Elazığ`da intihar olaylarının sosyolojik analizi

Abstract

II ÖZET Doktora Tezi İntihar Olaylarının Sosyolojik Analizi: ELAZIĞ ÖRNEĞİ Uğur KABASAKAL Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyoloji Ana Bilim Dalı 2005; Sayfa: XI + 169 İntihar, konusunda şimdiye kadar yapılan birçok araştırma psikolojik ve psikiyatrik açıdan ele alınmıştır, ilk defa, 1897'de, intiharın toplumsal bir olgu olduğunu ifade eden Durkheim'ın eserine rastlıyoruz. Durkheim'ın `Le Suicide - Etude Sociologique (İntihar - Toplumbilimsel İnceleme)` adlı yapıtı bugün bile sosyal bilimcilere rehber olacak niteliktedir. İntihar olgusu, insanın yaşamında karşılaştığı etkilere karşı bir tepkidir. Bu etki içsellikten çok dışsal boyutun insan psikolojisinde yarattığı bir dizi değişime neden olmaktadır. Bu anlamda intihar olayını sosyolojik açıdan çözümleyebilmek amacıyla çok yönlü bir yaklaşımın zorunlu olduğu ifade edilebilir. Diğer bir deyişle intiharı, sosyal yapıdaki değişmeler, sosyo - ekonomik yapının sunduğu özellikler, yabancılaşma, kültür ve inanç bağlamında ele alarak incelemek, sosyolojik yönden daha doğru bir yaklaşım olacaktır. Bu etkileşimin en önemli sonuçlarından birisi, intihar olayının sadece ferdî veya sosyal patoloji değil, daha çok biyolojik, psikolojik ve sosyal faktörlerin bir kavşak noktası olduğu yönünde gelişen anlayıştır. Bu çalışma, 1995 - 2002 yıllarında Elazığ'da gerçekleşmiş olan intihar olayları üzerine yapılmıştır. Mağdurun yakınlarıyla yaptığımız anket ve mülakatların sayısı 85 olup, intihar edenlerin 52'sini erkeklerin, 33'ünü ise kadınların oluşturduğu tespit edilmiştir. Bu çalışmanın sonucunda intihar edenlerin, çoğunluğunun alt sosyo - ekonomik düzeydeki eğitimsiz kişilerden oluştuğu, sosyal köken olarak da, alt tabaka ailelerdenIll geldikleri, intihar vakalarının ise, genel olarak aile geçimsizliği, ekonomik yoksunluk ve kişisel başarısızlık gibi nedenlerden ileri geldiği görülmüştür. Bu faktörlerin yanı sıra, sosyal destekten yoksunluk, yalnızlık, umutsuzluk gibi duygular onları çaresizliğe, dolayısıyla intihara sürüklemiştir. Anahtar Sözcükler: intihar, Elazığ, intihar üzerine kuramlar, intiharın önlenmesi

IV ABSTRACT Ph. D. Thesis Sociological Analysis of Suicide: In Case of Elazığ Fırat University Institute of Social Sciences Sociology Department 2005, Page : XI +169 Until now suicide has been studied as a scientific subject in terms of psychology and psychiatry. However, as a first time in 1897 E. Durkheim showed that suicide is caused by social facts. Today, Durkheim's Work `Le Suicide - Etude Sociologigue` is still a reference study for social scientists. Suicide is a reaction of human that stems from effect of life which s / he in. This effect has a cause not on an internal dimension but on an external dimension, creating a change in human psychology. In this respect, it can be claimed that studying suicide sociologically, a multilateral approach should be developed. In other words, studying suicide in terms of changes in the social structure, special features of socioeconomic structure, alienation, and culture and faith will be a right approach in the name of sociological perspective. One of the most important results of this interaction is the growing insight that suicidal behavior is not to be seen as purely individual or social pathology but rather as a crossroad of biological, psychological and social factors. This study was conducted on suicides occurred in Elazığ between 1995-2002. The number of interviews and inquirres carried out with relatives of the people who committed suicide were 85of which 52 were male and 33 were female.The result of the study revealet that the most of the people attempted to the suicide were uneducated. In addition they were mostly from lower soci-economical level of the society. The main reasons for suicides were generally discord in families, poverty and personal failures. In conclusion, the lack of social support, loneliness and hopelessness against these serious social problems were determined to push these people to commit suicide. Key Word: Suicide, Elazığ, theory's on suicide, suicide it's prevention