Fen ve matematik proje yarışmalarına katılan öğrencilerin akademik başarılarının, bilimsel düşünme becerilerinin ve epistemolojik inançlarının incelenmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı, Fen ve Matematik Proje yarışmalarına katılan öğrencilerin akademik başarılarının, bilimsel düşünme becerilerinin ve epistemolojik inançlarının incelenmesidir. Araştırmada ilişkisel tarama modelinden yararlanılmıştır. Bu çalışma örneklemini, 2014-2015 yılları arasında TÜBİTAK ve MEB işbirliği ile düzenlenen `Bu benim eserim` Proje yarışmasına Fen ve Matematik Projeleriyle başvuran ortaokul (5, 6, 7 ve 8. sınıf düzeyi) öğrencilerinden sergiye katılma hakkı kazanan 131 öğrenci (69 Fen Bilimleri, 62 Matematik) oluşturmaktadır.Veri toplama aracı olarak Lawson (1978) tarafından geliştirilen ve Ateş (2002) tarafından Türkçeye uyarlanan `Bilimsel Düşünme Testi (BDYT)(Classroom Test of Scientific Reasoning)`, Elder (2002) tarafından geliştirilen, Conley, Pintrich, Vekiri ve Harrison'ın (2004) adapte ettiği, Evcim (2010) tarafından Türkçe'ye uyarlanan `Epistemolojik İnanışlar Ölçeği (EİÖ)` ve Schommer (1990) tarafından geliştirilen, Güven (2013) tarafından formüle edilen `Epistemolojik inançları ölçen açık uçlu sorular` kullanılmıştır. Elde edilen nicel verilerin analizinde SPSS 20 paket programıyla, bağımsız örneklemler t testi, ANOVA ve çoklu regresyon kullanılmıştır.Araştırmanın sonucunda, Fen ve Matematik alanlarında proje geliştiren öğrencilerin Bilimsel düşünme becerileri arasında anlamlı bir fark bulunmamıştır. Ancak Epistemolojik inanışları arasında Fen Bilimlerinden proje geliştirenler lehine anlamlı fark tespit edilmiştir. Epistemolojik inanış ölçeğinin `Bilginin kesinliği` ve `Bilginin kaynağı` boyutlarında Fen Bilimlerinden proje geliştirenler lehine anlamlı fark bulunurken, `Bilginin doğrulanması` ve `Bilginin gelişimi` boyutlarında anlamlı fark bulunmamıştır. Yapılan regresyon analizinin sonucunda Akademik başarı ve Proje alanı değişkenlerinin öğrencilerin Epistemolojik inançları için önemli (anlamlı) bir yordayıcı olduğu, Bilimsel düşünme becerileri değişkeninin ise önemli bir etkiye sahip olmadığı tespit edilmiştir. Epistemolojik inanışları ölçen açık uçlu sorulara verilen cevaplar incelendiğinde öğrencilerin `Kesin bilgi` ve `Bilginin kaynağı` boyutlarında Matematikten proje geliştirenlere göre daha gelişmiş epistemolojik inanca sahip oldukları `Sabit yetenek`, `Hızlı öğrenme` ve `Basit bilgi` boyutlarında ise öğrencilerin farklılaşmadıkları görülmektedir. Bu bulgular istatistiksel verileri destekler niteliktedir.

Purpose of this research is investigating academic success, scientific thinking skills and epistemological beliefs of students who joined science and math project competitions. In this research, relational screening model was used. Participants for the research are 131 middle school (5th, 6th, 7th and 8th grades) students who won the right of access to project presentation from all students who applied the project called `Bu Benim Eserim` conducted by TÜBİTAK and Ministry of National Education in years of 2014 and 2015. 69 of these 131 students had science projects whereas other 62 of them had math projects. As a tool of data collection; `Classroom Test of Scientific Reasoning` developed by Lawson (1978) and adapted to Turkish by Ateş (2002) was used. Also `Epistemological Beliefs Scale` developed by Elder (2002), improved by Conley, Pintrich, Vekiri and Harrison (2004) and adapted to Turkish by Evcim (2010) was used. Lastly, semi-structured questions qualifying epistemological beliefs developed by Schommer (1990) and formulated by Güven (2013) were used. The obtained quantitative data were analyzed by SPSS 20 pack program, independent samples t test (ANOVA) and multiple regressions. In result of the research, it was found that there is no meaningful difference between scientific thinking skills of students who joined the competition with science project and scientific thinking skills of students with math projects. However, in terms of epistemological beliefs, it was found that students with science projects are ahead of students with math projects in dimensions of certainty of information and source of information. It was also detected that there is no meaningful difference between these two student groups in dimensions of verifying information and improving information. In result of regressions analysis, academic success and field of project were found effective on students' epistemological beliefs. However, it was also detected that scientific thinking skills have not important effect on students' epistemological beliefs. When the answers which were collected via semi-structured questions qualifying epistemological beliefs were investigated, it was found that students with science projects have more developed epistemological beliefs in dimensions of certain information and source of information than students with math projects. On the other hand, it was determined that there is no meaningful difference between two student groups in dimensions of stationary skill, rapid learning and simple information. These findings also support statistical data.