Geçirimli zemin üzerinde inşa edilen hareketli bağlamaların kenat ayaklarının toptan göçme analizi

Abstract

1 ÖZET Yüksek Lisans Tezi GEÇİRİMLİ ZEMİN ÜZERİNDE İNŞA EDİLEN HAREKETLİ BA?LAMALARIN KENAR AYAKLARININ TOPTAN GÖÇME ANALİZİ Esin ERÇEK Fırat Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü İnşaat Mühendisliği Anabilim dalı 1996, Sayfa: 85 Hareketli Bağlama; kaynak yönündeki su yüzünü yatağı bir baştan diğerine kaplayan bir seri kapakla ayarlayan ve böylece kanallara su çeviren engeldir; tam boyda kapaklı olması ve taban döşemesinin yükseltilmemiş oluşuyla `Dolusavaklı Bağlama` veya `Sabit Bağlamadan ayrılır. Özellikle akarsuların mansap kısımlarında baraj inşası sınırlı ve ekonomik olmadığından bu kısımlarda bağlama inşası önem kazanmaktadır. Akarsuyun taşıdığı sürüntü madde miktarı ve vadinin topoğrafik durumu gözönüne alınırsa hareketli ve sabit tip bağlamalardan hangisinin yapılması gerekeceği tespit edilir. Hareketli Bağlamalarda ayaklar, kapaklara gelen kuvvetleri temele aktarmak, ve kapakların işletme mekanizmasını taşımak gayesi ile inşa edilirler. Kenar ayaklar, orta ayakların vazifesine ilaveten kıyı aşınma ve oyulmalarını da önleyebilecek şekilde düşünülerek, çoğu kez sızmalara karşı kanat duvarları ile birlikte inşa edilirler. Ayaklar, yatay yönde tesir eden kuvvetler ile düşey yönde tesir eden kuvvetlerin etkisi altındadır. Ayrıca toprak basınç kuvvetleri de dikkate alınır.11 Kenar ayakların stabilitesi için, dolgu barajlar ve karayollarındaki yarma ve dolgularda olduğu gibi, kayma yüzeyi genellikle dairesel kabul edilir. Farklı metodlar uygulanarak kayma yüzeyinin şekline denemeler yapılarak karar verilebilir. Bu çalışmada geçirimli zeminler üzerindeki Hareketli Bağlamaların kenar ayaklarının, kritik kayma yüzeyini daha kolay elde edebilmek için bir formül geliştirilmiştir. Metod olarak zeminlerdeki kırılma olayı kullanılmıştır. Analitik olarak geliştirilen bu formül ile elde edilen kayma yüzeyleri Stable bilgisayar programı yardımıyla bulunan kayma yüzeyleri ile karşılaştırılmıştır. Bu karşılaştırmalar neticesinde, analitik olarak bulunan kayma yüzeyi denkleminin uygun sonuçlar verdiği anlaşılmıştır. Geliştirilen bu formül kullanılarak geçirimli zeminler üzerindeki Hareketli bağlamaların kenar ayaklarının kayma yüzeylerine daha kolay karar vermek mümkün olacaktır. ANAHTAR KELİMELER : Hareketli Bağlama, kenar ayak, geçirimli zemin, stabilite, kayma yüzeyi.

III SUMMARY Masters Thesis THE WHOLE CAVING ANALYSİS OF ABUTMENT OF MOVABLE WEIRS BUİLT ON PERVIOUS SOIL Esin ERÇEK Fırat University Graduate School Natural and Applied Science Department of Civil Engineering 1996, Page : 85 Movable weir is a barrier, wich regulates the water surface with a series of gates that covered the river from one side to another side, and so that directs the water into the canals; it is distinguished; from the Closed Weir or Fixed Weir as it is covered with gates at its full length and as its floor is not raised. In such cases the construction of dams, especially in the upstream parts of the rivers is limited and not economical the construction of the weirs becomes necessary. If the quantity of sedimantary materials carried by the river and the topography of the valley are considered, a decision to the construction of a weir is made about whether movable or fixed weir will be used. At the movable weirs the pillars are constructed; to transfer the forces on the gates to the base and to carry the management mechanizm of the gates. Additional to the tasks of the central pillars, the abutments are supposed as they could prevent the shore erosions and hollows, and usually they are constructed together with the wing walls against to the leakages. The pillars are being affected from, the horisontal forces, and the perpendicular forces. Also the soil pressure forces are considered too.IV For the abutment stability analysis; so as filling dams, highway filling and exacavations, the shear surface is usually chosen as circular. Applied different methods, the shape of shear surface can be determined arbitrarirly. In this study, a formül was developed to obtained shear surface of abutment of movable weir on pervious soil for easy calculation. The rupture phenomenon of soil was used as method. The analytically obtained slip surface was compared to the slip surface which has been obtained by using Stable Computer Program. As a result of these comparision, it has been concluded that the presented slip surface equationhas well appoximation to the true slip surface. Thus, the slip surface of abutment of movable weir on pervious soil can be obtained by using the given formula KEY WORDS: Movable veir or Collapsible weir, Abutment, pervious soil, stability of abutment, shear surface.