Türkiye` nin Avrupa Birliği` ne giriş sürecinde gazetelerin kamuoyu oluşturma işlevinin haber söylemlerine yansıması

Abstract

Ço ulcu ve kat l mc demokrasilerde özgür bas n, dengeleri olu turmasbak m ndan önemli i levler üstlenmektedir. Bu anlamda bas n n, haber verme,bilgilendirme, e itme, e lendirme, hakemlik yapma, uyarma, köprü olma, ekonomikya ama katk da bulunma, kamuoyu olu turma, yönlendirme, kamuoyunu yans tmavb. görevleri bulunmaktad r.Tez çal mas nda ara t rma için, 17 Aral k 2004 ve 3 Ekim 2005 tarihlerindeTürkiye ve AB aras nda gerçekle tirilen tam üyelik müzakereleri ile ilgili haberler örnekolay olarak seçilmi tir. Örnek olay olarak seçilen Avrupa Birli i ne giri sürecikonusunda farkl gazetelerin kamuoyu olu tururken farkl söylemler kullanddü ünülmektedir. Bu sorunsal çerçevesinde çal mada; gazetelerin, kamuoyu olu turmasürecinde farkl söylemleri nas l olu turdu u, gündemi ne ekilde kurdu u, sat raralar nda kalm gizli mesajlar n neler oldu u, hangi bak aç s yla haber üretildi i,haberlerin yaz lmas nda etik de erlere ba l kal n p kal nmad ara t r lmaktad r. Buamaçla çal mada kitle ileti im araçlar ve kamuoyu ili kisi ile ilgili kuramlar (gündemkoyma ve saptama kuram , suskunluk sarmal kuram , bilgi aç /gedi i kuram veba ml l k kuram ), etik kuramlar (görev ahlak , faydac l k) ve söylem kuramlar ndanyararlan lmaktad r. Çal man n çözümleme k sm nda ise, haberi bir söylem olarak eleal p inceleyen van Dijk n analiz tekni i kullan lmaktad r.Anahtar Kelimeler: Kamuoyu, Etik, Haber, Söylem, Söylem Analizi.

In pluralist and participating democracies, free press takes important functions aboutconstituting balance. In this meaning, press has got duties like giving news, informing,educating, entertaining, making arbitration, arousing, building a bridge, contributing toeconomic life, constituting, canalizing, reflecting public opinion etc.In this thesis, the news relevant to the full membership negotiations between Turkeyand EU that realized in December 17th 2004 and October 3rd 2005 have been chosen as a casestudy. It is thought that different newspapers are using several discourses to manufacturepublic opinion about the entry process to EU which have been chosen as a case study. In thisframe-work, according to this problematic, it is searched that how the newspapers formvarious discourses in the process of manufacturing public opinion, how they set the agenda,what are the hidden messages in the sentences, in which perspective they produced the news,if they stick to ethic values or not. According to this aim, in this study are used the theoriesabout the relations between mass media and setting public opinion (agenda-setting, spiral ofsilence, knowledge-gap, media dependency), ethics theories (deontology, utilitarianism) anddiscourse theories. The technique of van Dijk that takes the news as a discourse has been usedin the analysis part of the study.Key words: Public opinion, Ethics, News, Discourse, Discourse Analysis.