Bilgi teknolojilerine dayalı hikâye anlatımıyla öbek-anlam ilişkisinin kavranması

Abstract

Bu araştırmanın amacı, bilgi teknolojilerine dayalı hikâye anlatımıyla öbek-anlam ilişkisinin kavranmasının; akademik başarı, tutum ve kalıcılığa etkisini ortaya koymaktır. Araştırmada karma yöntem kullanılmıştır. Araştırmanın nicel aşamasında, deneysel desenlerden `faktöryel desen`; nitel aşamasında ise `durum çalışması` eş zamanlı olarak kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu Muğla ili Cumhuriyet Ortaokulunun iki farklı şubesinde (8/A ve 8/C) öğrenim gören 8. sınıf öğrencileri oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak, kişisel bilgi formu, akademik başarı testi, açık uçlu soru formu (AUSF), araştırmacı tarafından geliştirilen Dil Bilgisine Yönelik Tutum Ölçeği (DBYTÖ) ve deney grubu öğrencilerine uygulanan yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Deney ve kontrol gruplarının belirlenmesinde öğrencilerin akademik başarı testi ile DBYTÖ'den aldıkları ön test puanları dikkate alınmış ve yapılan bağımsız gruplar t testi sonucunda grupların başarı ve tutum puanları arasında anlamlı fark tespit edilmemiştir (akademik başarı testi t(38)= .17; DBYTÖ t(38)= .74 p> .05). Nicel verilerin çözümlenmesinde aritmetik ortalama, standart sapma, yüzde, frekans gibi tanımlayıcı istatistikler kullanılmış; deney ve kontrol gruplarının sahip olduğu özellikler bakımından denkliğini belirlemek amacıyla uygulanan kişisel bilgi formundan elde edilen veriler ki-kare testi ile çözümlenmiştir. Veri dağılımının normalliği çarpıklık ve basıklık katsayıları ile sınanmış ve bu katsayıların +1 ile -1 aralığında olduğu görülmüştür. Ayrıca çarpıklık katsayısı kendi standart hatasına bölünerek elde edilen z istatistiği kontrol edilmiştir. Dağılımın normalliğine ek kanıt olarak, Shapiro Wilk testi uygulanmış; varyansların eşitliği ise Levene testi ile sınanmıştır. Deney ve kontrol gruplarının başarı ve tutumlarına yönelik ön test, son test ve kalıcılık testi ölçümlerinin grup içi ve gruplar arası karşılaştırmalarında iki yönlü varyans analizi (iki faktörlü ANOVA) kullanılmıştır. AUSF ve deney grubu öğrencileriyle yapılan görüşmelerden elde edilen veriler ise içerik analizi ve betimsel analiz teknikleriyle çözümlenmiştir.Yapılan analizler sonucunda deney grubuna uygulanan bilgi teknolojilerine dayalı hikâye anlatımıyla öbek-anlam ilişkisinin kavranmasına yönelik öğretimle kontrol grubuna mevcut programa göre uygulanan öğretimin, başarı ve tutum üzerinde farklı etkilere sahip olduğu (akademik başarı testi F= 6.01; DBYTÖ F= 3.68 p˂ .05); deney grubunun başarı ve tutum toplam puan ortalamasının kontrol grubuna göre daha yüksek olduğu ve grupların puan ortalamaları arasında anlamlı farklılık olduğu tespit edilmiştir (akademik başarı testi F= 9.91; DBYTÖ F= 7.77 p˂ .05). Deney ve kontrol grubunun DBYTÖ toplam puanları arasında anlamlı fark bulunmasına rağmen, DBYTÖ'nün alt boyutları derse yönelik kazanımlar, derse yönelik güçlükler ve sınıf içi etkileşim alt boyutlarında gruplar arasında anlamlı fark olmadığı belirlenmiştir (kazanım F= 2.61; güçlük F= 1.01; sınıf içi etkileşim F= 2.67 p> .05). AUSF'den elde edilen veriler incelendiğinde, bilgi teknolojilerine dayalı hikâye anlatımıyla öbek-anlam ilişkisinin kavranmasına yönelik öğretimin, mevcut öğretim programına göre öğrencilerin kavram yanılgılarını gidermede ve öğrenilen kavramların kalıcılığında daha etkili olduğu tespit edilmiştir. Öğrenci görüşleri incelendiğinde ise hem bilgi teknolojilerine dayalı hikâye anlatımı yöntemine hem de cümlenin ögeleri konusunun anlamı ön plana çıkararak yani öbek-anlam ilişkisi kurularak öğretimine ilişkin öğrencilerin genel olarak olumlu görüşe sahip oldukları ve buna yönelik olumlu tutum geliştirdikleri belirlenmiştir. AUSF ve öğrenci görüşlerinden elde edilen bulgular, akademik başarı testi ve DBYTÖ'den elde edilen nicel bulguları desteklemektedir.Araştırmada bilgi teknolojilerine dayalı hikâye anlatımıyla öbek-anlam ilişkisinin kavranmasına yönelik öğretimin; mevcut öğretime göre, ortaokul 8. sınıf öğrencilerinin akademik başarıları, derse karşı tutumları, öğrendiklerinin ve tutumlarının kalıcılığı üzerinde daha etkili olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Anahtar kelimeler: Bilgi teknolojilerine dayalı hikâye anlatımı (dijital öyküleme), öbek-anlam ilişkisi, cümlenin ögeleri, dil bilgisi öğretimi, dil bilgisi akademik başarı, dil bilgisi öğretimine yönelik tutum, kalıcılık.

