Yukarı Hereke`de oluşan kayma ve çökme hareketinin mekanizması ve nedenleri

Abstract

YUKARI HEREKE'DE OLUŞAN KAYMA VE ÇÖKME HAREKETİNİN MEKANİZMASI VE NEDENLERİ AYKUT İNAN Anahtar Kelimeler: Kayma,Çökme,Boşluk Özet: Yeryüzünün doğal görünümü ve şeklini değiştiren birçok etken vardır. Bunların en etkili olanları depremler, volkanlar,kaymalar ve çökmelerdir. Bu gibi olaylar yeryüzünde ve yeraltında birçok şekil değişikliğine neden olduğu gibi canlılar ve yapılar üzerinde de büyük hasarlara neden olur. Bu konularla jeolojy eofizikjeomorfoloji ve inşaat gibi birçok bilim dalı ilgilenmektedir. Bu çalışmada Yukarı Hereke'de oluşan kayma ve çökme hareketinin mekanizması ve nedenleri konusunda bir çalışma yapılmıştır. Çalışma alanında jeofizik yöntemlerden sismik kırılma ve elektrik (özdirenç) yöntemleri uygulanmıştır. Bu çalışmalardan elde edilen verilerin değerlendirilmesi ve bölgenin genel jeolojisi ile korelasyonu sonucunda incelenen alamn tabaka yapılan ortaya çıkarılmıştır. Buna göre çalışma alanının genelde killi kireçtaşı,kumlu kireçtaşı ve marn ara katkılı malzemelerden meydana geldiği saptanmıştır. Bölgede gözlenen çökmelerin yüzeyden en fazla 5-6m. derinlik içinde olduğu görülmüştür. Bu çökmelerin ana nedeni kireçtaşlarmm içindeki karstik boşluklardır. Birçok yüzeyde oluşan bu boşluklar jeofizik verilerde gözlenememiştir. Fakat çalışma alanının batısındaki Ballıkaya kireçtaşının yüzeylediği yerlerde görülen kapalı havzaların,erime ve çökme boşluklarının incelenmesinden çökmeye bu boşlukların neden olduğu anlaşılmıştır. Bölgede görülen küçük çaplı kayma ve çökmeler yeryüzünden sızan suların marn ve killi kireçtaşlanm şişirmesi ve eriterek lokal boşluk oluşturması sonucu ortaya çıkmıştır.

THE REASONS AND THE MECHANISM OF SUPPING AND DEPRESSIONS SEEN ON THE UPPER HEREKE AYKUT İNAN Keywords:Slipping, Depression, Cavity Abstract: There are many factors that change the natural scenery and shape of the earth-surface. The most important of them are earthquakes,volcanos,slippings and depressions. These kinds of phenomenon caused the change of shape on the earth surface as well as damage on the living things and the buildings. Geology,geophysics,geomorphology and civil engineers are interested in these subjects. The mechanism of slipping and depression seen on the upper Hereke were studied in this work. The seismic and rezistivity methods were applied to the field. The layers in the working area were determined from the interpretation of the geophysical data and their correlation with the environmental geology. The area is generally formed of clayey limestone,sandy limestone and marne. The depression was occured in the depth of 5-6m. The main reason of the depressions is the cavities in the limestones which weren't observed on the geophysical data. However,the closed basin observed the places where the Balhkaya limestone overlie,indicates that the cavities cause the depression. The reason of the small slipping and depression is that the water filled the marne and clayey limestone. The water expand the marne and limestone and cause the slipping of the materials in the direction of the dip. u