Rehber öğretmenlerin görevlerini yerine getirme düzeyleri

Abstract

ÖZET Eğitim, genel anlamda bireyin toplumsal değerlere ve yaşam biçimlerine sağlıkla uyumuna yardım eden bir süreçtir. Dolayısıyla eğitim kurumlarına yüklenen önemli misyonlardan birisi de çocukların sağlıklı bir sosyal gelişim ve kişilik kazanmasını sağlamak olmuştur. Eğitim kurumlarında öğrencilere bu gelişim ve kişilik özelliklerini kazandırmak rehberlik ve psikolojik danışmanlık servisinin ve dolayısıyla rehber öğretmenlerin görevidir. Rehber öğretmen çocuklara kendilerini ve çevrelerini tanıtmak, ilgi ve yeteneklerini ortaya çıkarmak ve bunları en üst düzeyde geliştirebilmek için çaba sarfeder. Rehber öğretmen tabii ki bu çalışmaları yaparken okuldaki diğer görevlilerin desteğine ihtiyaç duyar. Rehber öğretmene en büyük desteği vermesi gereken kişiler okul yöneticileridir. Okul yönetimi rehberlik hizmetleri için gerekli desteği verirse, bu hizmetlerin başarısının çok daha artacağı ve yükseleceği tahmin edilmektedir. Rehberlik hizmetlerinin sımf içerisinde uygulanmasında rehber öğretmenin en büyük yardımcısı ise sınıf öğretmenleridir. Bu hizmetlerin başarısı sımf öğretmeninin istekliliği ve gönüllüğüne bağlıdır. Sonuç olarak olarak rehberlik ve psikolojik danışmanlık hizmetleri, günümüz eğitim sistenüerinin vazgeçilemez bir parçası olmuştur. Ancak bu hizmetlerin başarısının yüksek olması, okul örgütü içerisinde ortak bir rehberlik anlayışının oluşması ve rehberlik hizmetlerinden birinci derecede sorumlu rehber öğretmenlere verilecek destek ile mümkün gözükmektedir. Araştırmada genel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma evrenini İstanbul ili, Kadıköy ilçesinde bulunan 72 resmi ilköğretim okulunda görev yapan 1500 smıf öğretmeni ile 350 ilköğretim okulu yöneticisi oluşturmuştur. Bu öğretmenlerin % 12. 6 'sı, yöneticilerin ise %27.4'ü örnekleme alınmıştır. Araştırma kapsamına alman okulların seçiminde oransız küme örnekleme, deneklerin seçiminde ise oransız eleman örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Yrd. Doç. Dr. Ahmet Şirin ve Kadir Paskal tarafından geliştirilen anket, araştırma verilerinin toplanması için uygulanmıştır. Verilerin çözümlenmesi için de, yüzde, VIIaritmetik ortalama, standart sapma, varyans analizi ve t - testi tekniklerinden yararlanılmıştır. Araştırmada genel olarak aşağıdaki sonuçlara ulaşılmıştır: 1. İlköğretim okulu yöneticileri, rehber öğretmenlerin görevlerini `çoğunlukla katılıyorum` düzeyinde yerine getirdiğini algılamaktadırlar. 2. İlköğretim okulu sınıf öğretmenleri, rehber öğretmenlerin görevlerini `çoğunlukla katılıyorum` düzeyinde yerine getirdiğini algılamaktadırlar. 3. Rehber öğretmenlerin görevlerini yerine getirme düzeylerine ilişkin ilköğretim okulu yöneticilerinin algılan, onların cinsiyetlerine, yaşlarına, mesleki kıdemlerine, yöneticilik kıdemlerine ve en son görev yaptıkları okuldaki kıdemlerine göre anlamlı bir farklılık göstermemektedir. 4. Rehber öğretmenlerin görevlerini yerine getirme düzeylerine ilişkin ilköğretim sınıf öğretmenlerinin algılan, onlann cinsiyetlerine, yaşlarına, mesleki kıdemlerine ve en son görev yaptıklan okuldaki kıdemlerine göre anlamlı bir farklılık göstermemektedir. Araştırma altı bölümden oluşmaktadır. Araştırmanın birinci bölümünde giriş başlığı altında; problem durumu, araştırmanın amacı, önemi, sayıltılan, sımrlılıklan ve tanımlar verilmiştir. İkinci bölümde araştırmanın yöntemi açıklanmıştır. Üçüncü bölüm rehberlik ve psikolojik danışma ile ilgili kuramsal bilgiler, dördüncü bölüm ise bu alanda yapılan araştırmalar için aynlmıştır. Beşinci bölümde bulgular ve yorum, altıncı bölümde ise sonuç ve öneriler yer almaktadır. VIII

SUMMARY Generally, education is a process which helps person to conform with social values and life styles healthily. So one of important tasks which is given school is making up a healthy social development and personality on children. Guidance department and counsellor teacher have this task at educational associations. Counsellor teacher shows effort to introduce children their personalities and environments, to reveal their abilities and to develop this abilities at the highest level. Of course when counsellor teachers fulfills this services they need help of school managers and other teachers. School managers are the people who have to give the biggest support to counsellor teacher. It is guessed that if school management supports guidance services success of this services will increase much more. The biggest helpers of counsellor teacher are class teachers in application of guidance services in a class. Success of guidance services depends on willingness of class teachers. In conclusion guidance services have become an indispensable part of educational systems. But productivity of this services depends on having a same guidance thought at scholl and support which will be given counsellor teacher who are the responsible of guidance services at first level. General scanning model was used in this research. 1500 primary school class teachers and 350 primary school managers who are in charge at 72 public primary schools which are in city of Istanbul district of Kadıköy constituted work universe of this research. %12.6 of this teachers, %27.4 of the managers were taken in to the sample. In selection of of the schools, disproportionate heap sampling, in selection of the test subjects disproportionate element sampling were used. The questionnaire which had been developed by Ahmet Şirin and Kadir Paskal was applied for collecting the datums. To analyse the datums, techniques of percentage, arithmetic average, standart deviation, variance analyse were used. Generally, the results below were reached by this research: 1. Primary school managers perceive that guidance teachers implement their tasks `mostly`. IX2. Primary school class teachers perceive that guidance teachers implement their tasks `mostly`. 3. Perceptions of the primary school managers don't show a meaningful difference according to their sexes, ages, professional seniorities, administration seniorities, professional seniorities at their last schools. 4. Perceptions of the primary school class teachers don't show a meaningful difference according to their sexes, ages, professional seniorities, professional seniorities at their last schools. This research consists of six chapters. In the first chapter, problem sentence, objectives, the importance of the research, assumptions, limitations and definitions are indicated. In the second chapter, the model of research, universe, population group, data collection, evaluation and interpretation are indicated. In the third chapter, theoretical knowledges about guidance; in the fourth chapter, researchs about guidance are stated. In the fifth chapter, the findings of research are given as tables and necessary interpretations. In the sixth chapter, conclusions and proposals take place. It is hoped that, this research will guide counsellor teachers to find out `Which tasks of them they have to implement more and which tasks of them they have been fulfilling well. X