Acil servislerde hasta hakları ve Mersin ili örneği

Abstract

Sağlık, insanların en doğal ve ömrü boyunca vazgeçemeyeceği haklardan biridir. İnsan haklarının önemli bir parçasını oluşturan ve kaynağını insan haklarından alan hasta hakları ise bu hakları korumak üzere düzenlenmiştir. Hasta hakları sadece hasta bireyleri değil aynı zamanda sağlıklı tüm bireylerin ve özellikle de sağlık hizmeti sunanların birlikte bilmesi, koruması ve sahip çıkması gereken bir haktır. Hasta hakları kavramı insan hayatı açısından bu kadar önemli iken ne yazık ki multidisipliner sağlık ve hukuk alanında) bir yaklaşımla ele alınıp incelenmesi son yıllarda başlamıştır. Bu çalışmanın ilk üç bölümünde multidisipliner bir yaklaşım çerçevesinde genel olarak sağlık, sağlık hizmetleri, acil sağlık hizmetleri, acil servis, hak ve hasta hakkı kavramlarına değinilmiş tir. Son bölüm de ise Mersin İli Kamu Hastaneleri (Mersin Devlet Hastanesi, Toros Devlet Hastanesi, Erdemli Devlet Hastanesi ve Tarsus Devlet Hastanesi) acil servislerinde 01.12.2015 ve 31.12.2015 tarihleri arasında acil sağlık hizmeti alan hastaların ülkemizde hasta haklarına ilişkin mevzuat temelinde bazı hasta hakları uygulamalarının kullanım düzeyinin belirlenmesi ve bu uygulamalar konusunda bilgi düzeylerinin araştırılması amaçlanmıştır. Tanımlayıcı tipteki bu araştırmada, 190 hastaya 46 sorudan oluşan anket formu uygulanmıştır. Anket formu araştırmacı tarafından tek tek hastalarla görüşülerek doldurulmuştur. Elde edilen veriler ise SPSS 15.0 istatistik programında çözümlenmiş olup bulgular, yüzdelik dağılım, çapraz tablo ve ki kare testleri ile değerlendirilmiştir. Bu çalışmanın en önemli sonucu hastaların hasta hakları konusunda yeterli bilgiye sahip olmadığı sonucudur. Bu sonuç doğrultusunda hastaların hasta hakları konusunda daha fazla bilgilendirilme ihtiyaçlarının olduğu görülmüş ve haklarını talep etmede desteklenmeleri gerektiği ortaya çıkmıştır. Ayrıca elde edilen bulgular sonucunda hasta haklarından daha etkin yararlanabilmeleri için bir takım öneriler sunulmuştur.

Health is one of the most natural and indispensable rights of human beings. Patients' rights, an important part of human rights, are designed to protect these natural rights. Patients' rights are rights which must be defined and protected not only by individual patients, but also by all healthy individuals and especially by those who provide health care. Even though patients' rights have been important since patients have existed, the concept of a multidisciplinary approach of human health (health, law etc.) has just begun in recent years. The first three sections of this research focus on terms such as health, healthcare, emergency health services, emergency service and patients' rights within the framework of a multidisciplinary approach. The last chapter addresses the level of patients' understanding of their rights, the level of their knowledge concerning practices of emergency care (from December 1st to 31st of 2015) at the Mersin City Public Hospitals (Mersin State Hospital, Toros State Hospital, Tarsus State Hospital, and Tarsus State Hospital). In this descriptive study, 190 patients were administered a questionnaire consisting of 46 questions. The questionnaire was completed by patients in consultation with individual researchers. The data obtained is resolved in SPSS 15.0 statistical program findings, the percentage distribution was evaluated by cross tables and chisquare tests. The most important conclusion of the study is that patients lack sufficient information about their rights, need to be more informed about those rights and unafraid to demand them. The study offers specific proposals for patients to advocate for their rights more effectively.