İlkokul 4. sınıf öğrencilerinin zihin haritası yöntemi ile hikâye yazma becerilerinin geliştirilmesi

Abstract

Yazma, kişilerin duygu ve düşüncelerini semboller aracılığı ile yazılı olarak aktarma sürecini kapsamaktadır. Bu süreçte yazmanın amacına ulaşması için açık, anlaşılır, akıcı ve planlı olması gerekir. Yazma becerisinin geliştirilmesi zorlu bir süreç olması nedeniyle yazma öncesinde, sırasında ve sonrasında yazılacak metin içeriğinin zihinde tasarlanması, somutlaştırılması ve değerlendirilmesi gerekmektedir. Bu nedenle çalışmanın amacı, ilkokul dördüncü sınıf öğrencilerinin zihin haritası yöntemini kullanarak hikâye yazma becerilerini geliştirmektir. Bu amaç doğrultusunda çalışma, karma yöntem araştırması olarak tasarlanmıştır. Karma araştırma modellerinden yakınsayan paralel model ile desenlenmiştir. Çalışmanın örneklemini, Muğla ili Menteşe ilçesine bağlı iki devlet okulunda 2016-2017 eğitim öğretim yılı güz döneminde ilkokul dördüncü sınıfa devam eden 76 öğrenciden oluşmaktadır. Bu öğrencilerden 26 öğrenci deney grubunu, 23 öğrenci kontrol 1 grubunu, 27 öğrenci kontrol 2 grubunu oluşturmaktadır. Uygulamaya başlamadan önce ön test uygulaması için öğrencilere `oyun` konulu hikâyeler yazdırılmıştır. Deney grubuna zihin haritası yöntemi ile hikâye yazma etkinlikleri yaptırılmıştır. Öğrencilerle 10 hafta boyunca; her hafta bir ders zihin haritası yöntemi ile yazma öncesi hazırlık aşaması yaptırılmış, bir ders hikâye haritası yardımı ile öğrenciler hikâyelerini yazmıştır. Toplamda 20 ders saati boyunca uygulama yürütülmüştür. Kontrol 1 grubunda bulunan öğrencilere hikâyenin konusu verilip hikâye yazma ödevleri verilmiştir. 10 hafta boyunca öğrencilere hikâye konusu verilip hikâyelerini ödev olarak teslim etmeleri istenmiştir. Kontrol 2 grubuna herhangi bir etkinlik uygulanmamıştır. Öğretmen bir dönem boyunca Türkçe ders programı doğrultusunda kendi yaptıkları etkinlikleri öğrencilere yaptırmış olup öğretmene herhangi bir müdahalede bulunulmamıştır. Uygulama sonunda öğrencilere `tatil` konulu hikâye yazdırılmıştır. Ön test ve son testte yazdırılan hikâyeler araştırmacı tarafından geliştirilmiş olan üç dereceli puanlama anahtarı yardımı ile hikâyeler puanlandırılmıştır. Öğrenciler yazmış oldukları hikâyelerden en düşük 0, en yüksek 26 puan almışlardır. Araştırmanın nicel boyutunda, ön test – son test kontrol gruplu yarı deneysel yöntem kullanılmıştır. Verilerin analizinde bağımlı gruplar t testi ve tek yönlü varyans analizi (ANOVA) yapılmıştır. Bağımlı gruplar t testi sonucunda, deney grubunun ön test ve son test puanları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık bulunmuş, kontrol 1 ve kontrol 2 gruplarının ön test ve son test puanları arasında anlamlı bir farklılık bulunmamıştır. Tek yönlü varyans analizleri sonucuna göre ön testlerin gruplar arası karşılaştırılmasında gruplar arasında anlamlı farklılık tespit edilmemiştir. Son test sonuçlarının varyans analizi karşılaştırılmasında deney grubu ve kontrol 1 grubu arasında deney grubunun lehine, deney grubu ve kontrol 2 grubu arasında deney grubu lehine, kontrol 1 ve kontrol 2 arasında kontrol 2 grubu lehine anlamlı farklılık tespit edilmiştir. Araştırmanın nitel boyutu eylem araştırması ile desenlenmiştir. Öğrencilerin almış oldukları puanlar MS Excel programına girilmiştir. Öğrencilerin hikâyelerinin değerlendirilmesinde araştırmanın nitel boyutunun analizi, içerik analizi yöntemi ile yapılmıştır. Öğrencilerin puanları verilirken hikâyelerden doğrudan alıntılar ile puanlar desteklenmiştir. Deney grubu öğrencileri ile uygulama sonunda yapılan yapılandırılmış görüşme ve deney grubu ve kontrol 1 grubu öğretmenleri ile yapılan yarı yapılandırılmış görüşmeler içerik analizi ile analiz edilmiştir. Nicel ve nitel bulgular birleştirilerek sonuçlar verilmiştir.Elde edilen sonuçlar incelendiğinde zihin haritası yönteminin öğrencilerin hikâye yazma becerisini geliştirdiği, ödevli hikâye yazma etkinliklerinin hikâye yazma becerisini geliştirmediği hatta grubun ortalamasını düşürdüğü, Türkçe ders programına göre hikâye yazma etkinliklerinin de yazma becerisini geliştirmediği fakat grubun ortalamasını arttırdığı sonuçları elde edilmiştir.

