Devlet okullarındaki eğitim çalışanlarının maruz kaldıkları mobbing durumları ve mobbing ile baş etme yöntemleri

Abstract

Mobbing iş yerlerinde yaşanan, çalışanları psikolojik olarak derinden etkileyen uzun,yorucu, yıpratıcı ve duygusal bir süreçtir. Bu süreç sadece mağduru değil, onların özelhayatlarındaki kişileri, çalıştıkları ortamın iklimini de son derece olumsuzetkilemektedir. Bu durum eğitim kurumlarında verimliliğin düşmesine yol açmaktadolayısıyla eğitimin kalitesini de sekteye uğratmaktadır. Eğitim kurumlarında genellikleeğitim çalışanları arasında dedikodu, ötekileştirme, yönetsel baskı, sendikalfarklılıklardan doğan kutuplaşma, mağdurların başarılarının hazmedilememesi gibisebeplerle mobbing uygulamaları yapılmaktadır. Eğitim çalışanları bu süreçten sadecepsikolojik olarak değil fizyolojik olarak, mesleklerine odaklanamadıkları içinkendilerini başarısız hissetme şeklinde de etkilenmektedir. Bu çalışmanın amacı devletokullarındaki eğitim çalışanlarının maruz kaldıkları mobbing olaylarını ayrıntılı olarakaraştırmaktır. Mağdurların maruz kaldıkları mobbing yaşantıları irdelenerek bu süreçlenasıl baş ettikleri ve süreçten nasıl etkilendikleri ele alınmıştır. Bu çalışma mobbingneticesinde yaşanan sorunların sebep, süreç ve sonuçlarının özgün tespiti sayesindeeğitim politikalarına tavsiye niteliği taşımaktadır. Araştırmada nitel araştırmayöntemlerinden olgu bilim (fenomenoloji) deseni kullanılmıştır. Katılımcılar özelliklemobbing ile mücadele eden kişilerden seçilmiştir. Mobbing durumları hukuki ve gizliolması sebebiyle mücadele eden eğitim çalışanlarına ulaşmak araştırmacının bir yılınıalmıştır. İnternet haberlerinde yer alan mağdurlara ulaşılarak ve kartopu yöntemi ivkullanılarak görüşmeler tamamlanmıştır. Veriler yarı yapılandırılmış görüşme sorularıkullanılarak yüz yüze görüşme ile elde edilmiştir. Görüşmeler katılımcıların gönüllülükesası ve ses kaydının alınmasına izin vermeleriyle gerçekleşmiş, sonrasında verileriniçerik ve betimsel analizleri yapılmıştır. Araştırmanın bulgularına göre devletokullarında mobbing, eğitim çalışanlarını aşağılama, azarlama, görmezden gelme,gereksiz iş yükü verme, tehdit etme şeklinde gerçekleşmektedir. Ayrıca mobbingiuygulayanların okul yöneticileri olduğu bazı okullarda da yöneticiyi destekleyen birgrubun bu süreci tetiklediği görülmüştür. Mağdurlar çoğunlukla düşey mobbing türünemaruz kalmışlardır. Mobbinge maruz kalan mağdurların, saldırganlarla farklı eğitimsendikalarına üye olmaları, idealist olmaları, mücadeleci yapıda olmaları konusundaortak özelliklere sahip oldukları ve bu sebeplerle kendilerine mobbing uygulandığıdüşünülmektedir. Mağdurların yasal yollara başvurarak mobbing ile baş ettiklerigörülmüştür. Mağdurların mobbing süreci boyunca mutsuz oldukları, meslekleriniyapma isteklerinin olumsuz olarak etkilendiği, insanlara ve kurumlara olangüvensizliklerinin arttığı sonucuna ulaşılmıştır.Anahtar kelimeler: Mobbing, okul, eğitim çalışanları, sendika, baş etme yöntemleri

Mobbing, is a long, exhausting and debilitating emotional process in workplace, thataffects people psychologically deeply. This process is an extremely negative processwhich affects not only the sufferer but also the people in their private lives and theclimate of the environment they work in. This situation leads to a decrease inproductivity in educational institutions and thus disrupts the quality of education. Ineducational institutions, mobbing practices are carried out due to the reasons such asgossip, alienation, administrative pressure, polarization arising from union distinctionand failure of accepting the sufferers' successes. Education workers are affected notonly psychologically but also physically, because they cannot focus on their professionsand they feel themselves unsuccessful. The purpose of this study is to investigate themobbing events of the education workers in detail to which they are exposed in publicschools. Examining the mobbing experiences of the victims in detail, it was handledhow they cope with this process and how they are affected. In this respect, it bears anadvisory qualification to educational policies by means of the distinctive determinationof the cause-process and results of the problems. In this research, phenomenology whichis one of the qualitative research methods is used. Participants were particularly selectedfrom the people who were struggling with mobbing. It took the researcher a year toreach the education workers who were struggling with mobbing as it was juridical andconfidential. The interviews were completed by getting access to the victims of internetnews and using the snowball method. The data were obtained by one-on-one interview viby using interview questions consisting of semi-structured questions. The interviewswere conducted on the basis of the participants' voluntariness and their permission ofrecording, and then content and descriptive analyses were carried out. According todiagnosis of the survey, mobbing occurs by insulting, scolding, ignoring, threatening orgiving unnecessary workload to the education employers in state schools. Besides, it hasbeen seen that in some schools where the mobbers are the school principals, the groupof people who supports the principals triggers this period mobbers have mostly beenexposed to the kind of vertical mobbing. It's thought that the sufferers are beingexposed to mobbing because they have a lot of things in common like being idealist andchallenging people and being the member of the different educational unions it has beenmonitored that the sufferers have been struggling with mobbing by following legalprocedures. It's concluded that the sufferers have become unhappy and their enthusiasmin their profession has been affected negatively and finally the lack of confidence to theassociation and the people has increased during this period of mobbing.Keywords: Mobbing, school, school staff, teacher's unions, coping methods