6. ve 7. sınıf sosyal bilgiler ders programı ile ders ve çalışma kitaplarının çoklu zekâ kuramı yönünden incelenmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı 2005 yılında uygulamaya giren 6. ve 7. sınıf Sosyal Bilgiler ders programı ile sosyal bilgiler ders ve çalışma kitaplarının, Çoklu Zekâ Kuramı zekâ alanlarıyla ilişkisinin nasıl olduğunu saptamaktır. Araştırmada (2005) 6. ve 7. Sınıf Sosyal Bilgiler Öğretim Programı'ndaki kazanımlar, 2015-2016 Eğitim - Öğretim yılında Muş ilinde okutulan 6. ve 7. sınıf Sosyal Bilgiler ders kitaplarındaki etkinlik ve değerlendirme çalışmaları ve çalışma kitaplarındaki etkinlik ve çalışmalar incelenmiştir. Araştırma nitel olarak tasarlanmış ve durum çalışması modelinde yapılmıştır. Doküman incelemesi yoluyla da veriler toplanmıştır. Programda yer alan kazanımlar, ders kitaplarındaki etkinlik ve ünite değerlendirme çalışmaları ile çalışma kitaplarındaki etkinlik ve çalışmaların hangi zekâ alanları ile ilişkili oldukları saptanmıştır. Araştırmada çalışma grubunda yapılan incelemeler alt boyutlar altında yapılmıştır. Alt boyutlar da alt kategorilere ayrılarak tek tek veri olarak ele alınıp ÇZK yönünden incelenmiştir. Toplanan veriler `kazanım - zekâ alanı`, `ders kitapları etkinlik - zekâ alanı`, `ders kitapları ünite değerlendirme çalışması - zekâ alanı` ve `çalışma kitabı etkinlikler - zekâ alanı` sınıflaması yapılarak tablolar şeklinde betimsel analiz tekniği ile analiz edilmiştir. Bu sınıflamalar yapılırken, Howard Gardner'a it Çoklu Zekâ Kuramı ile oluşturulmuş alt boyut ve alt maddeler dikkate alınmıştır. Yapılan incelemeler için uzman görüşü alınmıştır. Araştırmada elde edilen bulgular ışığında birtakım sonuçlara varılmıştır. Sosyal bilgiler 6. ve 7. sınıf program kazanımlarında, ders kitaplarında, değerlendirme çalışmalarında ve öğrenci çalışma kitaplarında, hitap edilen Çoklu Zekâ Kuramı zekâ alanı sayılarında farklılıklar bulunmaktadır ve bazı zekâ alanlarının hiç yer verilmediği alt kategoriler tespit edilmiştir. Gardner'a ait olan ÇZK'ye göre bireylerin zekâ alanları, bu zekâ alanlarına hitap eden zenginleştirilmiş bir çevre ile belirli bir seviyeye kadar ilerleyebilir. Fakat herhangi bir zekâ alanının, öğrenme sürecinin önemli parçası olan ders kitabı, değerlendirme çalışmaları ve öğrenci çalışmaları gibi öğelerde hiçbir şekilde yer almaması Gardner'ın Çoklu Zekâ Kuramı açısından olumsuz bir durumdur. Yine öğrencilerin farklı zekâ alanlarının bulunması, farklı ilgi alanlarının oluşmasında etkili olmaktadır. Öğrenme sürecinde, ilgi ve motivasyonun arttırılması için zekâ alanlarına dikkat edilmesi önemlidir. Hiç yer verilmeyen zekâ alanlarına hitap eden içeriklerin eklenmesinin ilgi ve motivasyonu artırma açısından faydalı olabileceği göz ardı edilmemelidir.Anahtar Kelimeler: Çoklu zekâ kuramı, ders kitabı, öğrenci çalışma kitabı, sosyal bilgiler öğretim programı, sosyal bilgiler öğretimi

The purpose of this study is to determine how the corelation between 6th and 7th grades social studies curriculum which has been implemented since 2005, textbooks, workbooks and Theory of Multiple Intelligences - Intelligence areas is. In the study (2005), achievements and unit assesments in 6th and 7th grades Social Studies textbooks and workbooks has been examined. The examination was done through qualitative research, case study model and data was collected through document review. Which intelligence areas are related to achievement, exercises and activities in textbooks and workbooks has been determined. Collected data has been analysed through depictive analyses method with charts by classifying into 'achievements - intelligence area' , 'textbook activities - intelligence area' , ' unit assessments in textbooks - intelligence area', ' workbook activities - intelligence area'. Theory of Multiple Intelligences - Intelligence areas explanations were taken into consideration while classifying. Some conclusions have been reached in the light of findings found in the study. Theory of Multiple Intelligence was not taken into account sufficiently while achievements in 6th and 7th grades Social Studies curriculum, textbooks and workbooks were being prepared. It has been found that Theory of Multiple Intelligences - some intelligence areas are not given while determining achievements, preparing textbooks and workbooks and forming assessment exercises. As we think individual intelligence are important factors making up individual differences, this is considered as a flow because it is crucial to take students' individual differences into account while planning learning experience. And it is important to pay attention to intelligence areas in order to increase interest and motivation because students' having different intelligence areas is efficient on forming different fields of interest. The fact that activities and assessment exercises addressing to students dominant intelligence areas are efficient to increase interest, motivation and success shouldn't be disregarded. It is not possible to place all intelligence areas for every lesson equally, but is not given some intelligence areas as found in the study is thought to effect the process of students' learning in a negative way.Keywords: Theory of multiple intelligences, textbook, workbook, social studiescurriculum, teaching social studies