Urginea maritima L. ekstraktının kromozomlar üzerindeki etkisinin allium test metodu ile araştırılması

Abstract

Liliaceae familyasına ait olan Urginea maritima L. ekstraktınıngenotoksik ve sitotoksik etkileri bitkisel bir test sistemi olan Allium test metoduile araştırılmıştır. 100 ml'ye çeşme suyu ile tamamlanan 2, 4, 5, 6, 8, 10, 12, 14ve 16 ml U. maritima ekstraktlarını içeren çözeltilerde ve saf U. maritimaekstraktında, aktif maddesi oxamyl olan kimyasal bir pestisit (Vydate)'in 20ml/l'lik çözeltisinde ve çeşme suyunda (kontrol) soğanlar köklendirilmiştir. Eldeedilen kök ucu hücreleri, feulgen ile boyandıktan sonra ezme preparat tekniğineuygun olarak hazırlanmış ve mikroskop altında meristematik hücrelerde meydanagelen kromozom hasarları (kopmalar, kırılmalar, yapışmalar) tespit edilmeyeçalışılmıştır. Elde edilen tüm verilerin istatistiki analizleri karşılaştırmalı olarakyapılmıştır.Sonuç olarak U. maritima'ya ait tüm ekstraktlarda ve Vydate çözeltisindemeydana gelen kromozom hasarları doz ve uygulama süresiyle doğru orantılıartmış ve mitotik indeksin istatistiki olarak önemli derecede düştüğü gözlenmiştir.U. maritima ekstraktlarının Vydate göre daha düşük seviyede genotoksik vesitotoksik olduğu ortaya konulmuştur.Anahtar sözcükler: Urginea maritima, Allium test, Sitogenetik, Genotoksisite,Biopestisit

The genotoxic and cytotoxic effects of extracts of Urginea maritima L., thatbelongs to family Liliaceae was investigated with plant test method which calledAllium test. The onions (Allium cepa) were allowed to produce roots in 2, 4, 5, 6,8, 10, 12, 14 and 16 ml of U. maritima extracts which was completed to 100 ml/ldrinking water, in only extract of U. maritima, in 20 ml/l solution of Vydatewhich is a chemical pesticide and on drinking water (Control). The obtained roottip cells were prepared according to Feulgen squash procedure after stained withfeulgene to identify the chromosomal aberrations (breaks, fragments, sticky) thatoccur on meristematic cells. All of the data were compared using statisticalanalysis.As a result, the chromosomal aberrations were increased by the increase ofdose and application time in all extracts of U. maritima and Vydate solution andit was observed that the mitotic index were significantly decreased. The extractsof U. maritima were less genotoxic and cytotoxic than Vydate. It is stated that,usage of U. maritima extracts will be less harmfull than chemical pesticides inplant protection.Key Words: Urginea maritima, Allium test, Cytogenetics, Genotoxicity,Biopesticide.