Güneydoğu Anadolu bölgesinde Türkçe öğretimi ve sorunları (Şanlıurfa ili Siverek ilçesi örneği)

Abstract

ÖZET Bu araştırmada, ilköğretim okullarında Türkçe öğretiminde karşılaşılan sorunlar ve çözüm önerileri üzerinde durulmuştur. Anadili öğretiminde temel dil becerileri olarak kabul edilen dinleme okuma, yazma ve anlama becerilerinin öğretimi ve bu becerilerin geliştirilmesinde karşılaşılan sorunlar, dil becerilerinin geliştirilmesinde kullanılan materyaller, ölçme değerlendirmede uygulanan yöntemler belirlenmeye çalışılmıştır. Bunun için öğretmenlere anket uygulanmış ve elde edilen verilerin analizinde t testi ve ki-kare kullanılmıştır. Bu bulgulara dayanarak şu sonuçlara ulaşılmıştır. 1- Anket uygulamasının yapıldığı okullardaki sınıf mevcudu ideal sayıdan fazladır. 2- Yöresel ağızla okuma ve konuşma eğitimi olumsuz yönde etkilemektedir. 3 -Türkçe öğretiminde kullamlması gereken materyaller okullarda yeterince bulunmamaktadır bu yüzden anadili eğitimi beklenen ve düşünülen hedefe ulaşamamaktadır. 4- Öğretmenler yıllık ve ünite planlan arasında yeterince bütünlük kuramamaktadırlar. 5- Okullarda bulunan kütüphane ve sınıflarda bulunan kitaplık ihtiyacı karşılayacak düzeyde değildir. Bu araştırmadan elde edijen verilere dayanarak şu önerilerde bulunulabilir. Öncelikli olarak ilköğretim programının belirttiği sınıf düzeyi düşünülmemeli, kendi öğrencilerinin düzeyi dikkate alınmalıdır. Hazırlık çalışmasının normal süreden uzun tutulması gerekebilir. Çünkü Öğrencilerin büyük bir kısmı daha önce çok az duyduklan veya hiç duymadıklan bir dille anlaşma sıkıntısı içindedirler. Veliler bu konuda aydınlatılmalı ve Türkçe'yi iyi öğrenmelerinin bundan sonraki yaşamda çocuğa kazandıracakları anlatılmalıdır. Öğretimde öncelikli olarak, çevrede konuşulan dildeki Türkçe kelimelerin tespit edilerek bunlardan başlanması uygun olabilir. Çocuklara yeni kelimeler öğretilirken, onların sık sık kullanacaklan kelimelerden başlamaları daha uygun olur. Çocuklara öğretilececümlelerin kısa ve işine yarayacak cümleler olmasına dikkat edilmelidir. Öğrencilere, Türkçe'nin her yerde öğrenilen şekilde kullanmalarını sağlamak için teşvikte bulunulmalıdır.

SUMMARY In this study, the problems in teaching Turkish in primary schools of Siverek town were searched and some suggestions for these problems were offered. We tried to estimate how basic language skills; listening, reading, writing and speaking are taught and the problems dealing with those skills. We also tried to find out which materials are used to improve these skills and what methods are being used in measurement and evaluation. To realize that aim, a questionnaire was administered on the teachers and t test and chi square technique were used in data analysis. According to the findings obtained in the study it was found out that: 1. The classrooms are rather overcrowded 2- Using local language spoken in the area affects teaching Turkish negatively 3- The schools do not include the materials that should be used in teaching Turkish so there is a failure in reaching the aims in mother tongue education. 4- The teachers cannot organize annual plans and unit plans well. 5-The libraries in schools and in the classrooms do not meet needs. Following suggestions are offered according to the results obtained in the study; The teachers should focus on students' level. Preparation activities may take longer than expected time. The students are in trouble when they hear a language, which they have never heard or have rarely heard before. The parents should be informed about the advantages of knowing Turkish for their children's future life. The teacher should primarily start teaching by using the most used Turkish words spoken in the aria he/she works. While teaching new words the students, the teacher should start from most used words. The first sentences to be taught to the students should be short, suitable and useful for the students. The teachers should encourage the students to use the Turkish.