Derin boyun enfeksiyonlarının klinik bulguları, tanısı ve tedavisi. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi çocuk kliniği vakalarının analizi

Abstract

Amaç: Bu çalışmada derin boyun enfeksiyonlarının alt tiplerine göre sıklığı, apse alt tiplerine göre demografik özellikler, alt tiplere göre yakınmalar ve semptomlarda olan değişim araştırılmış. Rutin laboratuvar testlerindeki değişim, saptanan etkenler incelenmiş. Tanı gecikmesi olan hastalarda tanı gecikmesinin nedeni, tanıda radyoloji kullanım sıklığı araştırılmış. Uygulanan tedaviler, cerrahi uygulama sıklığı, cerrahi tedavi kararı verilmesinde radyolojik bulguların, enfeksiyon alt tiplerinin önemi incelenmiş. Antibiyotik tedavi süresi, komplikasyon oranı ve nüks oranı değerlendirilmiştir.Materyal ve metod: Bu araştırmanın örneklemini AÜTF Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları, pediatrik Enfeksiyon Hastalıkları Bilim Dalı'nda Derin Boyun Enfeksiyonu tanısı ile yatan hastalar oluşturdu. Hastaların dosyası geriye dönük olarak tarandı ve çalışma süresinde yatan hastalarında dosyaları incelendi ve çalışmaya dahil edildi. Derin boyun enfeksiyonları tutulum yerine göre peritonsiller apse, retrofaringeal apse ve parafaringeal apse olarak üç alt gruba ayrıldı Her bir hastanın demografik bilgileri, başlangıç semptom ve bulguları, önceden antibiyotik alma öyküsü, semptomların ortaya çıkışı ile tanı arasında geçen zaman, ilk başvuruda aldığı tanılar, rutin laboratuvar sonuçları, kültür sonuçları, radyolojik bulgular, kullanılan antibiyotikler ve kullanılma süresi, cerrahi drenaj yaklaşımı açısından incelendi. Cerrahi yapılan ve yapılmayan hastaların sonuçları karşılaştırıldı, klinik bulguların, derin boyun enfeksiyonu alt tipinin ve radyolojik verilerin cerrahi tedavi verilme kararına etkisi incelendi. 16 yıl süreyle (2000-2016) derin boyun enfeksiyon hastalarının belirlenmiş bilgileri retrospektif olarak toplandı. Çalışmaya en az 70 hasta alınması planlandı. Tanımlayıcı istatistikler sürekli değişkenler için ortalama ± standart sapma biçiminde, kategorik değişkenler ise gözlem sayısı ve (%) şeklinde gösterildi. Kategorik karşılaştırmalar için Ki-Kare, Fisher exact ve ya Mann-Whitney U testleri kullanıldı. p<0,05 için sonuçlar istatistiksel olarak anlamlı kabul edildi.Bulgular: Çalışmaya toplam 76 hasta (38 erkek, 38 kız) dahil edildi. Hastaların yaş ortalaması 7,4±4,4 (1-17) yaş olarak bulundu. PFA'lı hastaların ortanca yaşı 4,7 yıl, PTA'li hastaların 10,5 yıl, RFA'li hastaların ki ise 5,5 yıl idi. Otuz iki hastada (%42,1) parafaringeal, otuz bir hastada (%40,7) peritonsiller, on üç hastada (%17,1) retrofaringeal tip enfeksiyon saptandı. Parafaringeal ve Retrofaringeal apse daha çok okul öncesi çocuklarda, peritonsiller apse ise adolesan yaş grupunda olduğu görüldü.Başvuru esnasında görülen en sık saptanan yakınma ve bulgular ateş (%92,1), servikal lenfadenopati (%89,5), boğaz ağrısı (%65,8), boyunda şişlik (%65,8) ve boyun hareketlerinde kısıtlılık (%63,2) idi. Diğer yakınmalar tortikollis (%46,7), yutma güçlüğü (%47,4), çenede hareketlerinde kısıtlılık (%31,6), başın ön arka hareketlerinde kısıtlılık (%39,5) idi. Toplam 2 hastada solunum sıkıntısı görüldü. Altmış hastanın (%78,9) BT görüntülemesi mevcuttu. Boğaz ve apse kültüründe en sık izole edilen mikroorganizma S. pyogenes idi. Elli bir hasta (%67,1) sadece antibiyotik tedavisi ile düzeldi. PTA olan 31 hastanın 18'ine, RFA/PFA olan 45 hastanın 7' sine cerrahi tedavi uygulanmıştır. Yirmi beş hastaya (%32,8) apse drenajı yapılmıştır. En sık kullanılan antibiyotik ampisillin-sulbaktam (%55,2) ve ampisillin-sulbaktam klindamisin kombinasyonu olmuştur. Hastaların hiçbirinde komplikasyon, nüks veya ölüm gelişmemiştir.Sonuç: çalışmamızda saptadığımız demografik veriler, klinik veriler ve tanıda radyoloji kullanım oranları literatürle uyumlu bulunmuştur. PTA apsede cerrahi drenaj uygulama oranımız literatürde bildirilen serilerle hemen hemen aynıdır. PFA ve RFA apse olgularında radyolojik bulguları dikkate alamadan başlangıç 48-72 saat içinde uygulan parenteral antibiyotik tedavisine alınan yanıta göre cerrahi kararı verilmesi yaklaşımı sonucunda cerrahi uygulama oranımızın birçok merkeze göre düşüktür. Bu yaklaşımın hem cerrahi tedavi oranını azalttığı hem de süpüratif komplikasyonlarda artışa neden olmadığı görülmüştür. Anahtar kelimeler: Çocuk, Derin boyun enfeksiyonları, Peritonsiller apse, Parafaringeal apse, Retrofaringeal apse

