Ostemperlenmiş küre grafitli dökme demirin mekanik özelliklerinin araştırılması

Abstract

ÖZET Yüksek Lisans Tezi Ostemperlenmiş Küre Grafitli Dökme Demirin Mekanik Özelliklerinin Araştırılması Er tan EVİN Fırat Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Makine Mühendisliği Anabilim Dalı 1996, Sayfa 76 Dökme demirler içerisinde en iyi uzama-mukavemet ilişkisi veren, küre. grafitli dökme demirin mekanik özelliklerinin geliştirilerek, daha yaygın kullanma alanı bulan bir malzeme haline getirilmesi için çeşitli çalışmaların yapıldığı bilinmektedir. Bu çalışmaların en önemlilerinden biri, küre grafitli dökme demire baynit yapısının kazandırılarak, mekanik özelliklerinin geliştirilmesidir. Bu çalışmada, ostempetieme şartları değiştirilerek küre grafitli dökme demirin mekanik özelliklerindeki ve aşınma davranışındaki değişimlerin gözlenmesi hedef alınmıştır. Hazırlanan deney numuneleri, en yüksek sertliği veren ostenitleme süresinin tespit edilmesi amacıyla 950 °C'de 30, 60, 90 dakikalık sürelerleV ostenitlenmiş ve her ostenitleme süresi için 250, 300, 350, 400 C lik sıcaklıklarda, ayrı ayrı 30, 60, 90, 120 dakika ostemperlendıkten sonra sertlik taraması yapılmış ve en yüksek, sertliğin 950 °C de 90 dakika bekletme ile elde edildiği görülmüştür. Aşınma deneyleri bu sıcaklık ve sürede ostenitlenen 250, 300, 350, 400 °C de ayrı ayrı 30, 60, 90, 120 dakika sürelerle ostemperlenen numunelerle gerçekleştirilmiştir. Ostemperleme ortamı olarak, Pb-Sn karışımı banyo kullanılmıştır. Ostemperlemeden sonra numune yüzeyiden talaş alınarak yüzey temizlenmiştir. Metaloğrafik incelemelerle, bütün numunelerin yapısında baynit, martenzit, kalıntı ostenit ve küre grafitin bulunduğu gözlenmiştir. Ancak bu yapıların oranları ostemperleme sıcaklık ve süresine bağlı olarak farklılık göstermektedir. Ostemperleme süresinin artmasıyla sertliğin düştüğü, yine bu sürenin artmasıyla aşınmada ağırlık kaybının değiştiği ve yapıdaki grafit oranıyla ağırlık kaybı arasında genelleştirilebilecek bir ilişki kurulamadığı tespit edilmiş, ostemperleme ısıl işleminde boyut faktörünün de etkili olduğu sonucuna varılmıştır. Anahtar Kelimeler: Küre Grafitli Dökme Demir, Ostemperleme, Ostemperlenmiş Küre Grafitli Dökme denir.

V SUMMARY Master Thesis An Investigation of Mechanical Properties of Austempered Ductile Irons Ertan EVİN University of Fırat Graduate School of Natural and Applied Science Department of Mechanical Engineering 1996, Page 76 It is known that there are a lot of studies to develop the mechanical properties of SGI which gives the best relation between elongation and strength through the ductile irons. The most important one of these studies is to develop the mechanical properties of SGI for several austempering conditions was aimed. Each of the prepared specimens were austenitized for 30,60,90 minutes at*950 °C to determine the austenitizing time which gives the maximum hardness. Each of these specimens austenitized for 30, 60, 90 minutes, were austempered at 250, 300, 350, and 400 °C each for 30,60,90, and 120 minutes, separetely. And after scanning for the hardness, the maximum hardness was found for 950 °C and 90 minutes austenitizing time.VI The abrasive wearing experiments were also conducted with the specimens austenitized at this austenitizing temperature and time, and austempered at the defined conditions above. After austempering in Pb-Sn mixture, the surfaces of the specimens were cleaned by working. As a result of metalographic investigations, it was observed that the structure of all specimens were consist of bainit, retained austenit and spheroideal graphite. But the rates of these structural components were r different depending on the austempering time and temperature. With the increasing austempering time, hardness was reduced and weight loose in abrasive wearing was changed, and any of generalized relation couldn't be found between structural graphite ratio and weight loose. And it was seen that dimensional factors were effective orvaustempering heat treatment. Key Words: SGI, Austempering, Austempered Ductile Irons, Spheroidal Ductile Irons.