109 numaralı Üzeyr (Özer) Sancağı Tapu Tahrir Defterinin transkripsiyonu ve değerlendirilmesi

Abstract

Tahrir defterleri, zengin içeriği ile Osmanlı Devleti'nin tarihi yönlerini aydınlatan önemli kayıtlardandır. Özellikle yerel tarih araştırmalarında bu defterler oldukça faydalı veriler sunmaktadır. Tahrir defterleri ait oldukları bölgenin, köyleri, mezraları, vergi mükellefi nüfusu, vergileri vb. hakkında bilgiler içerir. Çalışma konusu olan 109 numaralı tahrir defteri, 1516 yılında Osmanlı Devleti'nin hakimiyetine giren Üzeyr sancağı ile ilgili bilgiler içermektedir. Bu tez çalışmasında M. 928-H. 1521 yılında tutulmuş olan bu defterin transkripsiyonu (çevirisi) yapılarak, defterde yer alan bilgiler doğrultusunda söz konusu dönem içerisinde Üzeyr sancağına bağlı nahiyeler ile bu nahiyelere bağlı yerleşim yerleri ve buraların sosyo-iktisadi durumu irdelenmeye çalışılmıştır.Üzeyr sancağı bu dönemde üç nahiyeden oluşmaktadır. Bunlar Arsuz, İskenderun ve Üzeyr nahiyeleridir. Çalışmanın değerlendirme kısmında bu nahiyeler incelenmiştir. Bunun yanı sıra değerlendirme bölümünde bir özet defter olan 109 numaralı tahrir defterinde adı geçen Antakya, Kınık, Berendi ve Bakras nahiyeleri ile ilgili bilgiler de sunulmuştur. Halkın geçim kaynakları, nüfusu ve yaşam tarzları da değerlendirme bölümünde açıklanmaya çalışılmıştır.Anahtar Kelimeler: Osmanlı, Tahrir, Üzeyr, İskenderun.

Registering books are among the important records enlightning the history of Ottoman Empire. These books give quite useful knowledge, especially on local history researches. Registering books include knowledge about the villages, fields, taxpayers and the population of the region they related to. Being the study subject 109 numbered registering book includes knowledge about the Uzeyr sanjac which entered the sovereignity of Ottoman Empire in 1516. In this thesis study, the registering books recorded in H. 928-M. 1521 are translated. Also, the subdistricts belonging to Uzeyr sanjac in that time and the settlement and socioeconomic condition committed to these subdistricts are investigated. Uzeyr sanjac is constituted to three subdistricts that time. These are; Arsuz, İskenderun and Uzeyr. These subdistricts are researched in the evaluation part of the study. Alsao, it is presented knowledge about the subdistricts such as; Antakya, Kınık, Berendi and Bakras which are mentioned in 109 numbered registering book in evaluation part.Key Words: Ottoman, Register, Uzeyr, Iskenderun.