Ankara`da bir üniversitenin bazı fakültelerindeki öğrencilerin toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutumları ve ilişkili faktörler

Abstract

Bu çalışma, Ankara Üniversitesi'nin seçilmiş fakülte ve bölümlerinde öğrenim gören 3. sınıf öğrencilerinin toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutumlarını belirlemek ve ilişkili etmenleri saptamak amacıyla yürütülen kesitsel bir çalışmadır.Üniversite öğrencilerinin okudukları fakülte ve bölüme göre seçimleri üniversiteye giriş puan türleri (sayısal, eşit ağırlık, sözel) dikkate alınarak yapılmıştır. Öğrencilerin sınıf seçimi yapılırken, ayrılma ya da bölüm değiştirmelerin en az olduğu 3. sınıf tercih edilmiştir. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi, Fen Fakültesi Kimya Bölümü, Mühendislik Fakültesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü, Siyasal Bilgiler Fakültesi Uluslararası İlişkiler Bölümü, İletişim Fakültesi Gazetecilik Bölümü ve Dil Tarih Coğrafya Fakültesi Felsefe Bölümünde öğrenim gören 936 yükseköğrenim öğrencisinin tümü çalışmaya alınmıştır. Ancak, bu öğrencilerden 115'i ulaşılamama, araştırmaya katılmayı reddetme ve anket formundaki eksik veriler nedeni ile kapsam dışı bırakılmıştır. Böylelikle, araştırma kapsamına 821 yükseköğrenim öğrencisi girmiştir. Araştırmada veri toplama aracı olarak iki form kullanılmıştır. Bunlar, 22 sorudan oluşan Genel Bilgi Anketi ve 38 ifade, beş boyuttan (Eşitlikçi Cinsiyet Rolü, Kadın Cinsiyet Rolü, Evlilikte Cinsiyet Rolü, Geleneksel Cinsiyet Rolü ve Erkek Cinsiyet Rolü) oluşan Toplumsal Cinsiyet Rolleri Tutum Ölçeğidir (TCRTÖ). Verilerin istatistiksel analizleri SPSS (Statistical Package for the Social Sciences) sürüm 11.5 paket programı ile yapılmıştır. İstatistiksel analizde Mann Whitney U, Kruskal Wallis ve Spearman Korelasyon Testi kullanılmıştır.Araştırma grubunda yaş, cinsiyet, bölüm, bitirilen lise, aile tipi, anne öğrenim durumu, annenin mesleği, baba öğrenim durumu, ailenin yaşadığı bölge, Ankara'da kalınan yer, bireysel gelir durumu, üreme sağlığı bilgi durumu ve davranışı değişkenleri ile TCRTÖ puanları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunmuştur (p<0,05). Araştırma grubunda babanın mesleği ile TCRTÖ puanları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunmamıştır (p>0,05).Sonuç olarak, öğrencilerin toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin eşitlikçi tutuma sahip oldukları (TCRTÖ puan ortancası 164) saptanmıştır. Literatürde daha önce hiç araştırılmayan değişkenler çalışmaya alınmış ve literatüre katkı sağlanmıştır. Bu bağlamda, öğrencilerin üreme sağlığı bilgi durumu ve davranışı ile toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutumları arasında bir ilişki olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Araştırma sonuçları doğrultusunda öneriler geliştirilmiştir. Yükseköğrenim öğrencilerinin toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutumlarının daha eşitlikçi olması için bu konuda yapılacak çalışmalara ve eğitimlere ihtiyaç vardır.Anahtar Sözcükler: Toplumsal cinsiyet, toplumsal cinsiyet rolleri, tutum, üniversite öğrencileri, üreme sağlığı davranışı

This study is a cross-sectional study to determine the gender role attitudes of third grade students in selected faculties and departments of Ankara University and to determine the related factors.The choices according to the faculty and division that university students read were made by taking entrance grade types (numerical, equal weight, verbal) to the university. The class selection of the students were preferred to the third grade, which had the least number of departures or department changes. All of the 936 higher education students were all taken to work, who were studying in the Ankara University Faculty of Medicine, Faculty of Science Chemistry Department, Faculty of Engineering Computer Engineering Department, Faculty of Political Sciences International Relations Department, Faculty of Communication Journalism Department and Faculty of Language and History Geography Philosophy Department. However, 115 of these students were excluded due to could not be reached, refused to participate in the survey, and missing data on the questionnaire. Thus, 821 higher education students entered the scope of the research. Two forms were used as data collection tool in the research. These are the General Information Questionnaire consisting of 22 questions and the Gender Roles Attitude Scale (GRAS) consisting of 38 items and five dimensions (egalitarian gender roles, female gender roles, marriage gender roles, traditional gender roles and male gender roles. Statistical analyzes of the data were made with SPSS (Statistical Package for the Social Sciences) version 11.5 package program. Mann Whitney U, Kruskal Wallis and Spearman Correlation Tests were used for statistical analysis.In the research group, a statistically significant relationship was found between the two groups, which of the variables such as age, gender, department, completed high school, family type, education level of mother, occupation of mother, education level of father, living area of family, place of stay in Ankara, individual income status, reproductive health information status and behavior and the scores of GRAS. There was no statistically significant relationship between father's occupation and GRAS scores in the study group (p>0,05).As a result, it has been found that students have an egalitarian grip on gender roles (GRAS median score of 164). Variables that were never researched in the literature were taken into the study and contributed to the literature. In this context, it is concluded that there is a relationship between students' reproductive health information status and behavior and attitudes towards gender roles. Proposals have been developed in line with the results of the research. For higher education students to be more equitable in their gender role attitudes, there is a need for work and training in this area.Key Words: Gender, gender roles, attitude, university students, reproductive health behavior