Fen bilgisi öğretmen adaylarının epistemolojik inançlarının cinsiyete, akademik başarıya ve sınıf düzeyine göre incelenmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı, fen bilgisi öğretmen adaylarının epistemolojik inançlarının cinsiyete, akademik başarıya ve sınıf düzeyine göre incelenmesidir. Araştırmada, betimsel yöntemden yararlanılmıştır. Çalışma grubunu, 2013-2014 eğitim-öğretim yılı Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Eğitim Fakültesi Fen Bilgisi Öğretmenliği Anabilim Dalı 1. Sınıfta (41 kız ve 17 erkek) ve 4. Sınıfta (35 kız ve 26 erkek) öğrenim görmekte olan ve gönüllü olarak çalışmaya katılan 119 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak Schommer (1990) tarafından hazırlanan, Tüzün ve Topçu (2008) tarafından geçerlik ve güvenirlik saptaması yapılan 63 maddeden oluşmakta olan 'Epistemolojik İnançlar Ölçeği' ve Schommer (1990)'in kesin bilgi, basit bilgi, hızlı öğrenme ve sabit yetenek boyutlarını kapsayan, Güven (2013) tarafından geliştirilen 'Epistemolojik inanç açık uçlu soruları' kullanılmıştır. Verilerin istatistiksel değerlendirilmesinde SPSS for Windows 20.00 istatistik paket programından yararlanılmıştır. Tanımlayıcı bilgilerin analizinde sayı, yüzdelik ve ortalama kullanılmıştır. Karşılaştırmalarda, korelasyon analizi, tek ve çift yönlü MANOVA testi yapılmıştır. Değerlendirme %95 aralığında olup anlamlılık ise p<0,05 düzeyindedir.Araştırma sonucunda, fen bilgisi öğretmen adaylarının sabit yetenek boyutunda gelişmiş epistemolojik inanca sahipken hızlı öğrenme boyutunda daha az gelişmiş epistemolojik inanca sahip olduğu tespit edilmiştir. Epistemolojik inançların dört alt boyutu olan; sabit yetenek, basit bilgi, hızlı öğrenme ve kesin bilgi ile cinsiyet arasında anlamlı ilişkinin olduğu ve farkın kızlar lehine olduğu görülmüştür. Fen bilgisi öğretmen adaylarının epistemolojik inançlarının sınıf seviyesine göre anlamlı bir ilişkinin olmadığı görülmüştür. Fen bilgisi öğretmen adaylarının epistemolojik inançlarının dört alt boyutu ile akademik başarıları arsında anlamlı ilişkinin olduğu görülmüştür. Epistemolojik inanç boyutları görüşme sonuçlarına göre incelendiğinde, anketteki sonuçları destekler nitelikte olduğu tespit edilmiştir.Anahtar Kelimeler: Fen Bilgisi, Öğretmen Adayları, Cinsiyet, Sınıf Düzeyi,Akademik Başarı

The purpose of this study is to investigate science pre-service teachers' epistemological beliefs in terms of gender, academic achievement and grade level. The sample of this study consisted of 119 volunteer science preservice teachers from freshman (41 female, 17 male) and sophomore (35 female, 26 male) year in Faculty of Education of Muğla Sıtkı Koçman University in 2013-2014 educational year. In this study, data were collected with `Epistemological Beliefs Inventory`, developed by Schommer (1990), translated and adapted to Turkish by Tüzün and Topçu (2008). This instrument has 63 items and consisted of four factors; certain knowledge, simple knowledge, quick learning and fixed ability. Also, pre-service teachers were given open-ended questions for examining their epistemological beliefs, these questions were developed by Güven (2013). Data were analyzed with statistical software package of SPSS for Windows 20.00. In order to analyze the data, descriptive data analysis, frequency, percentage and mean, was conducted. Also, correlation analysis and one-two way MANOVA was conducted. The data were significant at p<0.05.In this study, science pre-service teachers have sophisticated epistemological beliefs in fixed ability; less sophisticated beliefs in quick learning dimension of epistemological beliefs. There is a significant difference on pre-service teachers' epistemological beliefs dimensions in terms of their gender; this difference was in favor of females. On the other hand, there is no significant difference on preservice teachers' epistemological beliefs dimensions in terms of grade level. Also, there is a significant relationship between preservice teachers' epistemological beliefs dimensions and their academic achievement. These results support the interview questions results.Key words: Science preservice teachers, gender, grade level, academic achievement