Lise öğrencilerinde öznel iyi oluşun yordayıcıları olarak mükemmeliyetçilik ve kendindelik

Abstract

Bu çalışma da lise öğrencilerinin mükemmeliyetçilik ve kendindelik (mindfulness) puanlarının öznel iyi oluş puanlarını yordama durumu, iki değişkenin ayrı ayrı öznel iyi oluş puanlarını ne oranda açıkladıkları, kendindelik ve mükemmeliyetçiliğin beş alt boyutunun öznel iyi oluşu birlikte yordama durumu ve bu altı değişkenin birlikte öznel iyi oluş puanlarını ne oranda açıkladıkları incelenmiştir. Hatay ilinde bulunan Fen lisesi, Anadolu lisesi ve Anadolu imam hatip lisesinde okumakta olan 308 kız ve 205 erkek olmak üzere 513 lise öğrencisinden 2018-2019 eğitim öğretim yılında toplanan veriler üzerinde analiz yapılmıştır. Araştırmada veri toplamak için Kişisel Bilgi Formu, Ergen Öznel İyi Oluş Ölçeği,Bilinçli Farkındalık Ölçeği- Ergen Formu ve Frost Çok Boyutlu Mükemmeliyetçilik Ölçeği kullanılmıştır. Araştırmanın analizlerini yapmak amacıyla SPSS 22.0 paket programı kullanılmıştır. Analizler için Çoklu Doğrusal Regresyon, Basit Doğrusal Regresyon, Tek Yönlü Varyans Analizi, t Testi ve Pearson Momentler Çarpımı Korelasyonu kullanılmıştır. Yapılan analizler sonucunda öğrencilerin öznel iyi oluş puanları ile kendindelik puanları arasında anlamlı ve pozitif yönde ilişki bulunurken, öznel iyi oluş puanları ile mükemmeliyetçilik toplam puanları arasında anlamlı bir ilişki bulunmamıştır. Kendindelik ve mükemmeliyetçiliğin alt boyutları olan düzen, hatalara aşırı ilgi, davranışlardan şüphe, aile beklentileri, ailesel eleştiri ve kişisel standartlar alt boyutlarının birlikte öznel iyi oluş puanlarının %22.2'sini açıkladıkları sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca öznel iyi oluşun demografik değişkenlere göre farklılaşma durumunu incelemek amacıyla yapılan t-test ve tek yönlü varyans analizi sonuçlarına göre öğrencilerin öznel iyi oluş puanları arasında cinsiyete, okul türüne, sınıf düzeyine ve annenin öğrenim durumuna göre fark bulunmazken, öğrencilerin öznel iyi oluş puanları arasında babanın öğrenim durumuna göre fark bulunmuş ve en yüksek öznel iyi oluş puan ortalaması babası üniversite mezunu olan öğrencilerden oluşan grubun ortalaması çıkmıştır. Yapılan çalışmada elde edilen bulgular diğer çalışmalar çerçevesinde tartışılmış, sonuçlarına değinilmiş ve son olarak araştırmacılar ile uygulayıcılara önerilerde bulunulmuştur.Anahtar Kelimeler: Öznel İyi Oluş, Mükemmeliyetçilik, Kendindelik (Mindfulness)

This study was conducted in order to investigate the situation of how high school students' scores of the perfectionism and mindfulness predict their subjective well being scores and at what rate these two variables separately could explain subjective well being scores. It was also aimed to investigate that five sub-categories of perfectionism and mindfulness predict subjective well being together and at what rate these six variables could explain subjective well being together. An analysis was made on the data which were collected from 513 high school students comprising of 308 female and 205 male who were studying in Anatolian High Schools, İmam-Hatip High Schools and Science High Schools in Hatay Province. In the research, Adolescent Subjective Well Being Scale, Frost Multi Dimensional Perfectionism Scale, Conscious Awareness(Mindfulness) Scale, Adolescent Form and Personal Information Form were used. In order to analyze the research, SPSS 22.0 package software was used. For analyses, Pearson product-moment corelation, T Test, One-way Analysis of Variance, Simple Linear Regression Analysis and Multiple Linear Regression Analysis were used. As a result of analyses, while it was noticed remarkable relation between students' subjective well being scores and their mindfulness scores positively, it was noticed no remarkable relation between subjective well being scores and total perfectionism scores. Order, having a strong interest in mistakes, suspicion in behaviors, expectations of family, familial criticism and personal standards are sub categories of perfectionism and mindfulness. These explain together twenty two percent of subjective well being scores. Also, in order to investigate the situation of differentiation in subjective well being according to the demographical variables, T-test and One-way Analysis of Variance were conducted. According to the results of these, while there was no difference among the subjective well being scores of the students in terms of gender, school type, class level and educational back ground of mother, there was difference in their scores in terms of educational background of fathers. It was understood that the highest average of subjective well being was the average of the group whose fathers graduated from university. Obtained discoveries in the study were discussed within the frame of other studies and the results were mentioned and finally for implementers and researchers, some suggestions were made.Key Words: Subjective Well Being, Perfectionism, Mindfulness