Doğal konuşmalardaki vurgu ve tonların incelenmesi ve duygu tespiti (Televizyon programları örneği)

Abstract

Bu araştırmada, televizyon programlarındaki doğal konuşmalar incelenmiştir. Araştırmanın amacı, doğal konuşmalardaki duygu türüne göre, sesteki vurgu ve ton görünümlerinin, erkek ve kadınlardaki benzer ve farklı yönlerini görmek ve kadınlarla erkeklerin duygularını konuşmalarına aktarmada ve başka bir konuşmacının duygularını anlamada birbirlerine göre düzeylerinin nasıl olduğunu tespit etmektir.Araştırmanın evrenini, tüm televizyon kanallarının tüm programlarındaki bütün doğal konuşmalar oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini, 2010 yılının ağustos, eylül ve ekim aylarında, 11 ulusal televizyon kanalındaki 24 programdan seçilen toplam 73 kadın ve erkek konuşmacının, 7 farklı duyguyu ifade eden 2568 konuşma cümlesi oluşturmaktadır.Araştırmanın verileri, televizyon programlarında, uygun bulunan konuşmacıların, ses kaydı yapılarak toplanmıştır. Kayıtların, Cool Edit Pro.2.0 ve Praat programlarında, vurgu ve ton incelemesi yapılmış ve doğal konuşmalarda 7 ayrı duygu tespit edilmiştir. Bunlar; öfke, mutluluk, sevinç, sevgi, sitem, şaşırma, üzüntüdür. Konuşmalar duygu türlerine göre sınıflandırılıp yazıya geçirilmiş ve konuşmalardaki vurgu ve tonlar yazılı metinde kodlanmıştır. Kadınların ve erkeklerin ürettikleri doğal konuşmalar, duygu türlerine göre tasnif edilmiştir. Tasnifte; birincil, ikincil, üçüncül cümle vurgularından hareketle yükselen, alçalan ve düz tonlar değerlendirilmeye alınmış ve elde edilen veriler tablo ve grafiklerle ifade edilmiştir. Ayrıca bu çalışmayı desteklemek için ilköğretim öğrencilerinin duygu algılama seviyelerini tespit etmek amaçlı bir duygu algılama ölçeri hazırlanmış ve ölçer, kız ve erkek olmak üzere toplam ilköğretim 6. Sınıftaki 153 öğrenciye uygulanmıştır. Bu duygu algılama ölçeri çalışması sonucu; bir başkasının konuşmasındaki duyguyu algılamada, kız öğrencilerin erkek öğrencilerden daha başarılı olduğu görülmüştür.Ses analizi çalışmaları neticesinde, konuşmada aynı duygu yansıtımının oran bakımından kadınlar ve erkeklerde farklılıklar arz ettiği tespit edilmiştir. Çalışmada, konuşma cümlesi, yüklemlerine göre tonlara bakıldığında öfke duygusunda kadınların %46,47 alçalan ton, %35,38 yükselen ton, %17,84 düz ton üretirken; erkeklerin %35,22 alçalan ton, %40 yükselen ton, %23,87 düz ton ürettiği tespit edilmiştir. Konuşmada ana vurguyu üzerinde taşıyan kelimelerin tonlarına göre, üzüntü duygusunda kadınların %42,85 alçalan ton, %43,46 yükselen ton, %13,69düz ton üretirken; erkeklerin %49.09 alçalan ton, %38,18 yükselen ton, %12,73 düz ton ürettikleri tespit edilmiştir.

In this research, natural speech in television programmes are examined. The aim of the study is to see same and different senses of perspective of emphasis and tone in sound,on men and women, according to the emotional type of natural speech. İt is determined, in which situations men and women are, according to each others, on transmission of emotions to their speechs and on comprehension of the other speaker?s emotion.The population of the study is consisted of all the speechs in all television channels. The sample of study is consisted of natural speechs which consist 2568 speaking sentences in 7 different emotion types of 73 male and female speakers, who are total selected from 24 television programmes in 11 national television channels in August, September and October in 2010.Research?s datas are gathered by recording speechs of convenient speakers in television programmes. Recordings are examined as emphasis and tones in computer programmes called ?Cool Edit Pro. 2.0? and ?Praat?. And then 7 variant emotions are determined in natural speechs. These are: anger, happiness, joy, love, reproach, surprise, sadness. Talkings are classified according to these emotion types and are written. Tones and emphasis on talkings are coded in written texts. İn every emotion types of natural speech, as men and women predicaments, refluent, ascendant and horizantal tone quantities on primary, secondary and tertiary emphasis of the sentences, are submitted by transforming in percent degrees. A questionnaire is prepared as per result obtained from this. This survey is carried out on total 153 male and female students in 6.class in primary school. As a result of this survey, perception of emotion in someone else?s speech, famale students than male students were successful.As a result of sound analysis, the study showed women and men differ in terms of rate of speech, the emotion has been identified as the supply. İn a feelings of anger, woman have formed 46,47% refluent tone, 35,38% ascendant tone, 17,84% horizontal tone whereas men have formed 35,22% refluent tone, 40% ascendant tone, 23,87% horizontal tone. İn a feeling of sadness, women have formed 42,85% refluent tone, 43,46% ascendant tone, 13,69% horizontal tone whereas men have formed 49.09% refluent tone, 38,18% ascendant tone, 12,73% horizantal tone.