XX. yüzyıl Van ili tarihi ve inanç coğrafyası

Abstract

ÖZET Dinler Tarihi Yüksek Lisans tez konusu olarak `XX. Yüzyıl Van İli Tarihi ve İnanç Coğrafyası` adı altında yapılan bu araştırma, iki bölümden oluşmaktadır. Tezin birinci bölümünde Cumhuriyet Dönemi'ne kadar İl'in ve bağlı ilçelerin tarihi ele alınarak incelenmiştir. Tezin ikinci bölümünde de İl'in XX. Yüzyıla kadarla nüfus seyri ile beraber günümüz inanç coğrafyası çıkarılmıştır. Bu bölümündeki çalışmalar, bir alan çalışması şeklinde yürütülmüştür. İl genelinde nüfusun dinlere ve mezheplere göre durumları araştırılıp, müslüman nüfusun da mezhep durumları ve nüfus potansiyelleri belirtilmiştir. Yaptığımız çalışmaya göre ildeki gayr-i müslimlerin Cumhuriyet Dönemi'ne kadar varlıklarını devam ettirdiklerini görmekteyiz. Ancak, İl'de yaşayan gayr-i müslim nüfusun bir kısmı Kurtuluş Savaşı'ndan hemen sonra, geri kalanı da Cumhuriyet'in ilk yıllarında İl'i terk etmiştir. Van İli'nin günümüzdeki nüfusunun tamamı müslümanlardan oluşmaktadır. Bu müslüman nüfusun %18'ini Hanefiler, %82'sini Şafîiler oluşturmaktadır. Günümüzde varlığını devam ettiren Nakşibendilik, Kadirilik, Aczmendilik ve Bektaşilik gibi tarikatlara mensup insanların bulunduğu tespit edilmiştir. Ayrıca halk arasında Süleymancı ve Nurcu diye bilinen cemaatlerin kurdukları vakıf ve derneklerle il genelinde faaliyetlerini aktif bir şekilde yürüttükleri görülmüştür. ELAZI? -1997 Enver DEMİRPOLAT

SUMMARY This study, wich was done on the history and belief geography of Van in the 20ieth century as a master Thesis in the field of History of Religions, Consists of two parts. In the first part of study, it was searched the history of the city and is towns until the foundation of Turkish Republich. In the second part, the trend for the increase of population until the 20ieth centruy and the belief geography of the city in these days were searched the survey was done as a field study. It was estimated the structure of the population accarding to the religion and mezhebs. According to our study we see that the non-müslim population of the foundation of the Republic. Some non-müslim population who were living in the province, howevere, had left from city ofter soon Turkish War of Independence and the others had left in the early years of Repablic. In these days the population of Van is muslim. The 18 percent of the muslim population consists of and the 82 percent of şafii it was also estimated the existence of the persons who devote them selves to the Nakşilik, Kadirilik, Aczmendilik and Bektaşilik tarigats which have still been their existence until these times. It was seen that the religious groups, wich are known of Süleymancı, of Nurcu by the people, have been in much activity throughout ?he city. ELAZI? -1997 i Enver DEMİRPOLAT