Eğitim aracı olarak bilgisayara ilişkin öğretmen görüş ve tutumları

Abstract

BOLUM V ÖZET, SONUÇ VE ÖNERİLER ÖZET Bilgisayar teknolojisinde meydana gelmekte olan hızlı gelişmeler birçok alanda olduğu gibi eğitimde de etkisini göstermektedir. Boyutları küçülen, fiyatları ucuzlayan buna karşılık işlem kapasiteleri artan ve işlevleri çeşitlenen bilgisayar! an n okullarda kullanımı artan bir hızla yaygınlaşmaktadır. Yeni teknolojilerin sağladığı geniş olanaklarla bilgisayar hem eğitim ile bütünleşerek bunun ayrılmaz bir parçası haline gelmekte hem de birçok kavram ve anlayışın değişimini sağlayarak eğitimde yeni uf ukl ar açmaktadır. Teknolojik bir kaynak olarak bilgisayar, kendi başına olağanüstü bir araç değildir. Bu kaynak, insan faktörüne bağımlı olup, onun direktifleri doğrultusunda iş yapabilmektedir. Bu kaynağı öğrenme-öğretme süreçlerinde işlevsel hale getirecek olan kişi ise öğretmendir. Çünkü eğitimde bilgisayarın kullanımına ilişkin öğretmenlerin tutumları, bu konuda sahip oldukları eğitime göre şekillenmektedir. Vani, okullara en gelişmiş bilgisayarlar alınmış olsa bile, öğretmenler bu araca olumlu bakmakta ya da bunlan yerinde ve zamanında kullanımı konusunda eğitilmemişi erse bilgisayarın eğitime katkıları sınırlı olmaktadır. Eğitilen öğretmen ise bilgisayara karşı olumlu tutum göstermekte, kuşku ve kaygılan azalmaktadır. '.*.*>..*.0^1 '??? a ^k4 V'>t* MS*.*'»* '>*127 Bu çalışmanın genel amacı bilgisayarla ilgili eğitim alan ile almayan öğretmenlerin, bir eğitim aracı olarak bilgisayara ilişkin görüş ve tutumlarında farklılığın olup olmadığım saptamaktadır. Bu genel amaç çerçevesinde aşağıdaki sorul an n yanıtlan aranmaya çalışılmıştın 1. Öğretimde bilgisayar kullanımının başlatılmasına ilişkin görüşlerinde farklılık var mıdır? 2. Eğitimde bilgisayar kullanımının toplumsal etkisine ilişkin tutumlannda farklılık var mıdır? 3. Eğitimde bilgisayar kullanımının öğretmene yaranna ilişkin tutumlannda farklılık var mıdır? 4. Bilgisayann sınıfta kullanımına ilişkin tutumlannda farklılık var mıdır? 5. Bilgisayann öğretmen rolüne etkisine ilişkin tutumlannda farklılık var mıdır? 6. Bilgisayar destekli öğretmen yetiştirmeye ilişkin tutumlannda farklılık var mıdır? Öğretmenler, eğitimde bilgisayar kullanımı konusunda anahtar rolü oynamaktadırlar. Eğer bilgisayann eğitimde nasıl kullanacağım, yarar ve sınırlılıklarım bilmezse, öğretmenlerin bu konuda etkin katılımını beklemek hatalı olur. Çünkü, teknolojik araç-gereçleri tanımayan öğretmenlerin çoğunluğu olumsuz bir tutum göstermekte, o araca olan kuşku ve kaygılan artmaktadır. Aracı tanıdıkça, eğitimdeki yeri ve önemini kavradıkça bu olumsuz tutumlannın ortadan kalkacağı belirtilmektir`!*'!^128 Ülkemizde 1985 yılından beri MEB, bilgisayar eğitimi konusunda öğretmenlere kurslar düzenlemektedir. Araştırma, kursa katılmanın öğretmenlerin bilgisayara karşı tutumlarında olumlu tutum geliştirip gelişmediğim saptamayı amaçlamıştır. Sonuçların, bu durumu ortaya koyabileceği ve öğretmen yetiştirme konusunda alınacak kararlara ışık tutacağı umulmaktadır. Araştırma konusunun bütün içerisindeki yerini görebilmek ve elde edilen bulguların anlam kazanmasına olanak sağlamak amacı ile ilgili literatür ayn bir bölümde incelenmiştir. Araştırmanın evrenini, MEB tarafından düzenlenen bilgisayar kurslarına katılan matematik ve fen grubu öğretmenleri ile Elazığ ilinde bulunan liselerde görev yapan matematik ve fen grubu öğretmenleri oluşturmaktadır. Örneklemi ise, MEB tarafından 24 Temmuz - 1 1 Ağustos 1989 tarihleri arasında düzenlenen bilgisayar kursuna katılan öğretmenler ile Elazığ kent merkezindeki liselerde görev yapan matematik ve fen grubu öğretmenleri oluşturmaktadır. Bu öğretmenlere anket uygulanmış ve araştırma, öğretmenlerin ankete verdikleri yanıtlan ve bunların yorumu ile sınırlı tutulmuştur. Anket toplam üç bölüm ve 66 sorudan oluşmaktadır. Birinci bölüm; kişisel bilgiler, ikinci bölüm; öğretimde bilgisayar kullanımının başlatılmasına ilişkin öğretmen görüşleri ve üçüncü bölüm; bir eğitim aracı olarak bilgisayara ilişkin öğretmen tutumlarından oluşmaktadır. Üçüncü bölümde, öğretmenlerin tutumlarını belirlemek için `likert tipi` tutum ölçere göre maddeler hazırlanmıştır. Her olumlu maddelerde şiddetle katılıyoruma beş, katılıyoruma dört, kısmen katılıyoruma üç, katılmıyoruma iki, şiddetle red ediyoruma bir puan verilmiştir. Her.-.,..'?' * *^-**&> % ı ^t ' 3, *,.t.i1*,i ??* -*j, d§129 olumsuz maddeye de bunun tam tersi ağırlandırma puanı verilmiştir. Buna göre hazırlanan maddeler beş alt gruba ayrılmıştır. Bunlar 1. Eğitimde bilgisayar kullanımının toplumsal etkisine ilişkin tutumlar, 2. Bilgi sayan n öğretmene sağlayacağı yararlarına ilişkin tutumlar, 3. Bilgi sayan n sınıfta kullanımına ilişkin tutumlar, 4. Bilgisayarın öğretmen rolüne etkisiyle ilgili tutumlar, 5. Bilgisayar destekli öğretmen yetiştirmeyle ilgili tutumlardır. Toplanan verilerin işlenmesi ve istatistiksel çözümlenmesi Fırat Üniversitesi Bilgi İşlem Merkezinde yapılmıştır. Öğretmenlerin, öğretimde bilgisayar kullanımının başlatılmasına ilişkin görüşlerini belirlemek için frekans dağılımları, yüzdelik ve X2 (kaykare) testi kullanılmış ve istatistiksel anlamlılık için 0.05 düzeyi benimsenmiştir. Eğitim aracı olarak bilgisayara ilişkin tutumları belirlemek için ise, aritmetik ortalama, standart sapma ve `t` testi kullanılmış ve istatistiksel anlamlılık için 0.01 düzeyi benimsenmiştir. * s % X, `** > f