Matematik öğretimi etkinlik uygulamalarında karşılaşılan öğrenci zorluklarının nedenleri ve öğretmen müdahale türleri

Abstract

Bu tezin amacı matematik dersi etkinlik uygulamaları sırasında ortaya çıkan öğrenci zorluklarının nedenlerini ve zorluklar karşısındaki öğretmen müdahale türlerini belirlemektir. Bu çalışma nitel bir araştırma olup deseni durum çalışmasıdır. Çalışma kapsamında 5 ilköğretim öğretmeninin (sınıf ve matematik öğretmenleri) toplam 6 matematik dersi karşılaşılan öğrenci zorluklarının nedenlerini ve zorluklar karşısındaki öğretmen müdahale türlerini belirlemek amacıyla videoya çekilmiş ve elde edilen video kayıtları analiz edilmiştir. Öğrenci zorluklarının nedenleri ve öğretmen müdahale türlerinin belirlenmesi için kategoriler oluşturulmuş ve bu kategorilere dayalı olarak analizler yapılmıştır. Analizler etkinlik uygulama sırasındaki öğrenci zorluklarının oluşmasında öğrenci kaynaklı nedenlerle birlikte öğretmen müdahalelerinin, etkinlik yönergelerinin ve kullanılan araçların önemli ölçüde rol oynadığını ortaya koymuştur. Öğretmen müdahalelerine ilişkin analizler ise öğretmenlerin karşılaşılan zorluklar için ihmal etme, doğruyu söyleme, ikaz etme, soru ya da açıklamayı tekrar etme, soru sorma ve sınıf tartışmasına sunma müdahale türlerini kullandıklarını göstermiştir. Yapılan analizler sonucunda elde edilen bulgular öğrenci zorluklarının oluşmasında öğrencilerden kaynaklanan nedenlerin yanında öğretmenlerin de önemli derecede rol oynadıklarını göstermektedir. Öğretmenlerin kullandıkları araçlarla, verdikleri yönergelerle ya da süreç içerisindeki müdahaleleri ile öğrenci zorluklarının oluşumunda pay sahibi olabilecekleri bu çalışma özelinde elde edilen bulgularla ortaya konulmaktadır. Bulgular ayrıca öğretmenlerin zorluklar karşısındaki müdahalelerinin diğer müdahale türlerinin tercih edilmesinin yanında ihmal etme ve doğruyu söyleme üzerinde yoğunlaştığını da göstermektedir. Yenilenen programla birlikte önemi vurgulanan etkinlik uygulamalarının süreç içerisinde ortaya çıkan öğrenci zorlukları ve zorluklar karşısındaki öğretmen müdahaleleri açısından araştırılmasının etkin sınıf içi uygulama ortamlarının oluşması yönünde kazandıracağı farkındalığın son derece önemli olduğu düşünülmektedir.Anahtar kelimeler: Etkinlik Tasarımı, Öğrenci Zorlukları, Öğretmen Müdahale Türleri, Mesleki Gelişim

This thesis aims to explore the causes of students? difficulties and teachers? ways of handling these difficulties during the mathematical task implementation. This study is a case study and hence qualitative in nature. A group of 5 elementary mathematics and classroom teachers? 6 lessons are videotaped and analysed in order to determine the causes of students? difficulties and teachers? ways of handling these difficulties. The data analysis shows that `task instructions?, `teachers? interventions?, `instructional materials? and `students? related factors? were the causes of students? difficulties encountered during the mathematical task implementation. The data analysis with regard to teachers? types of handling the difficulties reveals that teachers employed `ignoring?, `telling the correct answer?, `telling students to be careful?, `repeating the question or re-explaining?, `questioning? and `presenting the difficulty to classroom discussion? types of intervention to respond the difficulties encountered. Alongside students-related factors, the findings suggest that teachers and teachers-related factors played a significant role in the occurrence of students? difficulties. The findings also suggest that teachers mainly preferred `ignoring? and `telling the correct answer? types of intervention in handling students? difficulties. It is, overall, apparent that mathematical task implementation is not a straightforward endeavour and that the implementation process incorporates the happenings of students? difficulties and teachers? ways of handling these difficulties. It is thus important to have an awareness regarding of the causes of students? difficulties and types of teachers? handlings these difficulties during the implementation process as such an awareness can be of the most importance for the effective task implementation as well as mathematical learning of the students.Key Words: Mathematical Task Design, Students Difficulties, Teachers Interventions, Professional Development