Writing involves transfering process of peoples' senses and thoughts through symbols. During this process, writing should be clear, comprehensible, fluent and planned, with the aim of achieving its goal. As writing skill development is a difficult process, writing is to be designed in the mind, embodied and evaluated before, during and after the process. For this reason, the purpose of the study is to improve 4th grade students' story-writing skills by using mind map technique. In line with this purpose, the study was designed as a mixed method research study. It was conducted by using convergent parallel design, one of the mixed method research designs. The participants of the study consisted of seventy six 4th grade students studying at two public schools in the district of Menteşe, the central district of Muğla, on the fall semester of 2016-2017 education year. The experimental group was consisted of 26 students, the control group 1 was consisted of 23 students and the control group 2 was consisted of 27 students. Before the implementation, stories about `game` were written by the students as a pre-test. In the experimental group, story writing activities were done by using the mind map technique. Every week during 10 week, in one lesson, pre-writing activities were done by using the mind map technique to make students ready for writing. Besides, in another lesson, students wrote stories by the help of story map. In total, the implementation was conducted 20 lessons. Students in control group 1 wrote stories, whose topics were given before, as a homework. For 10 weeks, students were asked to submit their stories, whose topics were given before, as a homework. Students in control group 2 were not given any activities. During a semester, their own teacher conducted Turkish lesson in parallel with Turkish curriculum and used his/her own activities in the lesson. There was no intervention to the teacher. In the end of the implementation, students wrote a story about `holiday`. Stories, written by the students in the pre-test and post-test processes, were scored with the help of 3-point rubric developed by the researcher. The minimum score of the students was 0 and the maximum score of the students was 26. In the quantitative phase of the study, pre-test post-test control group quasi-experimental design was employed. In the analysis of the study, dependent samples t-test and One Way ANOVA were applied. The results of dependent samples t-test indicated that there was a significant difference between pre-test and post-test scores of the experimental group. However, there was no significant difference between pre-test and post-test scores of control group 1 and control group 2. According to results of One Way ANOVA, there was no significant difference between the pre-test scored of the groups. The results of One Way ANOVA of post-test scores, it was seen that there was a significant difference between experimental group and control group 1, in favor of experimental group; experimental group and control group 2, in favor of experimental group and control group 1 and control group 2, in favor of control group. In the qualitative phase of the study, action research design was benefitted. The scores students got were entered to MS Excel program. Content analysis method was employed by the analysis of the students' stories in the qualitative analysis. The scores of students' stories were supported by the quotations from the stories. In the end of the implementation, structured interviews were conducted by the experimental group and semi-structured interviews were benefitted to collect data from experimental group and control group 1. All the data gathered were analyzed by employing the content analysis. Qualitative and quantitative findings were combined and the results were given. When the findings were examined, it was concluded that mind map technique improved story writing skills of students. However, it did not facilitate students' story writing skills when it was the story was given as a homework, even the mean score of the group was reduced. It was also found that the story writing activities according to Turkish lesson curriculum did not develop writing skill but it increased the mean score of the group.