Hızla yaygınlaşan ve gelişen tüketim kültürünün geleneksel yemek kültürüne etkileri; Gaziantep mutfağı örneği

Abstract

İnsan var oluşundan günümüze bütün canlılar gibi hayatta kalma çabası içinde olmuştur. Bu çabasını yerine getirebilmesi adına yapılan en önemli uğraşı beslenmedir. Beslenme sadece hayatta kalma ve çoğalma güdüsünü gerçekleştiren bir olay değil aynı zamanda medeniyetin gelişmesi de beslenmeye bağlıdır. Karnını doyuramayan bir toplumun icatlar yapabilmesi ve gelişebilmesi maalesef imkânsızdır. Beslenme, sadece karın doyurma değil aynı zamanda bir kültür olarak aktarılmaktadır. Yemek kültürünün devamlı gelişmesi ve değişmesi insanlık için iyi ve kötü sonuçlara sebep olmuştur. Özellikle sanayi devrimine kadar olumlu şekilde gelişen yemek kültürü bir anda endüstriyel bir üretim hattına dönüşmüştür. Daha fazla insanı doyurmak ve daha ucuza üretme güdüsü geleneksel gelişime son vermiştir. Bu değişim ülkemizde, gelişmiş ülkelere göre son yıllarda kendini göstermektedir. Alışveriş merkezleri ve zincir restoranların yaygınlaşması ile tüketim kültürünün toplum üzerinde etkisi artmaktadır. Gaziantep mutfağının geleneksel yapısını koruyor olması ve sanayi şehri olması nedeniyle geleneksel ve tüketim mutfaklarına ait kültüre sahiptir. Bu nedenle geleneksel Gaziantep mutfağının tüketim kültürü karşısındaki durumunu analiz etmek adına yüz yüze görüşmeler ile Gaziantep mutfağının değişimleri incelenmiştir. Yüz yüze yapılan görüşmelerde katılımcıların %28'i yöresel yemeklerin maliyetinden dolayı, %36'sı kolay hazırlanamadığından, %20'si geleneksel yemeklerin stoklanamadığından ve %16'sı da mevsimsel nedenlerden dolayı restoran menülerinde yer almadığını belirtmişlerdir.

Human being, like all living things, has always been in a situation of survival struggle from existence to the present day. Nutrition is the most important effort to fulfill this struggle. Nutrition is not only an event that leads to survival and proliferation, but also the development of civilization depends on nutrition. It is unfortunately impossible for a society which can't feed their stomach to be able to invent and develop inventions. Nutrition is transmitted not only as a saturation but also as a culture. The continuous development and change of the food culture has resulted in good and bad results for humanity. The food culture which has developed in a positive way especially until the industrial revolution has suddenly turned into an industrial production line. The impulse to feed more people and to produce more cheaply put an end to traditional development. This change is manifested in our country in recent years compared to developed countries. The influence of consumer culture on our society is increasing with the expansion of shopping centers and chain restaurants. It has traditional and consumption cultures due to the fact that Gaziantep cuisine is preserving its traditional structure and it is an industrial city. For this reason, in order to analyze the situation of traditional Gaziantep cuisine against the consumption culture, changes in Gaziantep cuisine were examined with face to face meetings. During the face-to-face interviews, 28% of the participants stated that because of the cost of local dishes, 36% could not be prepared easily, 20% stated that traditional food could not be stocked and 16% did not participate in restaurant menus due to seasonal reasons.