ABSTRACTObjective: In this study, the frequency of deep neck infections according to subtypes, demographic characteristics according to abscess subtypes, complaints according to subtypes and changes in symptoms were investigated. The changes in the routine laboratory tests were examined. The reason for the delay in diagnosis and the frequency of radiology use in the diagnosis were investigated in patients with delayed diagnosis. The treatments administered, the frequency of surgical treatment, the importance of radiological findings and infection subtypes in deciding on surgical treatment were investigated. The duration of antibiotic treatment, complication rate and recurrence rate were evaluated.Materials and methods: The sampling of this study consisted of patients who were diagnosed with Deep Neck Infection in the Department of Pediatric Infectious Diseases, at Ankara University School of Medicine Pediatric clinics. Patients' files were evaluated retrospectively and the files of the inpatients throughout the study were examined and included in the study. Deep neck infections were divided into three subgroups as peritonsillar abscess, retropharyngeal abscess and parapharyngeal abscess according to the location of involvement. The demographic information of each patient, the initial symptoms and findings, previous antibiotic usage history, the time between the onset of symptoms and diagnosis, the diagnoses at initial application, routine laboratory results, culture results, radiological findings, antibiotics used and duration of use were examined in terms of surgical drain approach. The results of patients who underwent surgery and those who did not were compared and the effect of clinical findings, deep neck infection subtype and radiological data on the decision of surgical treatment was examined. The information of the patients with deep neck infections within 16 years (2000-2016) was collected retrospectively. 70 patients were planned to be included in the study. Descriptive statistics were shown as mean ± standard deviation for continuous variables, and as number of observations and (%) for categorical variables. Chi-square, Fisher exact, or Mann-Whitney U tests were used for categorical comparisons. For p<0.05, the results were considered statistically significant.Findings: A total of 76 patients (38 male, 38 female) were included in the study. The mean age of the patients was 7.4 ± 4.4 (1-17) years. Median age of patients with PFA was 4.7 years, patients with PTA was 10.5 years, and patients with RFA was 5.5 years. Parapharyngeal-type infection was detected in 32 patients (42.1%), peritonsillar-type infection was detected in 31 patients (40.7%) and retropharyngeal-type infection was detected in 13 patients (17.1%). It was seen that parapharyngeal and retropharyngeal abscesses were mostly present in preschool children and peritonsillar abscesses were present in adolescent age group.Fever (92.1%), cervical lymphadenopathy (89.5%), sore throat (65.8%), swelling on neck (65.8%) and restriction of neck movements (63.1%) were the most common complaints and symptoms seen during admission. Other complaints were torticollis (46.7%), difficulty in swallowing (47.4%), restriction of chin movements (31.6%) and restriction of anteroposterior movements of the head (39.5%). Respiratory distress was seen in 2 patients. Sixty patients (78.9%) had CT scans. The most frequently isolated microorganism in the throat and abscess culture was Streptococcus pyogenes. 51 patients (67.1%) recovered only with antibiotic treatment. Surgical treatment was applied to 18 of 31 patients with PTA and to 7 of 45 patients with RFA/PFA. Twenty-five patients (32.8%) underwent abscess drainage. The most commonly used antibiotic was ampicillin/sulbactam (55.2%) and ampicillin sulbactam clindamycin combination. No complication, relapse or death occurred in any of the patients.Conclusion: The demographic data, clinical data, and radiology use rates in the diagnosis that we have identified in our study were found to be consistent with the literature. Our application rate of surgical drainage in the treatment of PTA is almost the same as the series reported in the literature. As a result of the surgical approach decision due to the response of the parenteral antibiotic treatment administered within the first 48-72 hours in the case of PFA and RFA abscesses, regardless of the radiological findings, our rate of surgical application is lower than most clinics. This approach has been shown to reduce both the rate of surgical treatment and the increase in suppurative complications. Keywords: Child, Deep neck infections, Peritonsillar abscess, Parapharyngeal abscess, Retropharyngeal abscess