Hatipdere viyadüğünün sismik performansının yakın fay etkisinde analizi

Abstract

Ülkemizde Sakarya-İstanbul otobanı istikametinde yer alan Hatipdere viyadüğünün bulunduğu bölgede mevcut ve muhtemel faylar bulunmaktadır. Viyadüğün bulunduğu istikamet son derece jeopolitik öneme sahiptir ve deprem sonrası hemen kullanılacak yapılardandır.Çalışmada geçmiş depremlerin viyadüklerde ürettikleri hasarlar incelenmiş ve yakın fay etkisinde oluşan hasar tipleri araştırılmıştır. Hatipdere viyadüğünün taşıyıcı sistemi, viyadüğün bulunduğu bölgedeki faylar dikkate alınarak AASHTO ve TDY şartnamelerine göre spektral analizler yapılmış ve sonucunda elde edilen değerler ile mevcut depremler kullanılarak zaman tanım alanında yapılan analiz sonuçları karşılaştırlmıştır. Bunun yanında mevcut şartname tepki spektrumları ile geçmiş depremlerin tepki spektrumları karşılaştırmış, zaman tanım alanındaki analizlerin gerekliliği vurgulanmıştır. Elde edilen sonuçlar doğrultusunda yapıda ne gibi hasarlar oluşabilceği hakkında yorumlar yapılmış ve bu hasarların önlenmesi için yapılması gerekenler belirtilmiştir.Taşıyıcı sistem birinci modu 1,03sn'dir. Taşıyıcı sistemin analizler sonucu en zorlanan bölgesi uzun doğrultuda orta kısımlardır. Bunun en büyük sebebi orta kısımlardaki ayakların yüksek oluşu (56m) ve binanın rijitliğinin hakim yanal doğrultuda yüksek oluşudur.Yapılan analizler sonucu elde edilen verilere göre 1990 yıllarında inşa edilen viyadük taşıyıcı kesitlerinden viyadük ayaklarının yeterli olduğu ortaya çıkmıştır. Ancak viyadük ayaklarının temele bağlandığı kesitlerin yapıda en çok zorlanan bölüm oluşu sebebiyle buralarda meydana gelebilecek hasar tipleri ve alınacak önlemler hakkında yorumlar ortaya koyulmuştur.

In the region in which Hatipdere Viaduct is located, on highway connecting İstanbul to Sakarya, there are available and probable fault effects.The direction the viaduct is located has a great geopolitical importance.And it is one of the structures to be used at once after earthquake.In the study,the damages the early earthquakes created in viaducts is analyzed and the damage kinds which appeared under the effect of close fault effect is searched.The structural system of the viaduct is analyzed based on spectral approach for the possible fault movement in the light of the recomendations specified in the codes, respectively, America Association of State Highway and Transportation Officials (AASHTO) and Tuskish Earthquake Specification (TDY). Results obtained from spectral studies are also compared with the those which are inferred from time history analysis for the recent great Turkish earthquakes recorded in several near field stations about the viaduct and the necessity of the analysis in time history is stressed.In the light of the obtained results,comments are made about what kind of damages can occur and what can be done to prevent these damages is stated.First dominant modal period is obtained as 1,03 sec. Much dammage sensitive region on the structure takes place in the middle portion in the longitudional direction due to the highest pier dimension with 56m. Another important influence is the first fundumental modes are lateral modes.According to the datums obtained as a result of the analysis,it is concluded that viaduct columns are sufficient as to the viaduct vehicle sections constructed in 1990.However,because of the fact that the sections based on the viaduct columns are the most compelled parts in the consruction,the comments about the damage types which may occur there and the precautions to be taken are made.