Çanakkale Umurbey barajının mühendislik jeolojisi ve enjeksiyon uygulamaları

Abstract

UMURBEY BARAJININ MÜHENDİSLİK JEOLOJİSİ VE ENJEKSİYON UYGULAMALARI Gürkan YENİTÜRK Anahtar Kelimeler : Mühendislik Jeolojisi, Baraj, Enjeksiyon. Özet: Çanakkale Umurbey projesinin ünitelerinden, Umurbey beldesinin 5.5 km. kuzeydoğusunda Umurbey çayı üzerinde temelden 81.10 m. yüksekliğinde toprak dolgu tipinde yapımı planlanan Umurbey barajının teknik yapılabilirliğinin ortaya konulması için, mühendislik jeolojisi yönünden özellikleri araştırılarak çalışmalar yapılmıştır. İnceleme alanındaki jeolojik birimler stratigrafik olarak kumtaşı-kiltaşı- silttaşı-tüfit-tüf-aglomera-andezit (Geredelli formasyonu), detritik ve resifal kireçtaşlan (Kazmalı formasyonu), konglomera-kumtaşı-marn-killi kireçtaşı- kireçtaşı-kiltaşı-tüf-tüfit-aglomera (Çanakkale formasyonu), killi kireçtaşı-marn- kumtaşı-kiltaşı-konglomera-tüf-tüfit-aglomera (Bakacak formasyonu), yamaç molozu ve alüvyon şeklinde alttan üste doğru sıralanmaktadır. Umurbey barajının inşa edileceği vadinin açılmasını denetleyen ve Umurbey çayının akış yönünü değiştiren en önemli faylanmalar barajın memba ve mansabında gözlenmektedir. Baraj yerindeki kayaçlann derinliğe bağlı değişimini açıklamak amacıyla 23 adet temel araştırma sondaj kuyusu açılarak bunlar üzerinde yapılan çalışmalar ile yapı, litoloji, yeraltısu tablası, yamaç molozu, alüvyon kalınlığı, kazı sınırı ve birimlerin geçirimliliği ayrıntılı olarak araştırılmıştır. Aks yerinde talvegde 16.00-18.00 m. kalınlığında alüvyon vardır. Umurbey barajı doğal yapı gereçleri için yapılan malzeme araştırmaları neticesinde, volkanitlerle (tüf, tüfit, andezit, aglomera) yanal ve düşey geçişli olan kumtaşı-kiltaşı-silttaşı ardalanmasından oluşan Geredelli formasyonunun yüzeye yakın killi seviyelerinin geçirimsiz gereç, yine aynı formasyonun andezitlerinin kaya gereç alanları, Umurbey çayının alüvyonlarının ise filtre ve beton agregası olarak kullanılabileceği laboratuar deney sonuçlarına göre tespit edilmiştir. Buna göre A-B-C geçirimsiz, G1-G2 filtre ve beton agregası, K1-K2 kaya gereç aladandır.

ENGINEERING GEOLOGY and GROUTING OF THE UMURBEY DAM SITE Gurkan YENİTÜRK Keywords : Dam, Grouting, Engineering Geology. Abstract : In order to assess the technical ability for the construction of dam, which is one of the units of Umurbey project located on Umurbey country whose height is 81.10 m. from the foundation, investigation studies were performed according to engineering geology aspects. In the investigation area, geological units in ascending order are ranked stratigrafhically as sandstone-claystone-siltstone-tufT-agglomerate andesite-tuffite (Geredelli formation), detrital and reefy limestones (Kazmali formation), conglomerate - sandstone - marl - argillaceous limestone - claystone- tuff - tuffite- agglomerate (Çanakkale formation), argillaceous limestone-marl-sandstone- claystone-conglomerate-tuff-tuffite-agglomerate (Bakacak formation), side gravel and alluvium. The most important fay formations which forms the flow direction of Umurbey creek are seen in the upstream and downstream of the dam. 23 boreholes were drilled in order to explain the changes in the rock formations related to the depth in the dam site and by using the studies on these wells structure, litology, groundwater, side gravel, alluvium thickness, depth of excavation and the permeability of the units were investigated in detail. There is 16.00-18.00 m. thick alluvium in the axis place thalweg. By using the material investigations for Umurbey dam site, argillaceous parts of Geredelli formation which is composed of sandstone-claystone siltstone (transitional laterally and vertically with volcanics that is composed of tuff, tufîîte, andesite and agglomerate) would be used as impermeable material according to the results of laboratory tests. Also andesites of the same formation (Geredelli formation) would be used as rock material sources. Finally alluviums of Umurbey creek could be used as filter and concrete aggregate. According to the related data it was decided that the areas of A-B-C were impermeable, the areas of G1-G2 were filter and concrete aggregate, K1-K2 were rock material sources. Ill