İlköğretim birinci kademe IV. sınıf öğrencilerinin İngilizce dersindeki öğrenmeleri üzerine aromanın etkileri

Abstract

Bu tez â¦/ ⦠/ 2006 tarihinde aşağıdaki jüri tarafından oy birliği / oy çokluğu ile kabuledilmiştir.Doç. Dr. Mehmet TAŞPINARBaşkanYrd. Doç. Dr. Ömer AYTAÇ Yrd. Doç. Dr. Burhan AKPINARÜye Üye (Danışman)Yukarıdaki jüri üyelerinin imzası tasdik olunur.Sosyal Bilimler Enstitü MüdürüiiiÖNSÖZÖğrenme konusu psikoloji, felsefe ve eğitim bilimlerinin her zaman üzerindeönemle durduğu konuların başında gelmiştir. Günümüze değin bu konuda önemliadımlar atılmış olmasına rağmen, öğrenmenin tam olarak ne olduğu, nasıl ve hangiyollarla gerçekleştiği ve sınırları konusunda önemli belirsizlikler bulunmaktadır.Özellikle toplumların bugünü ve geleceğinde eğitimin kritik rolünün daha iyi anlaşıldığıgünümüzde, eğitim sürecinde öğrenme konusunun giderek daha fazla ön plana çıktığıgörülmektedir. Bu bakımdan öğrenme konusunda yapılan araştırmalar, eğitimingelişmesi bakımından özel bir öneme sahiptir.Öğrenme konusunda mevcut anlayışlar dışında, alternatif bakış açıları sunanyeni araştırmalar konunun her yönüyle anlaşılması bakımından önemlidir. Bubakımdan, bugüne kadar görmezlikten gelinen koku duyusunun öğrenme sürecindekirol ve etkilerini aromalar bağlamında ele alan bu araştırmanın ilgili literatüre önemlikatkılar sağlayacağı ve bu konudaki araştırmalara öncülük edeceği umulmaktadır.Araştırmanın her aşamasında büyük katkı ve desteği bulunan danışman hocamYrd. Doç. Dr. Burhan Akpınar'a teşekkürü bir borç bilirim. Ayrıca, araştırmanınyürütüldüğü Namık Kemal lköğretim Okulu müdürü Mehmet YILDIRIM veöğretmenlerine de araştırmaya verdikleri destekten ötürü teşekkür ederim.Kamil AYDINElazığ-2006ivÖZETYüksek Lisans Tezilköğretim Birinci Kademe IV. Sınıf Öğrencilerinin ngilizce Dersindeki ÖğrenmeleriÜzerine Aromanın EtkileriKamil AYDINFırat Üniversitesi Sosyal Bilimler EnstitüsüEğitim Bilimleri Anabilim DalıOcak 2006, Sayfa 71Bu araştırmada, limon aromasının öğrencilerin dikkat düzeyini arttırma; gül velavanta aromalarının ise, öğrencilerin stres ve gerginliklerini azaltarak daha etkili vekalıcı bilişsel öğrenmeyi sağlamadaki rolü araştırılmıştır.Araştırma, ngilizce dersinde deney ve kontrol gruplarından oluşan toplam 58ilköğretim dördüncü sınıf öğrencisi üzerinde yürütülmüştür. Toplam iki ay süren deneyboyunca, deney grubunda dersler, üç çeşit aroma verilmiş bir ortamda; kontrol grubundaise, normal sınıf atmosferinde yürütülmüştür. Araştırmada, ön test - son test kontrolgruplu model ile bağımsız gruplar ?t? testi ve bağımlı gruplar ?t? testi kullanılmıştır.Araştırma sonunda şu bulgulara ulaşılmıştır. Deney sonunda, derslerin limonaroması eşliğinde sürdürüldüğü deney grubundaki öğrencilerin dikkat düzeyi, kontrolgrubu öğrencilerinin yaklaşık iki katına ulaşmıştır. Benzer şekilde, gül ve lavantaaroması eşliğinde öğrenim gören deney grubu öğrencilerinin bilişsel başarıları da,kontrol grubundan anlamlı derecede yüksek ve kalıcı düzeye ulaşmıştır.Deney bittikten bir ay sonra her iki gruba da öğrenilenlerin kalıcılığını testetmek üzere son testin eşdeğer bir formu olan direnç testi uygulanmış ve deney grubuöğrencilerinde kontrol grubuna göre daha az unutmanın gerçekleştiği belirlenmiştir.vBu bulgular, limon, gül ve lavanta aromalarının öğrenci dikkat düzeyiniarttırdığını, daha etkili bilişsel öğrenmeler sağladığını ve öğrenilenlerin daha kalıcıolmasını sağlayarak hafızayı desteklediğini göstermektedir.Araştırmada elde edilen bulgular, bugüne kadar eğitimciler tarafından büyükoranda görmezlikten gelinen ve üzerinde fazla araştırma yapılmayan koku duyusununve bu anlamda aromaların, öğrenme sürecinde önemli rol ve etkilerinin olabileceğinigöstermektedir. Buradan hareketle, öğrenme sürecine alternatif bakış açıları sağlamaküzere, duyu organları ve öğrenme arasındaki ilişkileri değişik bakış açıları ile ele alanaraştırmaların öğrenme olgusunun daha iyi anlaşılması dolayısıyla da daha etkilieğitimin sağlanmasına önemli katkılar sağlayacağı söylenebilir.Anahtar Kelimeler: Aroma ve öğrenme, Koku ve öğrenme, Aroma ve ngilizceöğretimi.viABSTRACTMasters ThesisThe Effects of Aroma on Primary School Fourth Grade Students' LearningKamil AYDINFırat University, Institute of Social