Seçilmiş makro ekonomik değişkenlerin hisse senedi fiyatları üzerindeki etkisi

Abstract

Hisse senedi fiyatları genel ekonomik durum açısından önemli bir gösterge niteliğinde olduğundan, hisse senedi fiyatlarını etkileyen makro ekonomik değişkenler önemli bir araştırma konusu olmuştur. Bununla beraber, araştırma bulguları ülkeler arasında ve aynı ülke için farklı dönemleri kapsayan dönemlerde farklılık göstermektedir. Bu çalışmada, İstanbul Menkul Kıymetler Borsası'nda işlem gören hisse senedi fiyatları ile dolar kuru, Tüketici Fiyat Endeksi, Tüketici Güven Endeksi ve faiz oranları arasındaki ilişki Çoklu Doğrusal Regresyon Modeli, Granger Nedensellik Testi ve Johansen Eşbütünleşim Analizi yöntemi ile incelenmiştir. Veri seti olarak 2004 yılının Ocak ayından 2009 yılının Aralık ayına kadar olan aylık veriler kullanılmıştır. Çoklu Doğrusal Regresyon Modeli sonuçlarına göre dolar kuru ve faiz oranları İMKB hisse senedi endeksini negatif, TÜFE ve Tüketici Güven Endeksi ise pozitif yönde etkilemektedir. Granger Nedensellik Testi sonuçlarına göre, dolar kurundan İMKB hisse senedi endeksine ve İMKB hisse senedi endeksinden Tüketici Güven Endeksine doğru tek yönlü bir nedensellik görülmüştür. Çalışmanın son bölümünde ise değişkenler arasındaki ilişki Johansen Eşbütünleşim Analizi yöntemi ile ele alınmış ve analiz sonuçlarına göre TÜFE ve Tüketici Güven Endeksi ile İMKB hisse senedi endeksi arasında bir ilişki tespit edilmiştir.Anahtar kelimeler: İMKB 100 endeksi, Çoklu Doğrusal Regresyon Analizi,Granger Nedensellik Testi, Johansen Eşbütünleşim

Since stock prices is an important issue for the overall economic view, there are many studies about the macroeconomic variables which effect the stock prices. In addition, result of studies differ among the countries, and the periods within the same country. In this study, the relationship between stock prices in the İstanbul Stock Market and macroeconomic variables which are chosen as dolar price, Consumer Price İndex, Consumer Confidence İndex and interest rates was determined. Multilinear Regression Model, Granger Casuality Test and Johansen Cointegration Test were used in the study. The monthly data between January 2004 and December 2009 was used as the data set. According to the Multilinear Regression Model results, dolar price and interest rates effects IMKB stock prices negatively. Moreover, CPI and Consumer Confidence Index effects IMKB stock prices positively. According to the Granger Casuality results, dolar price Granger causes IMKB stock prices and IMKB stock prices Granger causes Consumer Confidence Index. At the last part of the study, the relationship between the variables analyzed with Johansen Cointegration test. According to the results a relationship between IMKB stock prices and CPI and Consumer Confidence Index was determined.Key Words: İstanbul Stock Exchange -100 Index, Multilinear Regression, Granger Casuality Test, Johansen Cointegration