Taguchi yönteminin kalite kontroluna uygulanması

Abstract

TAGUCHI YÖNTEMİNİN KALİTE KONTROLUNA UYGULANMASI Zeynep BAYRAK Anahtar Kelimeler: Kalite Geliştirme, Off-Line Kalite Kontrol, Parametre Tasarımı, Ortogonal Diziler Özet: Artan uluslararası rekabet sonucu müşteriye daha çok çeşidi daha kaliteli ve daha ucuza mal ederek sunma zorlaması, gerek gelişen teknolojik yenilenme ve gerekse müşterilerin artan bilinci kalite geliştirme çalışmalarını gündeme getirmiştir. Kalitenin sadece üretim hattında değil mamul ve proses tasarımı esnasında da etkin bir şekilde düzenlenmesi gerekmektedir. Tasarım için teklif edilen istatistiksel deneyler, ürün parametrelerinin ve parametre değişkenlerinin artmasına paralel, faktöriyel olarak büyüdüğü için çoğu zaman maliyet ve zaman açısından pratikte uygulanabilirliğini tümüyle yitirmektedir. Ancak Taguchi uzun yıllar yaptığı çalışmalar sonucunda çok daha az denemeli ve en az klasik olanı kadar iyi sonuç veren deney dizileri (ortogonal dizi) geliştirmiş ve deneysel tasarımın imalat sektörünce kabul görmesini sağlamıştır. Ortogonal diziler faktör seviyelerini teker teker değiştirmek yerine eş zamanlı olarak değiştirme yapmayı önerirler. Taguchi, kaliteyi sağlamak için yapılan çalışmaları On-line (çevrim içi) ve Off-line (çevrim dışı, imalat öncesi) olmak üzere iki bölüme ayırmaktadır. İstatistiksel deneysel tasarım Taguchi 'nin kalite sisteminde Off-line kalite kontrol içinde yer almaktadır. Bu çalışmada Taguchi deneysel tasarım metodu tanıtılmış ve Federal Elektrik AŞ 'de üretilen şalter gövdelerinin kullanıldıkları ortamlarda maruz kalabilecekleri darbelere karşı mukavemetlerini arttıracak optimum proses şartları belirlenmeye çalışılmıştır. Bu amaçla, üründe ve proseste varyasyon yaratan ve kontrol edilemeyen faktörlere karşı, kontrol edilebilen faktörlerin (parametrelerin) optimal değerleri belirlenmeye, ürün ve prosesteki varyasyon en aza indirilmeye çalışılmıştır. Ürünün performans karakteristiğini etkilediği düşünülen yedi kontrol edilebilen faktör belirlenmiş, bunlar kullanılarak seçilen ortogonal diziye atama yapılmış ve denemeler buna göre sürdürülmüştür. Kontrol edilemeyen faktörler kullanılarak bir dış dizi oluşturmaktansa, kontrol faktörleri kullanılarak oluşturulan iç dizide denemeler beşer kez tekrar edilmiş ve kontrol edilemeyen faktörlerin meydana getirecekleri değişim gözlenmeye çalışılmıştır. Denemeler sonucunda elde edilen datalar Varyans Analizine tabi tutulmuş ve çeşitli yorumlama metotları kullanılarak optimum proses şartlarını veren faktör kombinasyonu belirlenmeye çalışılmıştır. Sonuç olarak belirlenen optimum proses şartlarında sağlama deneyi yapılmış ve bu deneyin sonuçlarının ortalaması, daha önce test edilen faktör ve seviyelerine göre belirlenen ortalama ile karşılaştırılmış, gerekli yorumlar yapılmıştır.

APPLYING TAGUCHI METHOD IN THE SIELD OF PRACTISING QUALITY CONTROL Zeynep BAYRAK Keywords: Quality Improvement, Off-Line Quality Control, Parameter Design, Orthogonal Arrays Abstract: Increasing international competition leads to produce various products with high- quality and less costly. Both developing new technology and customer's increasing expects and needs for high-quality made quality development studies to be started. Quality has to be effectively arranged not only through production but also during product and process design. As statistical experiments parallel to the increasing product parameters and parameter variation, most of the time loses its use in practise with respect to cost and time. However Taguchi has developed experiment arrays ( orthogonal array) likely to its classical forms with less number of tests and has made experiment design accepted by the manufacturing sector. Orthogonal arrays advice changing factor levels at the same time instead of changing one at a time. Taguchi addresses quality in two main areas: On -line and Off-line quality control. In Taguchi quality system statistical experimental design is in off-line quality control. In this study, firstly Taguchi experimental design method is introduced. Federal Elektrik Yatırım ve Ticaret A.Ş. produce breaker arms, optimum process conditions, which induce these breaker arms resistance to possible strokes in the areas they are used, are tried to be determined. Factors causing variation in product and process are tried to be reduced to minimum and controllable factors' (parameters) optimum values are tried to be determined in order to be robust against uncontrollable factors. Seven controllable factors which are thought to be affective on product performance characteristics are determined and by using these, factors are assigned to chosen orthogonal array and trials are continued according to this. Instead of arranging outer array by using uncontrollable factors, in inner array, arranged by using controllable factors, trials are repeated 5 times per trial and changes that are going to be appeared uncontrollable factors are tried to be observed. Trial results applied to ANOVA and by using various interpretation methods, factor combinations that give optimum process conditions are tried to be determined. Inconclusion, confirmation experiments are made in certain optimum process conditions and the average result of experiments are compared with the averages established according to factors and levels that are tested before and necessary interpretations are discussed. m