İşsizliğin ekonomik ve sosyal maliyetleri: Türkiye örneği

Abstract

Günümüzde birçok ülkede istihdamın yapısı ve işsizliğin boyutu, ülkenin ekonomik gelişme ve sosyal kalkınma düzeyinin önemli bir göstergesi olmaktadır. Bugün Türkiye'nin en önemli sosyal ve ekonomik sorunlarından birisi de işsizliktir. Bu çalışmada işsizliğin ekonomik maliyetlerini ortaya koymak için ekonometrik analiz yapılmış sosyal maliyetler için literatür taramasına başvurulmuştur. Çalışmanın teori kısmında işsizliğin sosyal maliyetleri araştırılmış analiz kısmında ise işsizlik ve büyüme serilerinin 2000-2018 yıllarına ait çeyrek yıllık verileri kullanılarak, durağanlığı test edilmiş, nedensellik analizi yapılarak ilişkinin yönü saptanmış ve son olarak da Etki-tepki analizleri yapılmıştır. Değişkenler arasında belirli gecikme sonrasında işsizlikten büyümeye doğru tek taraflı bir nedenselliğin olduğu görülmüştür.Öncelikli olarak ekonomik bir nitelik taşıdığı gözlemlenen işsizlik problemi, yaşanılan toplumsal problemlerin en önemlilerinden ve birçok toplumsal probleminde kaynaklarından biridir. İşsizlik çok yönlü bir sorun olarak yalnızca işsiz bireyi değil onun ailesini, çevresini, buradan hareketle tüm toplumu etkileyen bir problemdir. İşin kaybıyla birlikte; işin sağladığı gelirden yoksun kalan birey çoğu zaman temel ekonomik ihtiyaçlarını dahi karşılayamamaktadır. Bu ekonomik problemlerle karşılaşan işsiz, yaşanan bir takım toplumsal problemlere sebep olmaktadır. İşsizlik stres, depresyon, kaygı, umutsuzluk, yabancılaşma, özsaygı zedenlenmesi, değer yargılarında erozyon, suç işleme eğiliminde, intihar eğiliminde, boşanma eğiliminde ve kötü alışkanlıklarda artış gibi sosyo-psikolojik problemlerin kaynaklarındandır. Yapılan çalışma sonucunda işsizlerin ne tür psikolojik ve sosyo-ekonomik problemler yaşadıkları ortaya konulmaya çalışılmıştır.Anahtar Kelimeler: İşsizlik, Ekonomik Maliyet, Sosyal Maliyet, Durağanlık, Granger Nedensellik Testi

Today in most countries, the structure of employment and the degree of unemployment become an important indicator of a country's economic and social development. Unemployment is one of the most important social and economic problems of Turkey today. In this study, econometric analysis was carried out to reveal the economic costs of unemployment and literature review social costs. In the theory part of the study was to investigate the social cost of unemployment analysis at the stability of the unemployment and growths series using quarterly data in 2000-2018 has been tested by analyzing the causal direction of the relationship is determined, and finally the impulse-response analysis was conducted. After a specific lag between the variables towards the growth of unemployment was found one sides causality.Firstly, the unemployment problem which is observed as it is critically important for economy, is one of the most critical social affair and is a source of social problems, too. Unemployment is a problem which affects not only the unemployed individual but also his family and his environment and by that junction it affects society. By losing job; the individual, who is in deprivation of income which is provided by job, sometimes can't meet his basic financial requirements. An unemployed individual, who is faced with those financial problems becomes source of some social affairs; unemployment is also one of the source of such socio-psychological affairs that, stress, depression, despair, alienation and losing self-respect, an erosion on moral evaluations, and an increase on committing a crime tendency, committing suicide, divorcing tendency, and an increase on the bad habits. As a result of the study, it was tried to Show what kind of psychological and socio-economic problems the unemployed have experienced.Keywords: Unemployment, Economic Cost, Social Cost, Stationary, Granger Causality Test