Alan dışından gelen sınıf öğretmenlerinin yetişmesinde ilköğretim müfettişlerinin rolü

Abstract

it / *. A-p<. ?`*/ *? « 'i/)^- '`7- V 's, ÖZET Eğitim örgütlerinin temel taşı niteliğinde olan öğretmen, devletin eğitim politikasını uygulamaya koyan, uygulama sonucu bu politikayı etkileyen önemli bir kişidir. Ancak öğretmen üst kademede geliştirilen politikaları sınıftan gelen verilerle beslediği ölçüde etkin olabilir. Meslek öncesinde sınıf öğretmenliği alanında hiçbir eğitim almadan bu mesleğe atanan kişilerin mesleğin gerektirdiği bilgi, beceri ve tutumlara sahip olmaları beklenemez. 1860' lardan bu yana düzenli olmayan aralıklarla alan dışından sınıf öğretmeni atanması yapılmıştır. Son olarak 1996 yılında alan dışından 10 000 sınıf öğretmeni atanmıştır. Alan dışından gelen sınıf öğretmenleri, çalıştıkları okulun kültürünü ve öğretmenlik meslek değerlerini benimsemede, Milli Eğitim Bakanlığının genel amaçlarını kavramada birtakım güçlüklerle karşı karşıya kalmaktadırlar. Kendileriyle olan yakın ilişkilerinden dolayı diğer öğretmenlerle birlikte alan dışından gelen sınıf öğretmenlerinin hizmet içinde yetişmesinde en önemli rolü ilköğretim müfettişleri ve okul yöneticileri oynamaktadır. Araştırmanın genel amacı, alan dışından gelen sınıf öğretmenleri ve ilköğretim müfettişlerinin görüşlerine başvurarak, alan dışından gelen sınıf öğretmenlerinin hizmet içerisinde yetiştirilmesinde ilköğretim müfettişlerinin rolünü ortaya koymaktır. Bu genel amaca ulaşmak için aşağıdaki sorulara cevap aranmıştır: 1. ilköğretim müfettişleri, alan dışından gelen sınıf öğretmenlerinin meslek içinde yetişmelerine ne derece yardımcı olmaktadırlar? 2. İlköğretim müfettişleri, alan dışından gelen sınıf öğretmenlerinin örgütsel sosyalizasyonuna ne derece katkıda bulunmaktadırlar? 3. ilköğretim müfettişleri, alan dışından gelen sınıf öğretmenlerine okul yönetimi ve milli eğitim mevzuatı konusunda ne derece yardımcı olmaktadırlar? 4. ilköğretim müfettişleri, alan dışından gelen sınıf öğretmenlerinin meslek ahlakını kazanmalarına ne derece yardımcı olmaktadırlar?If /^'n` Araştırmanın evrenini 1997 - 1998 öğretim yılında Elazığ il gene/îr/40fğ$fy[ *j., yapan alan dışından gelen sınıf öğretmenleri ve Elazığ'da görev yapan ifâğretim* > müfettişlerinin tümü oluşturmaktadır. 1997-1998 öğretim yılında Elazığ'da goTev*^ yapan alan dışından gelen sınıf öğretmenlerinin sayısı 178, ilköğretim müfettişi sayısı ise 43' tür. Ancak Elazığ' da görev yapan ilköğretim müfettişlerinin sayısının yeterli bulunmamasından dolayı, Malatya'da görev yapan ilköğretim müfettişleri de evren ve örnekleme dahil edilmiştir. Araştırmanın yapıldığı dönemde Malatya' da görev yapan ilköğretim müfettişi sayısı 55'tir. Alan dışından gelen sınıf öğretmenlerine ve ilköğretim müfettişlerine yönelik, kişisel bilgiler dışında aynı soru köklerinden oluşan iki ayrı anket geliştirilmiştir. Anketlerin birinci bölümünde; kişisel bilgilere ait altı soru, ikinci bölümde; alan dışından gelen sınıf öğretmenlerinin meslek içinde yetişmesinde ilköğretim müfettişlerinin rolünü belirlemeye yönelik on soru, üçüncü bölümde; alan dışından gelen sınıf öğretmenlerinin örgütsel sosyalleşmesinde ilköğretim müfettişlerinin rolünü belirlemeye yönelik dokuz soru, dördüncü bölümde alan dışından gelen sınıf öğretmenlerinin okul yönetimi ve ilköğretim mevzuatı ile ilgili bilgi edinmesinde ilköğretim müfettişlerinin rolünü belirlemeye yönelik sekiz soru, beşinci bölümde; alan dışından gelen sınıf öğretmenlerinin meslek ahlakı ilkelerini benimsemelerinde ilköğretim müfettişlerinin rolünü belirlemeye yönelik dokuz soru yer almıştır. Anketlerde Likert tipi ölçek kullanılmıştır. Anket sorularından Kesinlikle Katılmıyorum (1), Katılmıyorum (2), Kararsızım (3), Katılıyorum (4), Tamamen Katılıyorum (5) puan olarak değerlendirilmiştir. Araştırma sonucunda kısaca şu bulgular elde edilmiştir: ilköğretim müfettişliği orta yaşlı erkek mesleğidir; alan dışından gelen sınıf öğretmenlerinin % 60' nı bayanlar ve % 40' nı da erkekler oluşturmaktadır; alan dışından gelen sınıf öğretmenlerinin hizmet içerisinde yetiştirilmesinde ilköğretim müfettişlerinin rolü konusunda iki grubun görüşleri arasında anlamlı farklılıklar bulunmaktadır. İlköğretim müfettişleri, alan dışından gelen sınıf öğretmenlerine yeterli derecede yardımcı olduklarını düşünürken, alan dışından gelen sınıf öğretmenleri yeterli yardımı almadıklarını düşünmektedirler.

