Kamu ve özel sağlık kuruluşlarında hekim-hasta ilişkileri üzerine sosyolojik bir araştırma (Malatya örneği)

Abstract

I ÖZET Yüksek Lisans Tezi KAMU VE ÖZEL SAĞLIK KURULUŞLARINDA HEKİM - HASTA İLİŞKİLERİ ÜZERİNE SOSYOLOJİK BİR ARAŞTIRMA (MALATYA ÖRNEĞİ) Elmas Kılıç (Yılmaz) Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyoloji Anabilim Dalı 2001; Sayfa: 136 + XV Bu çalışmanın konusu; `Kamu ve Özel Sağlık Kuruluşlarında Hekim- Hasta İlişkilerinin Malatya Örneğinde Sosyolojik Olarak IncelenmesF'dir. Bu araştırma, bazı varsayımların test edilmesi ve mevcut durumun tespitine yöneliktir. Yapılan çalışma bizi şu sonuçlara ulaştırmaktadır: Sağlık sisteminin düzenli işlemesinde hekim-hasta ilişkilerinin uyumlu olması çok önemlidir. Hekim-hasta ilişkilerinin olumsuz olmasının hekimlerden ve hastalardan kaynaklanan nedenleri vardır. Hekimlerden kaynaklanan nedenlerin başında, hekimin hizmet verdiği toplumun sosyo-kültürel ve sosyo ekonomik özelliklerini bilmemesi veya bunları dikkate almaması gelir. Bir diğer neden, daha evvel de belirttiğimiz gibi, hekimlerin sosyo ekonomik yönden iyi durumda olan hastalara karşı tutum ve davranışlarının olumlu, sosyo-ekonomik statüsü düşük olan hastalara tutum ve davranışlarının pek olumlu olmamasıdır. Hekimlerin mesleklerinin toplumda prestij kaybetmesi, maaşlarının yetersizliği, kendilerini meslekî açıdan yenileyememeleri, sağlık mevzuatının eksikliği ve meslekî örgütlenmelerinin eksik olması gibi kendilerine özgü sorunlarının olması da hastaları ile olan ilişkilerini olumsuz yönde etkilemektedir. Hekimlerin, hastalara karşı otoriter ve resmî olmaları da ilişkiyi olumsuz yönde etkiler. Hastaya hastalığı ile ilgili yeterli bilgiyi vermemek, ilaçlarıII hakkında detaylı açıklama yapmamak, hastanın konuşmasına izin vermemek gibi davranışlar hekimlerde yaygındır. Hekim-hasta ilişkilerinin, hastalardan kaynaklanan olumsuzluklarının nedenleri ise; özellikle zührevî hastalıklarda hekimden çekinmeleri, yazılan reçetede eğer çok ilaç veya iğne yoksa tedaviye inanmamaları, hekime soru sormamalarıdır. Gereksiz ayrıntılarla hekimin zaten kısıtlı olan vaktini almaları da hekim-hasta ilişkisini olumsuz yönde etkileyen hastalara ait faktörlerdendir.

Ill SUMMARY Master Thesis A SOCIOLOGICAL RESEARCH ABOUT THE RELATION BETWEEN DOCTORS AND PATIENTS IN PUBLIC AND PRIVATE HEALTH FOUNDATIONS (EXAMPLE OF MALATYA) Elmas KILIÇ (YILMAZ) University Of Fırat Institution of Social Sciences Department of Sociology 2001; Page: 136 + XV The subject of this study is; to examine the connection between doctors and patients in public and private health foundations sociologically in example of Malatya. This research is oriented to test some hypothesis and the prove the existing situation. This study results as the following, for the regularwork of health system, the relation between the doctors and patients should be very harmonious. This is very important. There are some reasons for the negative relation between doctors and patients which comes from doctors and patients. The main reason that comes from the doctors is that they do not know or they do not take care in to consideration economic aspect of the society that they work for. Another reason that we determine before is, the doctors attitude and behaviours are positive to the people whose social economic standard is high, and their attitude and behaviours are not so positive to the people whose social and economic standard is not very well. Also, some special problems that the doctors have, like losing the prestige of their jobs in the society, the insufficiency of their income, inefficieny health laws and the lack of inefficient professional organization effect their relations with their patients in a negative way.I V Also the bossy attitude and the formal behaviours of the doctors to the patients effect their relation negatively. Not to give enough information about their illness to the patients, not to make detail explanations about the medicine and also not to allow the patient to speak freely, these behaviours are common among doctors. In the relation between the doctors and the patients the problems that comes from the patients are they hesitate from their doctors especially in venereal diseases, they do not believe the medical treatment if their doctor does not write many medicine and injection on the prescription and they do not ask questions to their doctors. Another factor that effects the doctor-patient relation in a negative way is that the patients take the limited time of the doctors with unnecessary details and questions. 400*> *<^