96 numaralı Mühimme Defteri`nin transkripsiyonu ve değerlendirilmesi (s. 1-99)

Abstract

Divân-ı Hümâyûn, devlet meselelerinin görüşülerek karara bağlandığı ve her türlü dâva ve şikâyetlerin görüşüldüğü üst düzey bir karar organıdır. Divan-ı Hümâyûn toplantılarında müzâkere edilen dâhilî ve haricî meselelere ait önemli siyasî, askerî, içtimaî ve iktisadî kararların kaydedildiği defterler ise Mühimme Defterleri olarak bilinir. Mühimme defterleri muhtevaları itibariyle pek çok araştırma sahasını ilgilendiren bir özelliğe sahip olmalarının yanı sıra Osmanlı Devleti?nin merkez ve taşra teşkilâtındaki idarî ve askerî kurumların karşılıklı ilişkileri, çalışma t?arzları ve fonksiyonları hakkında önemli bir tarihi kaynaktır. Özellikle XVI, XVII ve XVIII. yüzyıllar üzerine yapılan araştırmalar için en önemli kaynaklardandır. 96 Numaralı Mühimme Defteri, IV. Mehmed Dönemi?nin 1678-1679 yılları arasındaki olaylarını ihtiva etmekte ve toplam iki yüz beş sayfadan oluşmaktadır. Tezde ise 1-99 arasındaki sayfalar incelenmiştir. Defterin ağırlıklı konularını; ahali arasındaki anlaşmazlıklar, vakıf ve vakıf arazileri, çeşitli vergiler ve vergilerin toplanması, sefer hazırlığı ve sefer için gerekli olan mühimmatın temini ve belirlenen yerlerde hazır edilmesi gibi idari, askeri, siyasi, içtimai ve iktisadi konular oluşturmaktadır. Çalışmada IV. Mehmed Dönemi, Divân-ı Hümâyun ve Mühimme Defterleri hakkında genel bilgiler verilmesinin yanı sıra defterin transkripsiyon ve değerlendirilmesi yapılmıştır. Çalışmanın sonuna metnin tıpkıbasımından örnekler ve ayrıntılı indeks eklenmiştir.

Divan-ı Hümayün is a decision making body where state and citizens issues are disscussed and sorted out. At the meetings of Divan-ı Hümayün the internal and external issues that are discussed about political, military, social and economical decisions are recorded to the registers and these are called as Mühimme Registers. For this reason; as well as their having great importance for their contest that help so many resource areas, they are also vital historical resource as they inform us about The Ottoman Empire?s central and provincial managements, how they work and functions of these structures. They are also very important for their ages when they were kept between the XVI, XVII and XVIII centuries. The number 96 Mühimme register, has involved the events of IV Mehmed between the years 1678-1679, and also consists of 205 pages. In this thesis the pages between 1-99 are evaluated. In these pages, there are four hundred and ninety-seven provisions. Mühimme Register mainly threads with preparation of expedition, things that are required for the supply of the ammunition and their being present in necessary places, foundation and foundation lands, different taxes and collecting of these taxes and also issues like administrative, military, political and economic things like disputes between the public. In this study, general information about IV Mehmet, Divan-ı Hümayün, Mühimme Registers were given and in addition to this the registers transcription and evaluation is done. At the end of the study, the same examples of the text and a detailed index are added.