Sadece anne sütü ile beslenen sağlıklı bebeklerin idrarında ve annelerinin süt ve idrarında bisfenol a düzeylerinin belirlenmesi

Abstract

Bisfenol A (BPA); polikarbonat plastiklerin üretiminde kullanılan, östrojen gibi etki gösteren ve endokrin bozucu çevresel kirleticiler içinde yer alan bir moleküldür. Özellikle yenidoğan ve süt çocukluğu döneminde glukronidasyonda görev alan enzimlerin yeterli olgunluğa ulaşmamış olması sebebiyle küçük yaştaki çocukların BPA ile etkilenim riskinin daha fazla olduğu bildirilmektedir. Çalışmamızın amacı; sağlıklı, sadece anne sütü alan ve bilinen bir BPA maruziyet öyküsü bulunmayan 1-2 aylık bebeklerin idrarında ve bu bebeklerin sağlıklı olan ve bilinen bir BPA maruziyet öyküsü bulunmayan annelerinin sütlerinde ve idrarında BPA düzeylerinin belirlenmesi, ailenin sosyodemografik özellikleri ile plastik kullanım öyküsünün anne ve bebek BPA düzeyleri üzerine olan etkisinin araştırılmasıdır. Araştırma, Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Sosyal Pediatri Bilim Dalı'nda yapılmıştır. Rutin kontrol amacıyla getirilen, araştırmaya dahil olma kriterlerini sağlayan toplamda 40 adet 1-2 aylık bebek ve bu bebeklerin anneleri araştırmaya alınmıştır. Bebeğin muayenesinden sonra anneye sosyodemografik durumunu sorgulayan anket formu ve plastik malzeme kullanım öyküsünü içeren anket formu yüzyüze görüşme tekniği ile doldurulmuştur. Daha sonra anne sütü, anne idrarı ve bebek idrarı uygun koşullarda alınmıştır. Anne sütünde, anne idrarında ve bebek idrarında BPA düzeylerinin analizi laboratuvarda likit kromatografi-kütle spektrometresi (LC/MS-MS) yöntemi ile çalışılmıştır.Bulgular değerlendirildiğinde; çalışmaya alınan annelerin yaş ortalaması 29.7±5.3 (21-41 yaş), babaların yaş ortalaması ise 33.2±4.9 yaş olarak saptanmıştır (22-44 yaş). Çalışmaya dahil edilen bebeklerin %35'i (n=14) erkek, %65'i (n=26) kız olup bebeklerin yaş ortalaması 41,1±14 gün olarak belirlenmiştir. Ailelerde konserve tüketim oranı %27,5, uzun ömürlü kutu sütü tüketim oranı %75, plastik kutuda süt ve ayran tüketimi sırasıyla %80 ve %85, plastik şişede su tüketimi %75 gibi bir oranda belirlenmiştir. Plastik araç gereçlerle temas değerlendirildiğinde; genel olarak temasın yiyecek ve içecek ile temasa göre daha düşük oranlarda olduğu saptanmıştır. Bebeklerin %72,5'luk kısmı hiç emzik kullanmamışken kalanların anneleri aralıklı ve sürekli olarak BPA içermeyen emzik verdiğini ifade etmiştir. Analiz sonucunda; annelerin sütünde BPA düzeyi geometrik ortalaması 0,12 µg/L (0,03-0,59), annelerin idrarında BPA düzeyi geometrik ortalaması 0,12 µg/L (0,03-0,73), bebeklerin idrarında BPA düzeyi geometrik ortalaması ise 0,13 µg/L (0,02-0,44) olarak hesaplanmıştır. Korelasyon analizinde; anne sütüBPA düzeyi ile anne idrarı ve bebek idrarı BPA düzeyleri arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişki saptanmamıştır (p=0,75, r=-0,50). Genel olarak bakıldığında; annenin sosyodemografik özellikleri ile anne sütü, anne idrarı ve bebek idrarı BPA düzeyleri arasında istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmamıştır (p>0.05). BPA ile temas öyküsü değerlendirildiğinde; plastik kaptan yoğurt tüketen annelerin bebeklerinde idrar BPA düzeyi yüksek bulunmuştur (p=0.00). Sıcak içecekleri plastik bardak ile içen annelerde anne sütü BPA düzeyleri diğerlerine göre daha yüksek bulunmuştur (p=0,033). PVC'li pencere-kapıya sahip olan gruptaki annelerin sütündeki BPA düzeyi istatistiksel olarak anlamlı düzeyde düşük bulunmuştur (p=0,022). Hem annenin hem de bu annenin bebeğinin vücut sıvılarında BPA düzeylerinin belirlenmesini içeren araştırmalar, annenin ve bebeğin BPA maruziyetini, annedenbebeğe olası BPA geçişini ve bunun bebek üzerinde olan endokrin etkilerini göstermesi bakımından önemli görülmektedir. Çalışmamız sadece anne sütü alan ve bilinen bir BPA maruziyet öyküsü olmayan bebeklerin idrarları ve annelerinin idrarları ve sütünde BPA düzeylerinin araştırıldığı ve bu düzeylerin plastik kullanım öyküsü ile ilişkisinin belirlendiği literatürdeki ilk çalışma olarak görülmektedir. Çalışmamızda elde edilen veriler sadece anne sütü alan ve bilinen bir BPA maruziyet durumu olmayan 1-2 aylık bebeklerin idrarındaki standart BPA değerlerini göstermesi bakımından önemlidir. Annelerin sütü ve idrarındaki saptanabilir BPA düzeyleri de sağlıklı olan ve bilinen bir BPA maruziyeti öyküsü olmayan kadınlarda BPA'ya kronik maruziyeti gösteren bir veri olarak değerlendirilebilir. Çalışmamızda plastik kaptan yoğurt tüketimi ve plastik bardakta sıcak içecek tüketimi BPA maruziyetini gösteren en önemli yollar olarak göze çarpmaktadır. Bu nedenle, annelerin çevresel kirleticiler konusunda uyarılması, eğitilmesi ve farkındalıklarının artırılması özellikle BPA gibi endokrin bozucu ajanlara bebeğin maruziyetini azaltacak bir yöntem olarak görülmektedir. Standart BPA değerleri elde etmek ve korelasyonları daha iyi belirlemek için daha fazla anne bebek çifti ile yapılacak yeni araştırmalara ihtiyaç vardır.Anahtar Sözcükler: Bisfenol A, anne sütü, bebek idrarı, anne idrarı, plastik kullanımı

