ve bölgemiz için ciddi bir tehlike oluşturmaktadır. Sorunun ortaya konması ve toprak yönetiminin planlanmasında erozyon modellemeleri çok kullanışlı araçlardır. Bu amaç için Yenileştirilmiş Evrensel Toprak Kayıpları Eşitliği (RUSLE) erozyon tahmin modeli en yaygın kullanılan modellerden biridir.Bu çalışma ile CBS (Coğrafik Bilgi Sistemleri ) ortamında RUSLE parametreleri ile Gaziantep Bölgesinde (Nizip, Karkamış, Yavuzeli, Oğuzeli ve Araban İlçeleri ) yıllık potansiyel toprak kaybı oranları belirlenmiş, erozyonun oluştuğu sahalar konumsal olarak tespit edilerek haritalandırılmıştır. Çalışma alanında Erodibilite değerleri 0,34-0,79 arasında yüksek bulunmuştur. Çalışılan alanın diğer erozyon faktörleri değişmez kabul edilip tekstür, strüktür, organik madde gibi toprak özellikleri dikkate alındığında tüm alanın kuvvetli ve çok kuvvetli derecede aşınabilir özellikte olduğu görülürken RUSLE/CBS modeli ile RUSLE-A potansiyel toprak kaybı değerlerinin erozyon riski sınıflarına göre çalışma alanında potansiyel erozyon riskinin % 7,42'sinde çok şiddette, % 12,26'sında yüksek şiddette, % 31,72' sinde orta şiddette ve % 48,61'inde düşük şiddette olduğu tespit edilmiştir. Erozyon şiddeti çok düşük olan alanlara rastlanılmamıştır.Anahtar Kelimeler : CBS, Erodibilite, Gaziantep, RUSLE, Toprak Erozyon Modellemeleri

The Defining Of Erosion Areas In Gaziantep Region (Nizip, Karkamiş, Yavuzeli, Oğuzeli And Araban Districts) By Usage Of Soil erosion is a serious danger for country?s soil and our region. Erosion modellings are very useful vehicles in exposing the problem and planning the cultivation of soil. For this aim the erosion assuming model, Renewed Universal Soil Loses Equality (RUSLE) is one of the widely used models in Turkey and the world.By this study potential yearly soil lose degrees are defined in Gaziantep Region (Nizip, Karkamış, Yavuzeli, Oğuzeli and Araban districts) in Geographical Information System (GIS) circle with RUSLE parameter and the areas erosion happened defined locationaly and mapped. The Erodibility values are found high between 0, 34 and 0,79 in Gaziantep Region (Nizip, Karkamış, Yavuzeli, Oğuzeli and Araban districts). Also in these alkali soils the degree of organic substance defined very low. When other factors or erosion in studied area accepted unchangeable and soil peculiarities like texture, structure organic substances taken into consideration all the area is seen that it can be eroded away strongly or very strongly when soil lose degrees are utilized according to the results of categories of erosion risk with RUSLE/GIS model and RUSLE-A, the intensity of potential risks of erosion in study area is defined very high as 7,42%, as high 12,26%, medium 31,72% and low 48,61%. Too low areas have not been defined.Key words: GIS, RUSLE, Modeling of Soil Erosion, Gaziantep, Erodibility