İlköğretim öğretmenlerinin matematiksel problem çözme aşamalarını ve üstbilişsel düşünme becerilerini uygulama süreçlerinin değerlendirilmesi

Abstract

Bu tez çalışmasında görev yapmakta olan sınıf ve ilköğretim matematik öğretmenlerinin problem çözme odaklı bir hizmet içi eğitim öncesi ve sonrası matematiksel problem çözme aşamalarını ve üstbilişsel düşünme becerilerini uygulama süresince genel anlamda nasıl bir strateji sergilediklerini ve eğitim öncesi ve sonrası ders uygulamalarında nasıl bir gelişimin kaydedildiğinin ortaya konması amaçlanmıştır. Bu amaç çerçevesinde TÜBİTAK (#108K330) tarafından desteklenen bir proje kapsamında eğitime alınan öğretmenler arasından bir sınıf ve bir ilköğretim matematik öğretmeninin hizmet içi eğitimi öncesi ve sonrası matematik dersleri video kaydına alınmıştır. Problem çözme aşamalarını uygulama süreçlerini ortaya koyan video kayıtları transkript edilerek yazılı doküman haline getirilmiştir. Öğretmenlerin ders video kayıtları ve yazılı dokümanları üzerinde analizler yapılarak öğretmenlerin problem çözme aşamalarını ve üstbilişsel düşünce becerilerini uygulama süreçleri dakikalara ayrılmış ve öğretmenlerin öğrencilere yönelttikleri üstbilişsel düşünmeye yönelik sorularla problem çözmenin hangi aşamalarına vurgu yaptıkları belirlenerek öğretmenlerin problem çözme sürecinde sergiledikleri yaklaşımlar tablolar halinde sunulmuştur. Elde edilen bulgular sonucunda, hizmet içi eğitim öncesi öğretmenlerin problem çözme sürecinde ve öğrencilere problem çözme becerisini ve bu süreçte sıklıkla başvurulan üstbilişsel düşünme becerilerini kazandırmada yetersiz kaldıkları; ancak hizmet içi eğitim sonrası yaşanan bu aksaklıkların giderildiği ve hem öğretmenlerin hem de öğrencilerin bu süreçle ilgili farkındalıklarını ve yeterliliklerinin arttığı saptanmıştır.

This study analyzes primary and mathematics teachers? application process in mathematical problem solving stages within the framework of metacognitive thinking skills. 1 primary teacher and 1 mathematic teacher were chosen from among teachers working at the primary education level within the scope of a project which was assisted by TUBITAK (#108K330). Lessons which teacher had received pre and post professional development training teachers were videotaped in order to examine their application process in mathematical problem solving stages within the framework of metacognitive thinking skills. Video recordings were transcripted. The process was divided into minutes for one mathematical problem. An attempt was made to determine the stages at which they put an emphasis on the questions they asked. As a conclusion, it was seen that, before receiving training, the teachers were generally aware of the problem solving stages, but that they were inadequate in the application of the stages of making a plan and checking among the problem solving stages and metacognitive thinking skills in the application process. It was seen that, after training, the teachers displayed a dialectical approach by allocating space to moving forward or back between the problem solving stages wihin the framework of metacognitive thinking skills.