IV ABSTRACT THE ROLE OF PRIMARY SCHOOL INSPECTORS ON THE EXTERIOR BRANCH CLASS TEACHERS' TRAINING IN THE SERVICE The teacher, a foundation stone of the education organization, is an important person who applies the goverment policy and who effects this policy as a result of this application. Yet, the teacher could be effective as long as he could feed the datas coming from upper level policies. It can not be expected that the teachers who are uneducated on their branch before appiontment, knows the needs of their occupations just like knowledge, skills and behaviours. The appoinment of class teachers, who are from the external branch, leading on 1860' s has been done unsystematic intervals. Finally, 10.000 class teachers from branch had been appointed in 1996. The exterior branch class teachers have been run into many difficulties in comprehending the general aims of Ministry of National Education and in identifying temselves with the cultures and values of scolarship of the school that they work. Because of the close relationships whit them the other teachers, the primary school inspectors and the school managers hava been played the most important role on training the exterior branch class teachers. General aim of this research, is to expose the role of the primary school inspectors on the training of the exterior branch class teachers in the service, applying to the oppinions of the primary school inspectors and the exterior branch class teachers. To reach this general aim answers had been searched for the following questions: 1. At what degree the primary school inspectors have been helpfull on the exterior branch class teachers' training in the service? 2. At what degree the primary school inspectors have attributed to the exterior branch class teachers' organizational socialism?3. At what degree the primary school inspectors have been helpfuIlM fhet exterior branch class teachers, about management and the National Education Laws? 4. At what degree the primary school inspectors have been helpfull on the exterior branch class teachers, about going occupational manners? The environment of this research has been formed by all primary school inspectors who in Elazığ and exterior branch class teachers, who worked in general part of Elazığ in 1997-1998 education term. In 1997-1998 education term the number of the primary school inspectors were 43, and exterior branch class teachers were 178. But because of inadequancy the service in Malatya had been indued into the environment and illustration. In the term of the research, the number of primary school inspectors who are on the service in Malatya was 55. Two different questionaries which consisted of the same roots apart from personal informations, have been developed as a means to data container towards the primary school inspectors and the exterior branch class teachers. There were 6 questions about personal informationin in the first part; 10 questions about appraising the role of the primary school inspectors on the treament of the the exterior branch class teachers in the second part; 9 questions about appraising the role of the primary school inspectors on the organizizational socialism of the the exterior branch class teachers in the third part; 8 questions about appraising the role of the primary school inspectors on the treating the school management and primary education laws in the fourth part; 9 questions about the appraising the role of the primary school inspectors on the treament of the the exterior branch class teachers on adopting the occupational manners in the fifth part of the questionair. The Likert type scale had been used in the questionaries. The questions; exactly disagree (1) one, disagree (2) two, recessive (3) three, agree (4) four, completely agree (5) five grades had been groped and apparaised. As a result, those datas had been gained. The primary school inspectors is a middle-aged man' s job. 60 % of the exterior branch class teachers is formed by women and 40 % is formed by men..,-f*»-`'*'>'''ı:>*'<!»^ vı.? ^ -; - s i '???.î. < There are some important differences beetwen the two groups in thieve, of. primary school inpectors on exterior branch class teachers' training in their serice. While primary school inspectors think that they have given the exterior branch class teachers enough help, exterior branch class teachers have been thinking that they haven't received enough help.