Aras havzasına ait bazı sucul ekosistemlerin alg kompozisyonu ve ekolojik özellikleri

Abstract

Fitoplanktonlar, sucul ekosistemlerin ekolojik durum değerlendirmesinde Avrupa Birliği Su Çerçeve Direktifi tarafından önerilen ekolojik kalite bileşenlerinden biridir. Bu çalışmanın amacı; yaz, sonbahar 2014 ve ilkbahar 2015 tarihleri arasında Aras Havzası'ndaki Çıldır Gölü, Balık Gölü, Aktaş Gölü, Aygır Gölü, Deniz Gölü fitoplankton kompozisyonlarının ekolojik durumu ve fitoplankton gruplarının ekolojik tercihlerinin belirlenmesidir. Göllerdeki fosfat, nitrat, nitrit, elektirikel iletkenlik ve toplam askıda katı madde, toplam fosfor ve azot değerlerine bakıldığında en yüksek değerler Aktaş gölünde ölçülmüştür. Çalışma sonucunda toplam 74 tür teşhis edilmiştir. Cocconeis placentula, Pediastrum boryanum, Monorophidium arcuatum, Fragilaria ulna, Cymbella affinis, Cyclotella bodanica türleri yaygın olarak görülmüştür. Fitoplankton türleri ile çevresel değişkenler arasındaki ilişki kanonik uyum analizi (CCA) ve ağırlıklı ortalama regresyonu ile değerlendirilmiştir. Ekolojik durumu değerlendirmek için Phytoplankton trophic index (PTI), Mediterranean phytoplankton trophic index (Med-PTI), OECD ve Carlson trofik indeksi kullanılmıştır PTI ve Med-PTI sonuçlarına göre, incelenen ekosistemlerin genel olarak iyi ve orta durumda ekolojik kaliteye sahip olduğunu görülmüştür.

Phytoplankton, one of the ecological quality elements proposed by the European Union Water Framework Directive to be used for the ecological status assessment of aquatic ecosystems. The aim of this study was to determine phytoplankton composition, evaluate the ecological preferences phytoplankton groups, and assess the ecological status of Lakes of Çildir, Balık, Aktaş, Aygır and Deniz in the Aras basin during summer-autumn 2014 and spring 2015. The highest values of orthophosphate, nitrate, nitrite, electrical conductivity and total suspended solids, total phosphorus nitrogen were found in the Lake Aktaş. A total of 74 species were identified during the study. Cocconeis placentula, Pediastrum boryanum, Monorophidium arcuatum, Fragilaria ulna, Cymbella affinis and Cyclotella bodanica were commonly found species. A canonical correspondence analysis (CCA) and weighted average regression were used to examine the relationships between environmental factors and phytoplankton species in the lakes. Environmental factors play significant roles on the distribution of phytoplankton community. Carlson trophic index and OECD criteria were used to evaluate throphic states of these lakes. Phytoplankton trophic index and Mediterranean phytoplankton trophic index were performed to evaluate the ecological quality status. Results of PTI and Med-PTI indicated that the studied ecosystems were mostly at good and moderate ecological status.