Kadınların kırdan kente yeniden yerleşime cevabı: Elazığ`da Keban Barajı Kadın Göçmenleri örneği

Abstract

m ÖZET Doktora Tezi KADINLARIN JORDAN KENTE YENİDEN YERLEŞİME CEVABI: Elazığ'da, Keban Barajı Kadın Göçmenleri Örneği İlknur ÖNER Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyoloji Anabilim Dalı 2004; Sayfa:XX+370 Bu çalışmada, anneler ve kızlarının, Elazığ'a yerleşimlerinden 20 yıl sonraki deneyimleri ele alınarak `Keban Barajı Kadın Göçmenlerinin Yeniden Yerleşime Cevaplan` incelenmektedir. Çalışmada, uygun politika ve planlama stratejileri önerilerek gelişme projesinden etkilenen kadınlar ve ailelerinin mevcut pozisyonları anlaşılmaya çalışılacaktır. Araştırmada bir grup soru ve hipotez gözden geçirilerek, yüz yüze, yarı yapılanmış görüşmeler, gözlemler ve ikincil kaynaklardan faydalanılmıştır. Çalışma, Elazığda takip edilebilen ailelerden seçilen, 80 anne, 80 bekar kız ve 15 evli kızdan oluşan toplam 175 kadın üzerine odaklanmıştır. Kadınların cevap ve deneyimleri; ücretli çalışma, eğitim, karar verme mekanizmasına katılım, akrabalık ve çevre ile ilişkileri ve şehirdeki hizmetlerin kullanımı, seçme hakkının kullanımı, elde edilen maddi kaynakların kullanımı gibi alanlarda incelenmiştir. Bu yolla, yeniden yerleşim sonrasına gösterdikleri cevap farklılıklarıyla, kadınların genel pozisyonlarındaki etkiler anlaşılmaya çalışılmıştır. Bulgular, kadınların farklı cevaplan olduğuna işaret etmektedir. Bu farklılıklar, nesiller arasında gözlenmiştir. Kadınların bireysel düzeyde yaşadıkları deneyimler ve rollerindeki değişimlerin, toplum içindeki pozisyonlarının görünümüyle örtüşmesinde farklılıklar gözlenebileceği belirlenmiştir. Cevapların aktif, pasif, geriye çekilme veya dönüşüm türlerinde olabileceği görülmüştür. Bu, onların yeni çevrelerinde kendilerince aktif katılımcılar olduğunu göstermektedir. Kadınların pozisyon ve rollerindeki değişimlerin çok yönlülüğünden dolayı farklı zamanlarda yapılan çalışmalarda, farklı görünümler verebilecekleri ve bunların farklı kavramlarla ifade edilebilecekleri tespit edilmiştir. Anahtar Kelimeler: Kadın, göç, Keban, yeniden yerleşim, ücretli çalışma.

IV SUMMARY Ph.D Thesis Women's Response to Rural-Urban Resettlement: A Case Study of Keban Dam Female Migrants in Elazığ İlknur ÖNER Fırat University The Institute of Social Sciences Sociology Main Division 2004,Page:XX+370 This study scrutunizes `the response of the Keban Dam female migrants to the resettlement` by examining the experiences of mothers and daughters 20 years after the rural-urban resettlement in Elazığ, Turkey. The research aims to recommend appropriate policy formulations and alternative planning strategies, to understand the existing position of women and their families who have been affected. A number of questions and hypotheses were tested. The data for this research emanated from face to face semi- structured interviews, observations and secondary data sources. Study focused on a sample of 175 females; 80 mothers, 80 single daughters and 15 married daughters were drawn from traced Keban Dam migrant families in Elazığ. Specifically, the responses and experiences of female migrants, that are examined related to changes in participation to paid work activities, education, decision making process, use of city centre, use the right of to be electorate and controle of material resources. Thus, diversity in responses to the transitional period of resettlement in Elazığ and the affect of the overall position of women in particular were intended to be understood. The findings of the reserch indicate that women respond to resettlement in various ways. That diversity was observed at inter- generational level. İt has been brought into the light that active experiences and changes into the roles of women at the personal level do not necessarily overlap with the apperance of their position in public. The identified forms of women's responses are classified as active, passive, withdrawal or transitional phases. The occurrence of these differences indicate that women are active participants within their own terms in their new environment. Researchers' evaluations are entirely dependent upon women's own choices and solutions on reflection of their experiences, opportunities and constraints as a result of difference in their experiences. Therefore, women's experiences can be dealt with different concepts. Key words: Women, migration, Keban, resettlement, paid work.