Necip Fazıl Kısakürek`in görüşlerinin sosyolojik analizi

Abstract

Necip Fazıl, cumhuriyet döneminin kültürel ve fikri hayatına katkıda bulunmuş önemli şahsiyetlerden biridir. 1904 yılında İstanbul'da doğan N.Fazıl'ın her insanın kolay kolay ulaşamıyacağı bir başarıyla çok sayıda önemli kültürel ve san'atsal eseri 79 yıllık ömrüne sığdırdığı görülmektedir. İlk öğrenimini Bahriye mektebinde tamamlayan N. Fazıl daha sonra Darü'l Fünun Felsefe bölümündeki ve M.E.B.'nın bursu ile gittiği Sorbonne üniversitesindeki eğitimini tamamlamadan yarıda bırakmıştır.Yazarın hayatı iki döneme ayrılarak değerlendir ilebilir. 1 -Cumhuriyet dönemine uyumlu bir sair olduğu dönem ve 2-A.Arvasi ile tanıştıktan sonra yaşanan hayata tepkisel bir tavır aldığı dönem. Yazarı n yönetim,sosyal tabakalaşma, eğ itim, ekonomi, din, laiklik milliyetçilik ve sosyal değişme gibi sosyolojinin ilgi alanına giren sosyal kurum, ahlaki değer ve süreçlere ilişkin olarak çeşitli görüşler ileri sürdüğü görülmektedir.Yazarın bu görüşlerinde bir yandan geri kalışımıza neden olduğu için köhnemiş alışkanlıkları ve kurumları bir yandan da sosyal bünye ve değerlerimizle uyuşmadığı için batılılaşma anlayışını eleştirel ve tepkisel bir sekil de değerlendirdiği görülmektedir.N. Fazıl batılılaşma ideolojisi doğrultusunda yapılan değişmelerin kültürel tahribe kurumlarda ve kurumlararası ilişkilerde çatışma ve düzensizliklere kişisel düzey de ise psikolojik sorunlara neden olduğunu eserlerinde ifade etmektedir.Ceşitli konularda kapitalizm ile komünizmin önerilerini eleş'tirel olarak değerlendiren İM. Fazı 1, nihai amaçları bakımından ben zer olan bu ideolojilerin tutarlı yönlerinin bir bütün ve sentez olarak İslam'da bulunduğunu söylemektedir. Yazarı n çeşitli sorunların çözümünde ve yeni bir düzen için islam'ı ana referans kaynağı olarak önermesine rağmen bu hususta yani islam'la ilgili olarak il mi anlamda yeterli araştırma ve çalışmalarda bulunduğu söylenemez. Yazarın aksiyoncu kişiliği ile edebiyat alanındaki çok yönlü çabalarının O'nun bu tür ilmi çalışmalara yoğunlaşmasını engellediği söylenebilir. Yazarın materyal izimle ilgili eleştirel görüşlerinin oluşmasında Boudelaire, Verlain, Rimboud gibi Batı'nın bunalımlarına dik kat çeken şairlerin etkili olduğu görülmektedir.İM. Fazı 1 ' ın ifadelerinde zaman zaman teorik açıdan yetersiz, ütopik ve bazen otoriteryen özellikler taşıyan görüşler ileri sürdüğü görülmektedir.Buna karşın N.Fazıl'ın sözkonusu dönemdeki islamcı ideolojinin dikkat çeken bir temsilcisi olarak doğruları ve yanlışlarıyla dikkate alınması gereken tespit ve önerilerde bulunduğu görülmektedir.

SUMMARY Necip Fasıl is one of the important persons who contributed to the cultural and intellectual life of the Republic period. He, who'd been bom in Istanbul, 1904, f i 1 led his life which had lasted 79 years, with many considerable cultural and artistic works. He finished his primary education in American and French colleges, his secondary education at the Marine School, and then interrupted his education iat the department of Philosophy in the Darülfünun and in the Sorbonne University, which he had been studying with a scholarship given by the Ministry of Education. We can study his life in two periods: DThe period he was harmonious with the period of Republic, and 2)The period he had a rebellious manner against the life which was lived, after his introduction with A.Arvasi. It is visible that the author expressed many different points of view on administrat ion,social tabooing, education, economy, rel igion secularism, nationalism and social changing, all of which are related to the social institution, mortal values and periods that have arous ed the interest of sociology. He staded critically that the western isation has been inconsistent with our social structure and values, and in addition to this he criticised the outdated customs and ins titutions which have caused us to become underdeveloped for many years. He indicated that some changes made in the name of western isation in some institutions have caused some cultural destruction,some conflicts between institutions and inter institutional and psychological problems on the personal level. Necip Fazıl who had critically judged the suggestions of both capitalism and commun ism, told that the coherent sides of these two doctrines which are indifferent in the respect of their final objectives are available as a whole and a synthesis in Islam. We cannot tell that the author had a sufficient knowledge about Islam as a science although he thought of Islam as a main source of reference in the solution of various problems.lt might be told that his character as an actionist prevented him from becoming intense on these sorts of scientific researches. The thinkers such as Baudelaire, Verlain and Rimbaud, who had drawn attention to the crisis in the West, had a great influence on the critical opinions of the author <Necip Fazıl) against the meterialism Necip Fazi 1 had used, from time to time, some insufficient opinions from theoretical point of view, but sometimes he had utilized some utopic and authori tarian views. After all, we could admit that he had some determina-- tions and proposals as a representative of Islamic ideology during the period in which he had lived.