Anadolu folklorunda askerlik (Adana, Gaziantep, Kayseri örneği)

Abstract

Türkiye'de yirmi yaşına gelen her Türk erkeğinin -mazereti yoksa- askerlik ödevini yerine getirmesi halk yaşamında da birbirinden farklı birçok pratik doğurmuştur. Bu pratiklerin de bir insan yaşamında bir buçuk, iki yıllık bir süreç içerisinde devam etmesi (askerlik öncesi, askerlik, askerden dönüş) ve askerin yakınlarının da kimi zaman doğrudan kimi zaman dolaylı bir şekilde bu süreç içinde yer almaları pratiklerin kapsamının geniş olmasını sağlamıştır. Çalışmamızda üç farklı bölgeden seçilen Adana, Gaziantep, Kayseri illerindeki askerliğin her aşamasında yaşanan folklorik uygulamalar tespit edilip mukayeseli bir şekilde ele alınmıştır. Bu işlem sırasında Performans Teorinin paradigmaları göz önünde bulundurulmuş, yaşayan bir süreç olarak gördüğümüz askerlik folklorunun iletişim ve bağlam noktalarına vurgu yapılmıştır. Çalışmamızın genel hatlarını Türk kültüründe askerlik kavramı, askerlik folkloru, bu folklorik ürünlerin kültür ortamlarına yansıması oluşturmuştur.

The fact that every Turkish male reaching his twenty, does his mandetory service, created that many different practices within folk life. These practices continue for one, one and half years in a person?s life (before and after military service), and that the participation of the soldier?s relatives somehow in this proces, created a larger extend of these practices. In this work, folkloric practices in every steps of military service in Adana, Gaziantep and Kayseri were specified in order for a comparative evaluation. The paradigmas of Performance Theory have been taken in to consideration througout this work, and stressed upon the points of communication and contexts of military service folklore that was regarded as a living process. Military service notion in turkish culture, military service folklore, reflexion of this folklore in culture composed the outline of this work. .