Vardiyalı çalışma sistemindeki şikayetlerin işgören motivasyonuna etkisi: Gaziantep ili halıcılık sektörü çalışanları üzerinde bir uygulama

Abstract

Günümüzde, ekonomik koşullar ve teknolojik gereksinmelerden ötürü, çoğu işletmede vardiyalı çalışma sistemi uygulanmaktadır. Bu uygulama fizyolojik ve sosyal sorunları beraberinde getirmektedir. Üretimine ara vermeden devam etmek zorunda olan bu işletmeler, vardiyalı çalışma sisteminin işgörenlerce benimsenmesi için, bu sistemin getirdiği sorunları araştırmalı ve işgörenlerin motivastonlarına etkisini ölçümlemelidir. Dolayısıyla işletmelerde motivasyon, çalışanların işletme amaçlarına yoğunlaşmalarını sağlayan ve ihtiyaç duyulan performansı elde etmede etkili içsel bir uyarıcı, öncelikle de insanların içinde gerçeklesen psikolojik bir olgu olarak ortaya çıkmaktadır. Bu araştırmada vardiyalı çalışma sisteminin getirdiği en bilinen sorunların işgören motivasyonuna etki edip etmediği ölçümlenmeye çalışılmıştır. Bu amaçla rastlantısal grup örneklemesi yoluyla seçilen 123 işgörene bir anket uygulanmıştır. 3 kategoriden oluşan bu ankette birinci kategoride işgörenlerin demografik, sosyokültürel ve tecrübe düzeylerini ölçen sorular sorulmuş, 2. kategoride vardiyalı sitemde en çok karşılaşılan sorunlardan 7 tanesine işgörenlerin katılma düzeyi ölçülmüştür. 3. kategoride işgörenlerin motivasyon düzeyini ölçen 6 adet soruya verilen cevapların aritmetik ortalaması alınmış ve işgörenler motive olup olmadıklarına göre iki gruba ayrılmıştır. Bu bağlamda işgörenlerin motivasyon düzeylerine göre şikayetlere katılım düzeylerinin ortalamalarının dağlımı incelenmiştir. Ortalamaların karşılaştırılması sonucunda işgörenlerin motivasyon durumlarına göre farklı seviyede şikayetlere katıldıkları sonucuna varılmıştır.

Shift work system is being applied by most of the production premises nowadays, because of the technology and economic stiations. That system also causes plenty of physiologic and socila problems. Companies that must work without any stop at production, should investigate the problems about shift work and scale the effects of their motivation, for adopting the employee for shift work. So motivation for companies is important for aiming employees to company targets and taking needed performance from them. In this paper its tried to ve examine if the known complaints about shift work effects the employee motivation or not. For that reason, a survey applied for 123 workers who were choosen by random group sampling method. The survey consists of 3 categories. At first category is for scaling demographic, socio-cultural and exprience levels of employees. At the second category 7 common complaints about shiftwork system was scaled. And at the third category employees are divided as motivated and non-motivated by the aritmetic means of 6 questions about motivation. Within the results, means of the participation levels about the problems of the workers have been scaled according to their motivation levels. It has been showed that, motivation levels of the workers differs by the participation of problems levels by comparing the means.