The purpose of the current study is to reveal the effect of teaching the phrase-meaning relationship through digital storytelling on academic achievement, attitude and retention. The study employed the mixed method. In the quantitative part of the study, the factorial design, one of the experimental designs, and in its quantitative part, the case study were simultaneously used. The study group of the current research is comprised of 8th grade students attending two different classes (8/A and 8/C). As the data collection tools, a personal information form, an academic achievement test and an open-ended questions form (AUSF) and the Scale of Attitude towards Grammar (DBYTÖ) developed by the researcher and a semi-structured interview form administered to the experimental group students were used. In the determination of the control and experimental groups, the pretest scores taken from the academic achievement test and the DBYTÖ were considered and as a result of the independent samples t test conducted, no significant difference was found between the achievement and attitude scores of the groups (academic achievement test t(38)= .17; DBYTÖ t(38)= .74 p> .05). In the analysis of the qualitative data, descriptive statistics such as arithmetic means, standard deviations, percentages and frequencies were used. In order to determine the match between the control group and the experimental group in terms of the features they have possessed, the data obtained from the personal information test were analyzed by means of Chi-square test. The normality of the data distribution was tested through skewness and kurtosis coefficients and these coefficients were found to be between +1 and -1. Moreover, the z statistic calculated by dividing the skewness coefficient by its own standard deviation was tested. As an additional proof to the normality of the distribution, Shapiro Wilk test was administered; and the equality of the variances was tested with Levene test. In the within and between-groups comparisons of the pretest and posttest achievement and attitude scores of the experimental and control groups and their retention test scores, two-way variance analysis (two-factor ANOVA) was used. The data collected through the AUSF and interviews conducted with the experimental group students were analyzed by using the content analysis and descriptive analysis techniques.As a result of the analyses conducted, it was determined that the instruction given to the experimental group students for them to comprehend the phrase-meaning relationship by using the digital storytelling and the traditional instruction given to the control group students produced different effects on achievement and attitude (academic achievement test F= 6.01; DBYTÖ F= 3.68 p˂ .05); the achievement and attitude mean scores of the experimental group students are higher than those of the control group students and the difference between these mean scores is significant (academic achievement test F= 9.91; DBYTÖ F= 7.77 p˂ .05). Though there is a significant difference between the DBYTÖ total scores of the control and experimental groups, no significant difference was found between the groups in relation to the following sub-dimensions of the DBYTÖ; course outcomes, difficulties involved in the course and in-class interaction (outcomes F= 2.61; difficulty F= 1.01; in-class interaction F= 2.67 p> .05). When the data obtained from the AUSF were examined, it was found that the instruction given to the experimental group students for them to understand the phrase-meaning relationship by using digital storytelling is more effective in helping students get rid of their misconceptions and increase the retention when compared to the traditional instruction given to the control group students. When the students' opinions were examined, it was found that they have positive opinions in general about the use of the digital storytelling method and about the teaching of the elements of a sentence by bringing the meaning to the forefront; that is, by focusing on the phrase-meaning relationship; thus, they have developed positive attitudes towards it. The findings obtained from the AUSF and student interviews support the quantitative findings obtained from the achievement test and the DBYTÖ.In the current study, it was concluded that the instruction given to the experimental group students for them to understand the phrase-meaning relationship by using the digital storytelling more positively affect the secondary school 8th grade students' academic achievement, attitude towards the course and retention of what they have learned when compared to the traditional means of instruction given to the control group students. Key words: Digital storytelling, phrase-meaning relationship, elements of a sentence, grammar teaching, grammar academic achievement, attitude towards grammar instruction, retention.