XML tabanlı veri uygulaması

Abstract

XIV ÖZET Günümüzde Internet aracılığıyla her türlü bilgiye ulaşmak mümkündür. Ancak elde edilen bu bilgileri tanımlamak, analiz etmek ve yeniden biçimlendirmek oldukça zordur. Internet kaynaklarının hacimsel olarak çok hızlı artışı göz önünde bulundurulduğunda, bilginin anlamsal analizle elde edilmesi, içerik sözcüklere dayalı arama motorlarının kullanılarak elde edilmesine oranla daha iyidir. Bu tür yazılım araçlarının başarısı ise, işlenecek internet kaynakların teknik modellemesinin yapılmasına çok yakından bağlıdır. XML -(Extensible Markup Language:Genişletilebilir İşaretleme Dili), internet üzerinde verinin anlamsal modellenmesi için W3C (World Wide Web Cosortium) konsorsiyumu tarafindan geliştirilen bir standarttır. XML, HTML (Hypertext Markup Language) gibi SGML' in basitleştirilmiş bir alt kümesidir. HTML, istemci tarayıcısı üzerinde verinin sunumu için kullanışlı bir araçtır, ancak internet üzerinde verinin anlamsal yapısının korunması için uygun bir araç değildir, sonuç olarak istemci-sunucu arasında verinin transformasyonu için yetersiz kalmaktadır. HTML önceden tanımlanmış sunum tag'lerine sahiptir ve veri bu tag'ler arasında yer alır, bu yüzden verinin tag'ler arasından arındırılması oldukça zordur hatta veriye anlamsal bir yapı kazandırmak bile mümkün olmamaktadır. XML önceden tanımlanmış tag kümesine sahip değildir ve kullanıcı verinin anlamsal daha iyi tanımlayacak bir kümeyi tanımlamakta özgürdür. Diğer taraftan XML elemanları arasındaki hiyerarşik yapının korunması sağlanır. Kullanıcı eğer gerekli ise doküman içinde bir yapı tanımlayabilir. İyi oluşturulmuş XML dokumam yapısının tanımlamak için basit birkaç söz dizimi kuralları vardır. Internet üzerindeki web uygulamalarında bilginin transformasyonu sırasında, yanlış verinin transfer edilmesi ve verinin işlenmesi için gereken zaman için bir kaygı duyulmamasmın nedeni, web sayfasının sunum katmanında verinin süzülmesidir. XML dokümanında veri, hiyerarşik bir yapıda anlamlı tag'ler arasında yer alır. Kendisi için tanımlanmış tag'ler arasındaki bu veri uygulama tarafından kolaylıkla anlaşılabilir ve hatta insan bile kolaylıkla okuyabilmektedir. XML şimdiden birçok e-ticaret uygulamalarında kullanılmaktadır. Çoğu web sitesi XML tasarımlıdır. Birçok ticari ve bilimsel uygulamalar, verinin saklanması ve transferinin birlikte çalışmasını XML standartları kullanarak geliştirmektedirler.XV XML veri tabanları kavramı tartışılmakta ve geliştirilmektedir. Ayrıca birçok veri tabanı yönetim sistemleri XML formatındaki veri değişimini desteklemektedirler. Bu tez, XML tabanlı bir veri tabanı uygulamasından oluşmaktadır. Veri tabanı ise arkeolojik verilerin saklandığı XML dokumanı olarak seçilmiştir. Tezin birinci bölümünde, XML, onun gelişmeleri, söz dizimi, XSLT ve XML şema dili incelenmiştir. XSLT (Extensible Stylesheet Language Transformations) XML dpkümanındaki bazı elemanlara filtreleme ile kullanıcının erişimini sağlayan bir araçtır ve transfer işlemini gerçekleştiren yeni bir formatta HTML dili gibidir. XML şema, XML dokümanları için söz dizimi tanımlama dilidir. İkinci bölümde ise, önerilen XML tabanlı bir web uygulaması tanımı verilmiş, bu bölümde veri tabanının yapısı örneklerle anlatılmış, web sayfalan, ASP sayfaları, XSL dönüşüm dillleri ve şema tanımlanmıştır.

XVI ABSTRACT Nowadays it is possible to reach every kind of information via internet. But, to reform, analyze and identify these information is much difficult. Drastic increase of information mass in Internet necessiates not only usage of content based search engines but also semantic analysis of information to get better hit ratios. The success of such software agents is closely related to modelling technique of the Internet resources that are processed. XML (Extensible Markup Language) is an evolving standard developed by W3C for semantic modelling of data over Internet. XML, like HTML(Hypertext Markup Language) is simplified subset of SGML (Generalized Markup Language). HTML is a handy tool for presentation of data on the client browser, but inadequate in preserving semantics of data on the Internet, and as a result inadequate for transformation of data among servers and clients. HTML has a predefined set of presentation tags and data is spreaded among these tags so that it is very difficult to filter them out or even impossible to give a semantic. XML does not have a predefined tag set and user is free to define any set which best describes semantic of data, on the other hand preserving a hierarchy among XML elements enables a user to determine a structure for document if necessary. There is only a few simple syntatic rules to define a well-forwed XML document. Filtering the presentation layer of a web page form its data makes it possible for web applications to transfer information over Internet without a fear of misinterpretation and save time for processing data. In an XML document data in placed between meaningful tags which are arranged in a hierarchy. It is self descriptive, therefore it is easily understood by an application and even readable to human. XML is already used in many e-business applications, many web sites are redesigning their web pages by XML. Many commecial scientific applications have been developed that used XML standard to reserve data and transfer it among their cooperaters. The concept of XML databases is under discussion and development, on the other hand many databases managment systems are supporting data exchange in XML format.xvu A web based XML database application. Was subjected with the present work. The chosen database is an XML document preserving archaeological data. The first chapter is a survey on XML, its evolution, syntax, XSLT and schema language, XSLT is a set of tools that enables a user to filter certain elements out of an XML document and transfer them to a new format like HTML. Schema is a syntax definition language for documents. The second chapter is a complete definition of proposed web baesd XML database, demonstrates the structure of database web pages, forms, ASP pages, XSL transformations and schema definitions.