Nedim`ìn tarih manzumeleri ve Nedim`in tarih manzumelerinde mahallileşme akımının izleri

Abstract

ÖZET Yüksek Lisans Tezi NEDİM'İN TARİH MANZUMELERİ VE TARİH MANZUMELERİNDE MAHALLİLEŞME AKIMININ İZLERİ Nesrin AKKAYA Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Türk Dili ve Edebiyatı Anabilim Dalı 2003, Sayfa 102 Çalışmamızda 18. yüzyıldaki mahallîleşme akımının en önemli temsilcisi olan Nedim'in tarih manzumelerinin şiirleri kadar kıymetli olduğu ve tarih manzumelerinde mahallileşme akımının izleri tespit edildi. Nedim, şahsiyetinin ve sanat dehasının verdiği imkânla eski şiirimize yeni bir ruh ve yeni bir söyleyiş tarzı getirmiştir. Divan şiirinde arayıp da bulamadığımız gerçek hayatın sesi, yaşadığı devrin ruhu, Türkçe'nin en tabii ve en güzel nazım dili en çok Nedim'in tarih manzumelerinde işlenmiştir. Mahalli öğelerle zenginleştirdiği tarih manzumelerinde şair, Lale Devrine, İstanbul halkının yaşam tarzına, giyim-kuşam anlayışına, dönemin imâr faaliyetlerine, dönemin eğlence mekânlarına yer vermiştir. Şair, devrini şiirlerinde yansıtmaya çalışmıştır. Çalışmamızda Nedim'in tarih manzumeleri ve tarih manzumelerindeki mahallileşme akımının izleri incelendi. Giriş bölümünde, tarih düşürme sanatından ve mahallîleşme akımından bahsedildi. Nedim'in tarih manzumeleri iki bölüme ayrılarak incelendi. İlk bölümünde; şekil, tema, duygu ve hayal bakımından incelediğimiz çalışmanın ikinci bölümünde ise; Nedim'in tarih manzumeleri mahallileşme akımı bakımından değerlendirildi. Sonuç bölümünde genel bir değerlendirme yapıldı. Anahtar Kelimeler: Nedim, mahallileşme akımı(yerlileşme), tarih manzumeleri, Lale Devri

SUMMARY Master Thesis NEDIM'S HISTORY POEMS AND THE TRACES OF THE LOCALIZATION WAVE IN HIS HISTORY POEMS Nesrin AKKAYA Fırat University The Institute of Social Sciences Turkish Language and Literature of Main Discipline 2003, Page 102 In our study we've found out that the history poems of Nedim -the crucial representative of the localization wave in the 18 th. Century-are as valuable as his other poems, and we've determined the traces of localization in history poems. Nedim's personality and art genius has enabled him to establish a new spirit and a new way of narrating to our obsolete poetry. The sound of genuine life, the spirit of his age, the most natural and beautiful verse performances in Turkish which man couldn't find in the `Divan` verse, were worked up in Nedim's history poems. The poet was interested with the `Lale Age`, the lifestyle of the people in Istanbul, the style of their outfits, the architecture of that age, the places in which people could entertain in that age, in his history poems which were ornamented with local images. The history poems of Nedim, and the traces of localization in his history poems are examined in our study. In the start we've mentioned the localization wave and the `Ebced` art. The history poems of Nedim were examined after they were divided into two units.In the first unit we've examined the pattern, theme, emotion, and the imagination. In the second unit we've evaluated the localization wave in Nedim's history poems. In the finish there is a general evaluation. Key Words: Nedim, the localization wave, history poems, the Lale Age