Bisfenol A(BPA), is a substance considered as an Endocrine Disrupting Chemicals used in the manufacture of polycarbonite plastics and behaves like oestrogen. Especially, children at their tender ages, especially in the newborn and the infancy periods, are more prone to be affected due to the immaturity of the enzymes taken part in glucuronidation. The aim of our study is to determine the level of BPA in the urinary of healthy, 1-2 month old babies having no known BPA history and fed by only breast milk and their mother's breast milk and urinary and to determine the effect of sociodemographic attributes of the families and plastic use history on the the levels of BPA of the mother and the babies.The study has been conducted in Ankara University School of Medicine Children Hospital Social Pediatrics Unit.40 one to two month-old babies brought in Social Pediatrics Unit for rotuine well-child visit who are eligible to be a part of the research and their mothers have taken part in this study. Following the routine well-child visitof the baby, both the mother and the baby are taken into the interview room and the surveys containing the questions to determine the family's sociodemographic condition and the history of the plastic substance use are filled out by a face-to-face interview. Then, samples of the breast milk and the urinaries of the mother and baby are taken under proper conditions. The analysis of the BPA levels in the breast milk and the urinaries of the mother and the baby are conducted by the Liquid Chromatography–Mass Spectrometry (LC-MS).Once the results are evaluated; the average age of the mothers taken part in the survey have been observed to be 29.7±5.3 years (age of 21-41), the fathers' has been found to be 33.2±4.9 years (age of 22-44). The %35(n=14) of the babies taken into the study are male, %65(n=26) are female and their average age has been determined as 41,1±14 days.As the mothers' and the babies' history of the use of food and beverages involved in an interaction with plastic and of the tools and instruments made out of plastic has been examined, the ratio of use of cans has been determined as %27,5, the same ratio for the UHT milk boxes is %75, for the consumption of milk and ayran, it is %80 and %85, respectively and for the consumption of water in plastic containers, it is %75. It has been observed that the direct interaction with the plastic instruments is relatively less compared to that of food and beverages in plastic containers. %72,5 of the babies have never used pacifiers whereas the mothers of the rest have stated that they occasionally used pacifiers not containing BPA on their babies.As a result of the analysis; the geometric average of BPA level of the breast milks has been determined as 0,12 µg/L (0,03-0,59), the geometric average of BPA level of the mothers' urinary has been determined as 0,12 µg/L (0,03-0,73), the geometric average of BPA level of the babies' urinary has been determined as 0,13 µg/L (0,02-0,44). In the correlation analysis, no meaningful relations have been observed between the level of the BPA in breast milk and the level of the BPA in the urinary of the mother (p=0,75, r=0,50).In general, no stastically considerable difference has been observed between the mother's sociodemografic attributes and the breast milk and the mother's and the baby's urinaries (p>0.05). As the history with the interaction with BPA is considered; babies having mothers consuming yoghurt out of plastic containers are observed to have high BPA level (p=0.00). The BPA levels of the mothers consuming hot beverages out of plastic cups have been resulted higher compared to the rest (p=0.033). The BPA levels of mothers living in flats containing doors and windows made of PVC was considerably low by means of statistics (p=0.022).The studies aiming to determine the level of BPA in both the mother's and the baby's body fluid are essential as they measure the level of exposure of mother and the baby to BPA, the possible BPA infections from mother to baby and the results of this infection on endocrine effects on the baby. Our research on the BPA levels in the urinaries of babies fed only by breast milk and having no BPA history and urinary of their mothers and their breast milks and on the determination of the relation of those BPA levels with the plastic substance use history stands as the first of its subject in the literature. The data obtained in our study is important since they represent the standart level of BPA in the urinaries of the 1-2 month old babies fed only by breast milk and having noBPA history. The data on the BPA levels in the urinary of the mothers and their breast milks could also be seen as a data set on the chronic exposure of healthy women,having no BPA history, to BPA. In our study, yoghurt consumption out of plastic cans and consumption of hot beverages out of plactic cups glitter as the most affective ways showing the level of BPA exposure. Hence, educating the mothers and increasing their level of awareness on the environmental pollutants seem to be an important precaution against the baby's exposure to Endocrine Disrupting Chemicals such as BPA. In order to obtain standart BPA data and to improve the correlations further, a greater number of studies, consisting of more mother and baby pairs, are needed to be conducted. Key Words: Bisphenol A, breast milk, baby urine, mother urine, plastic use