SciencesDepartment of Educational SciencesJanuary 2006, 70 Pages.In this study, the roles of lemon aroma in increasing the students' attention level,and the roles of rose and lavender aromas in providing a more effective and durablelearning by decreasing the students' stres levels are studied.The study is held on totally fifty eight primary school, fourth grade studentsforming the controll and experimental groups. During the research which lasted twomonths, the lessons were lectured in an environment where the three types of aromawere present in the experimental group, and in normal situations in the controll group.In the research, independed groups ?t? test and depended group ?t? test were used withthe pre-test and post-test controll group.The following data were reached after the research. At the end of the research,the attention level of the students, who were lectured in an environment with the lemonaroma present, nearly doubled the controll group students. Similarly, the cognitivesuccess level of the experimental group students, who were lectured in an environmentwith the rose and lavender aromas present, reached to a sensitively higher level whencompared with the controll group.A month after the research, both groups were applied a resistance test in order tomeasure the durability of the subjects learned, and it is found that the experimentalgroup students forgot less than the controll group students.viiThese findings certify that lemon aroma increases the the students' attentionlevel, provides more effective cognitive learning, and supports memory by making thelearned literature more durable.The findings reached in the research provide that the olfactory sense and thearomas in this context, which haven't been given the importance that they deserve andhaven't been worked so much on by the educators, may have important roles and effectsin learning process. Therefore, it can be said that, in order to suggest alternativeperspectives to learning process, the studies, which approach the relationships betweenthe senses and learning from different points of view, will get us understand the conceptof learning better and provide effective learning.Keywords: Aroma and Learning, Smell and Learning, Aroma and English TeachingviiiÇ NDEK LERTEZ ONAY FORMUâ¦â¦â¦..â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦.IIÖNSÖZâ¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦IIIÖZETâ¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦.â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦..IVABSTRACTâ¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦...â¦â¦â¦â¦â¦â¦.â¦â¦â¦â¦â¦â¦VIÇ NDEK LERâ¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦.â¦â¦â¦â¦â¦VIIITABLOLAR L STES â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦..XBÖLÜM I1. G R Şâ¦â¦â¦..â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦..â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦.11.1. Problem Durumuâ¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦...â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦..â¦11.2. Araştırmanın Amacıâ¦â¦â¦...â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦.31.3. Araştırmanın Alt Amaçlarıâ¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦.31.4. Hipotezlerâ¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦41.5. Araştırmanın Önemiâ¦â¦â¦.â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦..41.6. Sınırlılıklarâ¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦..51.7. Sayıltılarâ¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦.â¦â¦â¦â¦.51.8. Tanımlarâ¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦..6BÖLÜM II2. L TERATÜR VE LG L ARAŞTIRMALARâ¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦.................72.1 Koku Duyusu ve Aromanın Öğrenme Sürecinde Rol ve Etkileriâ¦â¦â¦â¦â¦72.1.1 Aroma ve nsan Davranışlarıâ¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦72.1.2 Öğrenme Sürecinde Koku Duyusunun Rol ve Etkileriâ¦â¦â¦â¦â¦.82.1.3 Yaratıcı Öğrenme ve Aromaâ¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦...152.1.4 Aromanın Öğrenme SürecindeDikkat ve Yoğunlaşma Üzerindeki Rol ve Etkileriâ¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦.182.1.5 Aromanın Öğrenme SürecindeKalıcılık ve Hafıza Üzerindeki Rol ve Etkileriâ¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦....212.1.6 Aromanın Öğrenme SürecindeStres ve Beyin şleyişi Üzerindeki Rol ve Etkileriâ¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦..222.1.7. Aromanın Olumlu Sınıf Atmosferi Oluşturma Rolüâ¦â¦â¦â¦â¦..252.2. lgili Araştırmalarâ¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦.26ixBÖLÜM III3. YÖNTEMâ¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦.