Ortaokul öğrencilerinde okul terki riski, okul tükenmişliği ve algılanan sosyal desteğin bazı değişkenlere göre incelenmesi (Konak ilçesi örneği)

Abstract

Bu çalışmada ortaokul öğrencilerinde okul terki riski, okul tükenmişliği ve algılanan sosyal desteğin bazı değişkenlere göre incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmaya İzmir ili Konak ilçesinde bulunan on ortaokulda 2017- 2018 eğitim-öğretim yılında öğrenimine devam eden 511 kız ve 392 erkek olmak üzere toplam 903 öğrenci dahil edilmiştir. Araştırmada veri toplama aracı olarak Kişisel Bilgi Formu, Sütçü (2015) tarafından geliştirilen Okul Terk Riski Ölçeği, Seçer, Halmatov, Veyis ve Ateş (2013) tarafından Türkçeye uyarlanan Okul Tükenmişliği Ölçeği, Yıldırım (2004) tarafından revize edilen Algılanan Sosyal Destek Ölçeği-R kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen verilerin analizi SPSS 25.0 paket programı ile gerçekleştirilmiştir. İstatiksel analiz için Pearson Korelasyon Analizi, Çoklu Doğrusal Regresyon Analizi, Betimleyici İstatistik, Bağımsız Örneklem t Testi ve Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA) yöntemleri kullanılmıştır. Analizler soncunda okul terki riskinin erkek öğrencilerde kız öğrencilere oranla daha yüksek olduğu görülmüş, yaş ve sınıf düzeyi arttıkça okul terki riskinin arttığı; devamsızlığı yüksek ve not ortalaması düşük olan öğrencilerin okul terk riskinin yüksek olduğu sonucuna varılmıştır. Okul terki riskinin anne-babaların birliktelik durumlarına göre değişkenlik göstermediği, ancak okul terki riskinin sosyoekonomik durumu daha düşük olan öğrencilerde daha yüksek olduğu görülmüştür. Okul tükenmişliği ile algılanan sosyal destek arasındaki ilişkiye bakıldığında orta düzeyde ve negatif yönlü, okul terki riski ile algılanan sosyal destek arasında ise düşük düzeyde ve negatif yönlü bir ilişki bulunmuştur. Aile kaynaklı sosyal desteğin okul terki riskini düşürdüğü, okul tükenmişliğinin ise okul terki riskini artırdığı bulgusuna ulaşılmıştır. Araştırmada elde edilen sonuçlar alanyazın çerçevesinde tartışılmış, değerlendirilmiş ve bazı önerilerde bulunulmuştur.

In this study, it is aimed to examine the risk of dropout, school burnout and perceived social support in secondary school students according to some variables. A total of 903 students, 511 girls and 392 boys, were enrolled in ten secondary schools in Konak district of İzmir province in 2017- 2018 academic year. School Dropout Risk Scale, which was developed by Sütçü (2015), School Burnout Scale, which was adopted to Turkish by Seçer, Halmatov, Veyis and Ates (2013), Perceived Social Support Scale-R, which is revised by Yıldırım (2004), and Personal Information Form were used as data collection tools. The data obtained from the study were analyzed with SPSS 25.0 package program. Pearson Correlation Analysis, Multiple Linear Regression Analysis, Descriptive Statistics, Independent Sample T Test and One-Way Variance Analysis (ANOVA) were used for statistical analysis. As a result of the analysis, It was found that the school dropout risks of students were associated with gender, age and grade level, and it was found that the risk of school dropout was higher in male students than female students. It was seen that the increase of age and grade level increases school dropout risk and increasing school dropout risk also increase absenteeism and reduces the academic success. It was found that the risk of school dropout did not differ according to the status of parents, but the risk of dropout was higher in the schools with lower socioeconomic status. It was found that there is a moderate negative relationship between school burnout and general social support perception, and there is a slightly weak and negative relationship between school dropout risk and general social support perception. Finally, it was determined that family-based social support reduces school dropout, while school burnout increases the school dropout risk. The results of the study were discussed and evaluated in pursuant to literature, and some suggestions are presented.