İzmit Klinik ve Tehlikeli Atıklar Yakma ve Enerji Üretim Tesisinde proses tanıtımı ve halojenlerin prosesteki yeri

Abstract

İZMİT KLİNİK VE TEHLİKELİ ATIKLAR YAKMA VE ENERJİ ÜRETİM TESİSİNDE PROSES TANITIMI VE HALOJENLERİN PROSESTEKİ YERİ Şenay ÇETİN Anahtar Kelimeler: Tehlikeli Atıklar, Atık Yakma Tesisi, Halojenler ÖZET: Endüstrileşme ve tüketim eğilimindeki artışa bağlı olarak ülkemizde tehlikeli atık miktarı giderek artmaktadır. Bu da çevre ve insan sağlığında ciddi olumsuzluklara yol açmaktadır. Günümüz dünyasının en önemli gündemini oluşturan `çevre` dünyada mevcut olan tüm değerleriyle korunması gereken bir bütündür. Bozulan ekolojik dengenin yeniden oluşması olanaksızdır. Bu nedenle çevre koruma-kullanma dengesinin sağlanması gerekmektedir. Son on yılda tehlikeli atıklar, katı atık yönetimi kapsamından ayrılarak ayrı bir başlık altında ele alınmaya başlamıştır. Tehlikeli atıkların tanımı, ayrıştırılması ve bertarafi ayrı bir çevre teknolojisi olarak ortaya çıkmıştır. Tehlikeli atıkların yaşadığımız çevre üzerindeki olumsuz etkilerinin önlenebilmesi için çeşitli bertaraf yöntemleri üretilmiştir. Yakma önerilen ve yaygın biçimde uygulanan ancak tartışmalı bertaraf yöntemidir. Bu çalışmada, sanayileşme ve kentleşmenin getirdiği çevre sorunlarından ileri boyutlarda etkilenmiş olan Kocaeli îli'nin klinik ve tehlikeli atıklarının bertaraf edildiği, İzmit Çevre Entegre Projesi kapsamındaki Klinik ve Tehlikeli Atık Yakma ve Enerji Üretim Tesisi tanıtılmış, özellikle klorun önemi nedeniyle halojenler incelenmiş ve halojenlerin proseste izlediği yolun tanımlanmasına çalışılmıştır. Halojenlere ait analizler yapılmış ve kütle dengeleri kurulmuştur. Yanma işlemi sonucunda halojenlerin çoğu oluşturdukları katı bileşiklerle cürufta ve çamurda birikmektedir. Uçucu forma dönüşen halojenli bileşiklerin bir kısmı külde birikirken, bir kısmı da atık gaz ile bacadan çıkmaktadır. Ancak emisyon olarak payı oldukça düşüktür.

PROCESS and the PLACE OF HALOGENS in the CLINICAL and HAZARDOUS WASTES INCINERATOR in İZMİT Şenay ÇETİN Key Words: Hazardous Wastes, Waste Incineration, Halogens SUMMARY: The amount of hazardous wastes is increasing parallel to the industrial development and increase of consumption trends. The increase of hazardous wastes causes problems on the environment and the human health. The environment is a value which should be protected with all aspects. Disturbed environmental equilibrium cannot or very costly ean be rehabilitated. Therefore protection and utilisation balance should be kept in natural status. In the last decade, the hazardous wastes have been separately listed under a different chapter. The hazardous wastes have separately been identified and considered as a new environmental technology. Owing to hazardous wastes are a source of threat on the all ecosysystems alternative control technologies are necessary. Among alternative control technologies, incineration is one of the widely used but controversial system In this thesis the İzmit Clinical and Hazardous Wastes Incineration Plant which is first and only in that scale in Turkey has been studied. The plant technology was overviewed and defined. In tins kind of plants chlorine plays an important role in forming emissions. Therefore, halogens were studied and their route was examined in the process. The halogens were analysed and mass-balance was examined. Most of the halogens accumulated in sludge and grate residual. Volatiled forms of halogens are deposited in the ash and are mixed in flue gas emissions. But the share of halogens in flue gas is very low. m