Türkiye`de tek partili dönemde (1938-1946) hükümetlerin eğitim politikası

Abstract

ÖZET YÜKSEK LİSANS TEZİ Niyazi ERSÖZ TÜRKİYE'DE TEK PARTİLİ DÖNEMDE ( 1938-1946 ) HÜKÜMETLERİN EĞİTİM POLİTİKASI FIRAT ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ TARİH ANABİLİM DALI 2002; Sayfa : VIII + 95 Türk eğitim tarihinin uzun akışı içinde Atatürk döneminde ve Tek partili dönemde (1938-1946) meydana gelen sosyal, siyasal ve kültürel gelişmelere baktığımızda, bu dönemdeki eğitim politikalarıyla ülke içindeki her türlü ikilik ve ayrılık hareketlerinin ortadan kaldırılmaya çalışıldığını görürüz. Tek parti döneminde ülkedeki bütün okullar Türk devlet ideolojisi. Atatürk ilke ve inkılapları ve C.H.P. ilkeleri doğrultusunda, medreselerden kalma gerici zihniyete ve her türlü yabancı ideolojilerine karşı Türk milletinin birliğini sağlamaya yönelik bir eğitim politikası sürdürülmüştür. Bu dönemde hükümetlerin eğitim politikası Türk kültürünü yurdun tümüne yayma amacına yönelik, olmuştur. Eğitimin, bütün sorunlarını gidermek amacıyla Birinci ve İkinci Milli Eğitim Şûrası toplanmıştır. Bu şûra toplantılarında İlköğretim. Ortaöğretim, Mesleki ve Teknik Öğretim, Yükseköğretim, Anadili Öğretimi, Tarih Öğretimi. Ahlak eğitimi. Planlama ve Yayın komisyonu gibi konularda çalışmalar yapılmış ve önemli kararlar alınmıştır. Bu dönemde İlköğretim ve okuma - yazma seferberliğinin başlatılmasıyla halkın çoğunluğuna okuma - yazma öğretilmiştir. Fakat öğretmen yetersizliği, okul - bina ve ders araç - gereçlerinin yetersizliği eğitim politikasını olumsuz yönde etkilemiştir. Bunun için devlet bütçesinden Milli Eğitime ayrılan bütçe oranı artmıştır. Tek partili dönemde Ortaöğretim ve öğretmen yetiştirme problemleri büyük oranda giderilmiş. mesleki ve teknik eğitim ve yükseköğretimde gelişmeler yapılarak yeni okullar açılmıştır.

n SUMMARY Masters Thesis Niyazi ERSÖZ EDUCATION POLICY OF THE GOVERMENTS IN ONE - PARTY - ERA (1938-1946) IN TURKEY When we investigate the social, political, and cultural developments both in Atatürk 's time and one - party period (1938-1946), we can see that it was tried to remove every kind of seperatist movements by means of education policy throughout the country. All the schools in one - party - period maintained an education policy to provide the unity of Turkish people and to protect the nation aganist every kind of foreign ideas in the direction of the ideology of Turkish State, Principals of Ataturk's Revolution and Republican People's Party. Thç education policy of the governments of that period was to spread Turkish Culture throughout the country. In order to solve the problems of education the first and Second Education Councils. In these Councils the subjects such as Primary Schools, High Schools, Vocational and Tecnical High Schools, Higher Education, Mother Tongue Education, History Teaching, Ethic Teaching, Planning and Publication Commision were discussed and important decisions were taken. By starting reading and writing courses, many people learned how to read and write. But lack of teachers, school buildings and necesary equipments affected education policy negatively. To overcome thet problem the budget rate for National Education was increased. In One - party - period the problems of high Schools and teacher training were solved on a large scale and by making developments both in vocational and technical education education and higher education, new Schools were opened.