â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦..373.1. Araştırmanın Modeliâ¦â¦â¦......â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦..373.2. Evren ve Örneklemâ¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦..373.2.1. Örneklem Grubunun Seçimiâ¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦.373.3. Veri Toplama Aracıâ¦â¦....â¦â¦â¦...â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦..383.3.1. Aroma Pilot Çalışmasıâ¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦..â¦â¦393.3.2. Deneyâ¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦393.4. Verilerin Çözümlenmesi..............................................................................40BÖLÜM IV4. BULGULAR ve YORUMLAR..................................................................................414.1. Aromanın Öğrenci Dikkat ve YoğunlaşmaDüzeyi Üzerindeki Etkilerine Yönelik Bulgularâ¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦.........414.2. Aromanın Bilişsel ÖğrenmeÜzerindeki Etkilerine Yönelik Bulgularâ¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦..444. 3. Aromanın Hafıza Üzerindeki Etkilerine Yönelik Bulgularâ¦â¦â¦â¦â¦â¦.494. 4. Aromanın Duyuşsal ÖğrenmeÜzerindeki Etkilerine Yönelik Bulgularâ¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦..52BÖLÜM V5. SONUÇ ve ÖNER LERâ¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦..565.1. SONUÇLARâ¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦.565.2. ÖNER LERâ¦â¦..â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦.58GELECEK ÇALIŞMALARâ¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦61KAYNAKLARâ¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦62EKLERâ¦â¦..â¦â¦â¦..â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦70ÖZGEÇM Şâ¦.â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦71xTABLOLAR L STESSayfaTablo 1: Görme ve Koklama duyularının karşılaştırılmasıâ¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦11Tablo 2 Öğrencilerin üçüncü sınıf başarı puanlarının karşılaştırılmasıâ¦â¦â¦..â¦â¦â¦38Tablo 3 Öğrencilerin dördüncü sınıf birinci dönem ngilizce dersi başarıpuanlarının karşılaştırılmasıâ¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦...â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦.â¦â¦â¦....38Tablo 4 Öğrencilerin bilişsel başarı ön test puanlarının karşılaştırılmasıâ¦â¦â¦..â¦.....38Tablo 5 Öğrencilerin dikkat sontest puanlarının karşılaştırılmasıâ¦â¦â¦.â¦.â¦â¦â¦â¦42Tablo 6 Öğrencilerin dikkat erişi puanlarının karşılaştırılmasıâ¦â¦..â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦42Tablo 7 Kontrol grubu dikkat ön-son test puanlarının karşılaştırılmasıâ¦â¦..â¦â¦..â¦42Tablo 8 Deney grubu dikkat ön-son test puanlarının karşılaştırılmasıâ¦â¦...â¦â¦â¦â¦43Tablo 9 Bilişsel başarı son test puanlarının karşılaştırılmasıâ¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦..46Tablo 10 Bilişsel başarı erişi puanlarının karşılaştırılmasıâ¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦46Tablo 11 Kontrol grubu bilişsel başarı ön-son test puanlarınınKarşılaştırılmasıâ¦â¦...â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦..â¦â¦.46Tablo 12 Deney grubu bilişsel başarı ön-son test puanlarınınKarşılaştırılmasıâ¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦..â¦â¦â¦â¦â¦.46Tablo 13 Deney ve kontrol gruplarının bilişsel başarı direnç testipuanlarının karşılaştırılması....â¦â¦..â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦.â¦â¦.51Tablo 14 Deney grubunun bilişsel başarı direnç testi puanlarınınKarşılaştırılmasıâ¦â¦â¦.â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦.â¦â¦.51Tablo 15 Kontrol grubunun bilişsel başarı direnç testi puanlarınınKarşılaştırılmasıâ¦â¦â¦..â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦â¦.â¦â¦51