Farklı yağ fabrikası atıklarının havasız kompostlanabilirliği

Abstract

ÖZET Yüksek Lisans Tezi FARKLI YAĞ FABRİKASI ATIKLARININ HAVASIZ KOMPOSTLANABİLİRLİĞİ Fatih Şevki ERKUŞ Fırat Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Çevre Bilimleri Anabilim Dalı 2005, Sayfa: 40 Bu çalışmanın amacı farklı bitkisel yağ fabrikalarının yağı alınmış tohum atıkları ve buğday sapı atıkları karışımını kompostlaştırılarak toprak iyileştiricisi olarak kullanılabilecek bir ürün elde etmektir. Materyallerin başlangıç C/N, nem içeriğini ayarlamak ve gerekli biyokütleyi sağlamak için buğday sap atıkları ve hayvan gübresi kullanılmıştır. Ham materyallerin karışım oranları, atıkların nem içerikleri ve karbon/azot oranına göre belirlenmiştir. Yağı alınmış ayçiçek, soya ve pamuk tohumu atıkları kompostlaştırılmış ve kompostlaştırma parametrelerindeki değişimler karşılaştırılmıştır. Atık karışımları 5 ay süreyle anaerobik şartlarda kompostlaştırılmıştır. Süzüntü sularında pH, iletkenlik, TKM, TUKM, KOİ, TKN, toplam fosfor, yağ asitleri ve olgunlaşan kompostlarda ise nem içeriği, pH, iletkenlik, C/N, TUKM parametreleri izlenmiştir. Ham materyaller C/N oranına göre karakterize edilmiş ve yağı alınmış soya tohumu atıkları-buğday sapı atıkları karışımı için 25,19, yağı alınmış ayçiçek tohumu atıkları-buğday sapı atıkları karışımı için 25,17, yağı alınmış pamuk tohumu atıkları-buğday sapı atıkları karışımı için 25,18 başlangıç değerlerinden, 158 gün süren kompostlaştırma prosesi sonunda sırasıyla 16,65, 15,72 ve 18,20 değerlerine inmiştir. KOİ giderimi verimleri, yağı alınmış soya tohumu atıkları-buğday sap atıkları karışımı için %60, yağı alınmış ayçiçek tohumu atıkları-buğday sap atıkları karışımı için %40 ve yağı alınmış pamuk tohumu atıkları-buğday sap atıkları karışımı için %63 olmuştur. Anahtar kelimeler: Yağ Fabrikası, yağı alınmış tohum atıkları, anaerobik kompostlaştırma, C/N, yağ asitleri VII

ABSTRACT MS Thesis ANAEROBIC COMPOSTING OF VARIOUS OIL FACTORY WASTES Fatih Şevki ERKUŞ Fırat University Graduate School of Natural and Applied Sciences Department of Environmental Engineering 2005, Page: 40 The objective of this study was to compost mixtures of oilseed rape cakes of different vegetable oil factories with wheat straw to generate a product that can be used as soil fertilizer. Wheat straw and manure were used to adjust C/N ratio and moisture content of raw materials and to supply necessary biomass for mixture of raw material. Mixture ratios of raw materials were determined according to C/N and moisture content of raw materials. Sunflower, soybean and cotton oil seed rape cakes were composted and compared variations in the composting parameters by composting. Mixtures of wastes were composted for 5 months. Moisture content, pH, conductivity, C/N ratio, total volatile solids were monitored for mature compost while pH, conductivity, total solid, total volatile solid, COD, TKN, total phosphorus and fatty acids were monitored for leachate. The raw materials were characterized by C/N ratio of 25,19 for the mixture of soybean oilseed rape cakes-wheat straw, 25,17 for the mixture of sunflower oilseed rape cakes-wheat straw and 25,18 for the mixture of cotton oilseed rape cakes-wheat straw and C/N ratios were decreased to 16,65, 15,72 and 1 8,20 values after composting period for 158 days, respectively. COD removal efficiencies were 60% for the mixture of soybean oilseed rape cakes- wheat straw, 40% for the mixture of sunflower oilseed rape cakes-wheat straw and 63% for the mixture of cotton oilseed rape cakes-wheat straw. Keywords: Oil factory, oilseed rape cake, anaerobic composting, C/N, fatty acids VIII